karar-alma yaklaşımı çerçevesđnde 1 mart 2003 tezkeresđ

241.2.3. Dışsal ÇevreKarar alıcılar kendileri ve iç çevre dışında yer alan koşullara faktörlere,örgütlere ve unsurlara da tepki göstermektedirler. Dışsal çevre, devletlerinetkileşimde bulundukları veya artık günümüzde hükümet dış kuruluşların, siviltoplum kuruluşlarının ve de bireylerin etkin oldukları, devlet sınırlarının ötesindediğer devlet ve toplumların eylem ve karşı eylemlerinin bulunduğu ortamdır. Gelişenve yoğunlaşan devletler arası ilişkiler nedeniyle dışsal çevreden kasıt uluslararasısistem olarak ele alınmaktadır. 77Devletler, katıldıkları ittifaklar, üye oldukları örgütler- BM, GATT, NATO veAB gibi- veya ikili ilişkilerden doğan ödev ve sorumluluklardan ötürü, Karar-Almasürecinde dışsal çevreyi de göz önüne almak zorundadır. 78Devletler, bu sistemiçinde karar alırken Karar-alma süreci içinde bir girdi oluşturabilir. Đçindebulundukları örgütler, dengeler ve diğer devletlerle olan ekonomik ve siyasiilişkilerin geliştirildiği bilgi erişimin sınırının kaldırıldığı bir dünyada, Karar-AlmaSürecinde çevresel kısıtlayıcılarla da karşı karşıya kalmaktadır. Dışsal çevrenin, birdevletin dış politika yapımı ve karar-alma sürecine etkisini üçlü bir sınıflandırmaylagösterebiliriz:* Sistemden kaynaklanan etkiler* Aktör merkezli etkiler* Devletin kendi kapasitesini kavrayışıyla ilgili etkiler 79Bu etkilerin dış politika yapımı ve karar alma yaklaşımına nasıl etki ettiğinidevletin aldığı bir karara göre yapmak daha iyi olacaktır. Bu anlamda bir devletinbaşka bir devlete askeri müdahalesi burada gösterilebilecek güzel bir örnek olacaktır.Bu açıdan bakıldığında Vertzeberger, askeri müdahalenin dışsal yapınınsitemden kaynaklanan etkilerini yapısal ve yapısal olmayan şeklinde 2’yeayırmaktadır. Yapısal etkiler, sistemin güç dengesine, gevşek ya da sıkı iki kutupluyapısına ve global yapısına göre değişiklik göstermektedir.77 Taştekin, a.g.t., s. 8., Fulya Aksu Ekerer, Türk Dış Politikasının Belirlenmesinde Kişisel EtkenÜzerine Bir Analiz, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası ĐlişkilerAna Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon, 2002, s. 34.78 Arı, a.g.e. s. 175.79 Ekerer, a.g.t., s. 35.