19Liderlik özellikleri özellikle 3. Dünya ülkelerinin dış politika yapımı ve <strong>karar</strong><strong>alma</strong> sürecinde önemli bir rol oynamaktadır. Çünkü bu ülkelerde liderler, devletkimliğini, devletin çıkarlarını, ulusal çıkarın, ülkenin dost ve düşmanlarının yenidentanımlanması hususlarını seçilen kullanılabilir bilgi, kaynak ve alternatifler temelindeyeniden tanımlarlar. 63Bununla birlikte, H. Kissinger, liderlik konusunda 3 tip liderden sözetmektedir. Bunlar:* Bürokratik/Pragmatik Lider* Đdeolojik Lider* Karizmatik/Devrimci Liderdir. 64Bürokratik/Pragmatik Lider, problem çözücü lider olarak, sorunlarapragmatik bir yöntem benimseyerek, her bir soruna ayrı ayrı yaklaşmakta, sorunlarparçalara ayrılmakta ve her bir parça uzmanlar tarafından ele alınmaktadır.Pragmatizmin gereği olarak, olguların mutlaka bir çözüm üreteceği ve bu nedenlebazen sorunun zamana bırakılma ve gelişmeleri bekleme söz konusudur. Burada,çözüm için yeterli bir enerji ve isteğe sahip olunabilinirse çözülemeyecek sorunyoktur. Sorunların derhal üzerine gidilmesi ve yaklaşımlar arasında bir uzlaşmaarayışı bu liderlik özelliğinin diğer önemli bir özelliğidir. Kissinger, bu lider tipineAmerikan ve Avrupa ülkelerinin liderlerini örnek vermektedir. 65Đdeolojik Lider, ideolojinin temel davranış standardını ve nihai başarısınınkoşullarını sağladığına inanmaktadır. Burada ideoloji liderin davranışlarında enbelirleyici örnek olmaktadır. Kissinger, bu lider tipine başta Sovyet liderleri olmaküzere Komünist veya Sosyalist ülke liderleri örnek verilmektedir.Karizmatik/Devrimci Lider ise, mevcut durumdan daha çok gelecekleilgilenir ve gelecek olaylara şekil vermeyi amaçladıklarından pragmatik düşüncenintemelini oluşturan çevrenin manipülasyonuna dayanan anlayışı ve davranışları katı63 Muhittin Ataman, “Leadership Change: Ozal Leadership and Restructuring in Turiısh ForeignPolicy”, Alternatives Turkish Journal of International Relations, Vol. 1, No. 1, 2002, s. 120-153.64http://www.yeniden1919.com/2009/02/28/gazi-mustafa-kemal-nutuk/, (17.01.2010)., HenryKissinger, “Domestic Structure and Foreign Policy”, Rosenau (ed.), a.g.e., s. 267-273.65 Arı, a.g.e., s. 172.
20kurallarla sınırlayan ideolojiyi temel <strong>alma</strong>zlar. Bu tip lider, genellikle azgelişmiş,Üçüncü Dünya Ülkelerinde görülmektedir. Tam bağımsızlık için mücadele eden buÜçüncü Dünya Ülkeleri liderleri, ülkelerin başta ekonomik olmak üzere, maddisorunların ayrıntılarıyla uğraşmaktan çok, genel ve devrimci bir yaklaşımla sorunlarıçözmeye çalışırlar. Castro, Atatürk, Turgut Özal ve Sukarno burada verilebilecek engüzel örneklerdir. Bu liderlerin davranışlarında politika belirleyici unsur olmuş vesürekli kendilerine özgü vizyonlarıyla sorunlara çözüm aramışlardır. 661.2.2. Đçsel ÇevreDış Politika Karar-Alma Sürecinde içsel çevre, devlet yapısı, kamuoyu,medya, devletin yasama, yürütme, yargı ve bürokrasi, askeri kesim, sivil toplumkuruluşları, üniversiteler vb. içine <strong>alma</strong>ktadır. 67 Aslında dış politikada <strong>karar</strong> alıcı,dışsal çevreden çok içsel çevreyle ilgilenmektedir. Çünkü, iç politik yapılanma,sosyo-kültürel yapı ve ulusal karakter, <strong>karar</strong> alıcının da üyesi olduğu bir bütününetkin unsurlarıdır.1.2.2.1. Devlet YapısıKarar-Alma Süreci ve bu süreçte etkili olan birimler devletin örgütlenişbiçimine göre farklılık göstermektedir. Yani, <strong>karar</strong> <strong>alma</strong> sürecinde etkili olan kişi vekurumlar, devletin üniter, federal ve konfederal 68 bir devlet olmasına göre farklılıkgöstereceği gibi siyasal sisteme ya da rejime göre de farklılık göstermektedir.66 a.g.e., s. 173-174., Ataman, a.g.m., s. 120-153., Hermann, Hagan, a.g.m., s. 124-137.67 Earl C. Ravenal, “Ignorant Armies: The State, The Public and The Making of Foreign Policy”,Critical Review, Vol. 14, No.2-3, 2001, s. 327-374.68 Üniter devlette, siyasi iktidar tek merkezde toplanmış olup ülkedeki bütün insanlar bir tek siyasimerkezin otoritesi altında yer <strong>alma</strong>ktadır. Ülkede bir tek siyasi otorite merkezi ve bunu temsil eden birtek kamusal güç vardır. Tüm siyasal iktidarın gücü bu merkez tarafından kullanılmakta olup yasama,yürütme ve yargı güçleri bölünmüş/parçalanmış değildir. Devletin tek bir yasama organı, tek biranayasası, tek bir hükümeti ve tek elden yönetilen bir yargı kurumu vardır. Ülkede yaşayan tümtoplumun ilişkileri bu tek yasama organının yasalarıyla düzenlenir ve tek bir hükümet tarafındanyönetilir. Federal devlet, devletin yasal egemenliğinin bölgelere göre değiştiği ancak tüm bölgeler içingeçerli merkezi yasaların da olduğu devlettir. Devlet içinde yer alan devletçikler (federe devletler)kendi yasalarını kendileri yaparlar. Ancak tüm devletçikler, ulusal savunma, dış ticaret, dış politikagibi konularda merkezi devlete bağlıdırlar. Konfederal devlet ise, birden çok bağımsız devletin, ortakbir amaç için oluşturdukları siyasal birlikteliklerdir. Konfederasyon bir uluslararası antlaşma ilekurulur ve üye devletler istedikleri zaman konfederasyondan çıkabilirler. Teknik manada uluslararasıhukuk çerçevesinde devlet sayılmamaktadır. Konfederal yapılanma konfedere devletlerin egemenlikunsurlarını sınırlandırmamaktadır. Dış ilişkilerde üye devletler tamamen bağımsızdır.Konfederasyonun üye devletler üzerinde zorlayıcı ve yaptırımsal yetkileri yoktur. Bu nedenle buyapılanma devlet vasfına sahip olmamakta, sadece üye devletlerin oluşturduğu akdi bir nitelik vasfıylahareket etmektedir. Ahmet Emin Dağ, Uluslararası Đlişkiler ve Diplomasi Sözlüğü, 1. Baskı,
- Page 1: iT.C.SÜLEYMAN DEMĐREL ÜNĐVERSĐ
- Page 4 and 5: ivÇalışmamıza katkılarından d
- Page 6 and 7: viABSTRACT1 ST. OF MARCH, 2003, NOT
- Page 8 and 9: viii1.3. Karar Almada Karşılaşı
- Page 10 and 11: xKISALTMALARABABDABGSa.g.e.a.g.m.a.
- Page 12 and 13: 1GĐRĐŞDış Politikalar, hüküm
- Page 14 and 15: 3kaldıklarından dolayı eleştiri
- Page 16 and 17: 5karar alıcının çevresi önceli
- Page 18 and 19: 7Çalışmamızın konusu önemi II
- Page 20 and 21: 9yolları araştırılır, üçünc
- Page 22 and 23: 11etmemekten daha sağlıklı sonu
- Page 24 and 25: 13Onlara göre karar alıcılar, ka
- Page 26 and 27: 15Kişinin rolü bir anlamda, ne ya
- Page 28 and 29: 17ülkenin ve karar vericilerinin d
- Page 32 and 33: 21Mesela, BDT gibi konfederal yapı
- Page 34 and 35: 23denetleme ve gerektiğinde müdah
- Page 36 and 37: 25Uluslararası Sistemin güç deng
- Page 38 and 39: 27sahip olmamıza ve dolayısıyla
- Page 40 and 41: 29Bununla birlikte, Thomas Schellin
- Page 42 and 43: 31Japon hükümetinin 1992’de yas
- Page 44 and 45: 33uygulamıştır. Yeni devlet, Mus
- Page 46 and 47: 35görüşlere benzer ya da ortak g
- Page 48 and 49: 37aktörlerin objektif gerçeklerde
- Page 50 and 51: 39uluslararası konumu, karar alıc
- Page 52 and 53: 41ĐKĐNCĐ BÖLÜMTÜRKĐYE CUMHUR
- Page 54 and 55: 43Anayasa’ya aykırı andlaşmala
- Page 56 and 57: 45ülkeye gönderilmesine, yabancı
- Page 58 and 59: 47Başbakan’ın teklifi üzerine
- Page 60 and 61: 49Bakanlar Kurulu ya da hükümet i
- Page 62 and 63: 51sürecinde etkin bir ağırlık k
- Page 64 and 65: 53Kurulu arasında koordinasyon mer
- Page 66 and 67: 552.2.6. Türk Silahlı KuvvetleriB
- Page 68 and 69: 57yıllar olmuştur. Bu yıllar, T
- Page 70 and 71: 592.2.7. Devlet Planlama Teşkilat
- Page 72 and 73: 61işleyen katılımcı bir demokra
- Page 74 and 75: 63örgütlenen insan topluluğudur.
- Page 76 and 77: 65ülkelerde hükümetlerin, özell
- Page 78 and 79: 67gelmeden yok etmeyi amaçlayan ul
- Page 80 and 81:
69hedef olarak seçildi ve NATO’n
- Page 82 and 83:
71ABD, terör saldırıları sonras
- Page 84 and 85:
73Yunan ve Ermeni Lobilerinin muhal
- Page 86 and 87:
75Bütün bunlar neticesinde Türki
- Page 88 and 89:
77modernize edilmesi ve gerekirse d
- Page 90 and 91:
79• Kıbrıs Sorunu’nda Türkiy
- Page 92 and 93:
81toplanır ve toplantıya katılan
- Page 94 and 95:
83Tezkerenin reddiyle birlikte orta
- Page 96 and 97:
85• ABD’nin Kuzey Irak’a indi
- Page 98 and 99:
87nüfus kütüklerini Türkmenler
- Page 100 and 101:
89isimleriyle görüşmüştür. B
- Page 102 and 103:
91“ABD’lilerin Irak’ta kitle
- Page 104 and 105:
93“ Irak çok tehlikeli bir yer.
- Page 106 and 107:
9516 Eylül’de ise Erdoğan ABD B
- Page 108 and 109:
97arayan Powell, Türk Dışişleri
- Page 110 and 111:
991983-91 yılları arasında merke
- Page 112 and 113:
101kullanması gerekirken, zaman za
- Page 114 and 115:
103yoksa bu durumun Anayasa’nın
- Page 116 and 117:
105halk, onun siyasi yasağına bil
- Page 118 and 119:
107Irak’ın Kuzeyi’nde varlığ
- Page 120 and 121:
109kuruluşlarını v.b. kapsayan i
- Page 122 and 123:
111Türkiye’nin Irak müdahalesin
- Page 124 and 125:
113KAYNAKÇAKitaplarAKGÜN, B., 11
- Page 126 and 127:
115DAĞ, A. E., Uluslararası Đli
- Page 128 and 129:
117KÖNĐ, H., Genel Sistem Kuramı
- Page 130 and 131:
119WELDES, J., Constructing Nationa
- Page 132 and 133:
121ERALP, A., “Uluslararası Đli
- Page 134 and 135:
123MEHMETOĞLU, D., “Pozitivizm,
- Page 136 and 137:
125TANRISEVER, O., “Yöntem Sorun
- Page 138 and 139:
127UÇAR, Đ., Sivil Toplum Kavram
- Page 140 and 141:
129http://www.sam.gov.tr/perception
- Page 142 and 143:
131ÖZGEÇMĐŞKişisel Bilgiler:Ad