111Türkiye’nin Irak müdahalesine katılması gerektiği konusunda görüş bildirirken,birçok AKP milletvekili ise, müdahalenin meşruiyetine ilişkin BM <strong>karar</strong>ının dahaçıkmadığını, Türk halkının yaklaşık %75 gibi bir oranının Irak’a yapılacakmüdahaleye karşı olduğunu ve böyle bir durumda Türkiye müdahaleye katılma <strong>karar</strong>ıalırsa, hükümetin kamuoyu gözündeki prestijinin düşeceği ve bunun sonucunda oykaybının yaşanacağı gibi gerekçelerle müdahaleye katılmama konusunda görüşbildirmişlerdir. 395Đşte bütün bu unsurlar ışığında, 1 Mart <strong>2003</strong> günü yapılan oylamada tezkerereddedilmiş ve meclisten geçememiştir. Abdullah Gül ve Recep Tayyip Erdoğantezkerenin geçmesi için ne kadar çabalamışsa da kamuoyu, bazı siyasi aktörler,bürokrasi, sivil toplum kuruluşları ve diğer aktör ve birimler karşısında istediklerinigerçekleştirememişlerdir.Tezkerenin reddedilmesinden sonra, ABD-Türkiye ilişkilerinde bir kopma vegüven bunalımı yaşanması –Çuval Olayı-, ABD’nin müdahaleye Türkiye’sizbaşlaması, alternatif olarak KDP ve KYB’yi müttefik olarak kabul etmesi,Türkiye’ye müdahaleye girdiğinde yapılacak ekonomik yardımın yapılmamasıTürkiye’nin elinin zayıflamasına neden olmuştur.Tezkerenin reddi sonucunda müdahaleye katılamayan Türkiye, yanı başındakibölgede denklemin dışında kaldığı ve aktif olarak burada yapmak istediklerinigerçekleştiremeyecek olduğu için yaşadığı pişmanlıktan dolayı, Recep TayyipErdoğan’ın Başbakan olup güven oyu alarak göreve başlamasının ardından Meclis’eyeni bir tezkereyle gitmiştir. Bu yeni tezkere Meclis’ten geçmesine rağmen hiçbir işeyaramamış, çünkü tezkerenin geçtiği gün ABD Irak’ı bombalamaya başlamıştır.Bununla birlikte, Irak’ın toprak bütünlüğü’nün korunamaması ve istikrarınınsağlanamaması, olası bir Kürt Devleti’nin kurulması, Türkiye’nin yanı başındakibölgede pasif durumda k<strong>alma</strong>sı ve ABD’nin müttefikleri olarak KDP ve KYB Kürtunsurlarının etkin olması gibi durumlardan endişelenen AKP Hükümeti, bunun içinABD ile yeniden pazarlıklara başlamış ve görüşmeler sonunda alınan <strong>karar</strong>larneticesinde Hükümet, 7 Ekim <strong>2003</strong>’te Meclis’ten yeni bir tezkere geçirmiştir.395 a.g.t., s. 54.
112Bu tezkerenin kabul edilmesinde devletin dışsal ortamından dolayı yaşadığısıkıntı ve endişe kendi içinde önemli bir problem olan PKK unsuruna karşı bir şeyyapamaması ve Recep Tayyip Erdoğan etkili olmuştur.Özellikle 1 Mart Tezkeresi'nin kabul edilmemesine denklemin dışında kaldık,keşke tezkere geçseymiş, böyle bir sonucu uygun bulmadım ifadesiyle karşıolduğunu gösteren Erdoğan, yeni tezkerenin yeni bir soruna yol açmaması için önlem<strong>alma</strong>ya çalışmıştır. Tezkere oylaması öncesinde Parti Grup Toplantısındamilletvekillerine bu tezkerenin bir güvenoyu yoklaması olduğunu, meclisten böylebir yetki <strong>alma</strong>nın onu kullanmak gerektiği anlamında gelmediği, bölgeye barış veistikrarı sağlamak için gidileceğini, eğer bu olmayacaksa yetkinin kullanılmayacağınısöylemesi, Erdoğan’ın parti içindeki etki ve kontrolünü göstermekle birlikte,tezkerenin kabul edilmesinde önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır.Her iki tezkerede de görüldüğü üzere, Türkiye Cumhuriyeti Devleti Karar-Alma Sürecinde birey etkilidir. Onun kişisel özellikleri, geçmişte yaşadıklarıdeneyimler, toplumdaki statüsü, eğitimi, liderlik özellikleri, ideolojisi, siyasi inancı,toplumu etkilemede ve <strong>karar</strong>ın alınmasında etkili unsurlar olarak karşımızaçıkmaktadır. Ancak Türkiye Cumhuriyeti Devleti Karar-Alma Mekanizması’nda,çoğunlukla birey ve onun özellikleri tek başına yeterli olmamaktadır. Zaman zamanbireyin tek başına etkili olduğu dönemlere –Özal dönemi gibi- rastlansa da,genellikle bu süreçte bireyle birlikte içsel yapı ve dışsal yapı da önemli olmaktadır.Bu süreçte, özellikle Türkiye açısından birey odaklı ya da içsel yada dışsal ortamodaklı bir analiz yapmak, yanlış ve eksik <strong>karar</strong> alınmasına, bir tarafla iyi ilişkilerkurulurken diğer tarafla ilişkilerin bozulmasına belki bir daha geri dönüşü olmayacakkadar kötü bir duruma dönüşmesine neden olacaktır.
- Page 1:
iT.C.SÜLEYMAN DEMĐREL ÜNĐVERSĐ
- Page 4 and 5:
ivÇalışmamıza katkılarından d
- Page 6 and 7:
viABSTRACT1 ST. OF MARCH, 2003, NOT
- Page 8 and 9:
viii1.3. Karar Almada Karşılaşı
- Page 10 and 11:
xKISALTMALARABABDABGSa.g.e.a.g.m.a.
- Page 12 and 13:
1GĐRĐŞDış Politikalar, hüküm
- Page 14 and 15:
3kaldıklarından dolayı eleştiri
- Page 16 and 17:
5karar alıcının çevresi önceli
- Page 18 and 19:
7Çalışmamızın konusu önemi II
- Page 20 and 21:
9yolları araştırılır, üçünc
- Page 22 and 23:
11etmemekten daha sağlıklı sonu
- Page 24 and 25:
13Onlara göre karar alıcılar, ka
- Page 26 and 27:
15Kişinin rolü bir anlamda, ne ya
- Page 28 and 29:
17ülkenin ve karar vericilerinin d
- Page 30 and 31:
19Liderlik özellikleri özellikle
- Page 32 and 33:
21Mesela, BDT gibi konfederal yapı
- Page 34 and 35:
23denetleme ve gerektiğinde müdah
- Page 36 and 37:
25Uluslararası Sistemin güç deng
- Page 38 and 39:
27sahip olmamıza ve dolayısıyla
- Page 40 and 41:
29Bununla birlikte, Thomas Schellin
- Page 42 and 43:
31Japon hükümetinin 1992’de yas
- Page 44 and 45:
33uygulamıştır. Yeni devlet, Mus
- Page 46 and 47:
35görüşlere benzer ya da ortak g
- Page 48 and 49:
37aktörlerin objektif gerçeklerde
- Page 50 and 51:
39uluslararası konumu, karar alıc
- Page 52 and 53:
41ĐKĐNCĐ BÖLÜMTÜRKĐYE CUMHUR
- Page 54 and 55:
43Anayasa’ya aykırı andlaşmala
- Page 56 and 57:
45ülkeye gönderilmesine, yabancı
- Page 58 and 59:
47Başbakan’ın teklifi üzerine
- Page 60 and 61:
49Bakanlar Kurulu ya da hükümet i
- Page 62 and 63:
51sürecinde etkin bir ağırlık k
- Page 64 and 65:
53Kurulu arasında koordinasyon mer
- Page 66 and 67:
552.2.6. Türk Silahlı KuvvetleriB
- Page 68 and 69:
57yıllar olmuştur. Bu yıllar, T
- Page 70 and 71:
592.2.7. Devlet Planlama Teşkilat
- Page 72 and 73: 61işleyen katılımcı bir demokra
- Page 74 and 75: 63örgütlenen insan topluluğudur.
- Page 76 and 77: 65ülkelerde hükümetlerin, özell
- Page 78 and 79: 67gelmeden yok etmeyi amaçlayan ul
- Page 80 and 81: 69hedef olarak seçildi ve NATO’n
- Page 82 and 83: 71ABD, terör saldırıları sonras
- Page 84 and 85: 73Yunan ve Ermeni Lobilerinin muhal
- Page 86 and 87: 75Bütün bunlar neticesinde Türki
- Page 88 and 89: 77modernize edilmesi ve gerekirse d
- Page 90 and 91: 79• Kıbrıs Sorunu’nda Türkiy
- Page 92 and 93: 81toplanır ve toplantıya katılan
- Page 94 and 95: 83Tezkerenin reddiyle birlikte orta
- Page 96 and 97: 85• ABD’nin Kuzey Irak’a indi
- Page 98 and 99: 87nüfus kütüklerini Türkmenler
- Page 100 and 101: 89isimleriyle görüşmüştür. B
- Page 102 and 103: 91“ABD’lilerin Irak’ta kitle
- Page 104 and 105: 93“ Irak çok tehlikeli bir yer.
- Page 106 and 107: 9516 Eylül’de ise Erdoğan ABD B
- Page 108 and 109: 97arayan Powell, Türk Dışişleri
- Page 110 and 111: 991983-91 yılları arasında merke
- Page 112 and 113: 101kullanması gerekirken, zaman za
- Page 114 and 115: 103yoksa bu durumun Anayasa’nın
- Page 116 and 117: 105halk, onun siyasi yasağına bil
- Page 118 and 119: 107Irak’ın Kuzeyi’nde varlığ
- Page 120 and 121: 109kuruluşlarını v.b. kapsayan i
- Page 124 and 125: 113KAYNAKÇAKitaplarAKGÜN, B., 11
- Page 126 and 127: 115DAĞ, A. E., Uluslararası Đli
- Page 128 and 129: 117KÖNĐ, H., Genel Sistem Kuramı
- Page 130 and 131: 119WELDES, J., Constructing Nationa
- Page 132 and 133: 121ERALP, A., “Uluslararası Đli
- Page 134 and 135: 123MEHMETOĞLU, D., “Pozitivizm,
- Page 136 and 137: 125TANRISEVER, O., “Yöntem Sorun
- Page 138 and 139: 127UÇAR, Đ., Sivil Toplum Kavram
- Page 140 and 141: 129http://www.sam.gov.tr/perception
- Page 142 and 143: 131ÖZGEÇMĐŞKişisel Bilgiler:Ad