71ABD, terör saldırıları sonrasında, olayın sorumluları olarak Usame BinLadin’i cezalandırmak için destek gördükleri Afganistan’a girmiştir. Türkiye, buoperasyonda askeri birlik göndermese de, hava sahasını mühimmat götüren ve yakıtikmali yapan uçaklara açmıştır. Çünkü bu operasyon, BM Güvenlik Konseyi’nin 11Eylül saldırılarının hemen ardından kabul ettiği terörizmle uluslararası mücadeleninyeni kurallarını belirleyen 1368, 1373 sayılı <strong>karar</strong>larına ve NATO Antlaşması’nın 5.maddesine 257 dayanılarak yapılmıştır. 258Bununla birlikte, 16 Ocak 2002 yılında Ecevit’in TÜSĐAD üyesi işadamlarıyla birlikte gittikleri ABD’de Bush ile yapılan Beyaz Saray’daki görüşmede,esas konuşulacak konular, Kıbrıs, AB ve Afganistan konuları olarak görülse de, Irakkonusunda da konuşulmuştur. 259Aslında Türkiye, Irak’ın uzlaşmaz rejimini desteklemiyor ancak Irak’ıntoprak bütünlüğünü savunuyordu. Eğer Irak’a bir askeri operasyon yapılırsa, Irakparçalanabilir ve kuzeyde bir Kürt Devleti kurulması –aynı zamanda Irak Kürtleri, dePentagon yetkilileriyle Irak’ta verecekleri askeri destek karşılığında Kerkük veMusul’u kapsayan Kürt Devleti’nin pazarlığını yapıyorlardı- riskiyle karşı karşıyakalan Türkiye istikrarsızlaşabilirdi. 26029 Ocak 2002’de Bush yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, Kuzey Kore,Đran ve Irak’ı “şer ekseni” 261 ilan edip Irak’ı ilk hedef olarak gösterince Ecevit,Saddam Hüseyin’e bir uyarı mektubu göndermiştir. Ancak 7 Şubatta Saddam ise257 Taraflar, Kuzey Amerika'da veya Avrupa'da içlerinden bir veya daha çoğuna yöneltilecek silahlıbir saldırının hepsine yöneltilmiş bir saldırı olarak değerlendirileceği ve eğer böyle bir saldırı olursaBM Yasası'nın 51. Maddesinde tanınan bireysel ya da toplu öz savunma hakkını kullanarak, KuzeyAtlantik bölgesinde güvenliği sağlamak ve korumak için bireysel olarak ve diğerler ile birlikte, silahlıkuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen eylemlerde bulunarak saldırıya uğrayan Tarafya da Taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaşmışlardır. Kuzey Atlantik Antlaşması TeşkilatıEnformasyon Servisi, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı, Paris, 1965, s. 15.258 Ali Demirdaş, 11 Eylül Sonrası Türk-Amerikan Đlişkileri, Süleyman Demirel Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası Đlişkiler Ana Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Isparta, 2009, s. 46., Yetkin, a.g.e., s. 35.259 a.g.e., s. 39-40.260 a.g.e., s. 40.261 Şer ekseni teröre destek veren ülkeler olarak geçmektedir. Akgün, a.g.e., s. 11.
72“Küstah ABD’ye boyun eğmeyin” şeklinde çok ağır bir cevapla Ecevit’e karşılıkvermiştir. 26213 Şubat 2002’de Đslam Konferansı Örgütü (ĐKÖ) Dışişleri Bakanları, AB veABD yetkililerinin katıldığı Đstanbul Zirvesi yapıldı. Burada ABD’ye yapılansaldırılar kınandı ve farklı medeniyetlerin barış içinde yaşamaları gerekliliğivurgulanarak işbirliği <strong>karar</strong>ı alınmıştır. 26320 Şubat 2002 tarihinde ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney, Ankara’yıziyaret ederek Başbakan Ecevit ile görüşmüştür. Görüşmede Ecevit, Irak yönetimininçevresine zarar verecek durumda olmadığını, Körfez Savaşı’ndan bu yana 10 yıldıryakından izlediklerini, Irak’tan kolay kolay tehlike gelmeyeceğini, komşularına zararveremeyeceğini, Irak’tan gelebilecek tehlikelere karşı zaten ABD ile birlikteönlemler aldıklarını, şu anda zarar verecek güçte olmadıklarını söyleyerek Irak’ayapılacak olası bir askeri operasyonun olumsuz sonuçlar doğuracağını yinelemiştir.Bununla birlikte Cheney, Genelkurmay Başkanı Hüseyin Kıvrıkoğlu ile de görüşmekistemiş ve bu durum ABD’nin Irak operasyonunda Türkiye’den istekleri olacağışeklinde algılanmıştır.27 Şubat 2002’de Türkiye ve ABD arasında ekonomik ilişkileri yürütmek içinTürk-Amerikan Ekonomik Đşbirliği Komisyon’u kurulmuş ve ilk toplantısıAnkara’da yapılmıştır. Ancak ABD ile kurulması planlanan serbest ticaret bölgeleriAmerikan Kongresi’nden geçmeyince yapılanlar bir sonuç vermemiştir. ABD isebunun yerine Đsrail ile oluşturduğu serbest ticaret bölgelerine Türkiye’yi dahiletmiştir. Bu durum Türkiye’de, ABD’nin doğrudan değil de Đsrail aracılığıyla dolaylıolarak ilişki kurmasından ötürü hayal kırıklığı yaratmıştır. 264Aslında bu durum için, ABD’nin Türkiye ile teröre karşı ortak müdahalehususunu ekonomik anlamda yapmadığını söylemek mümkündür. Buna neden olarakda Türkiye’nin politikalarındaki istikrarsızlık ve ABD Başkanları isteseler bile262 a.g.e., s. 40-41., Fikret Bila, Sivil Darbe Girişimi ve Ankara’da Irak Savaşları, 5.Baskı,(Ankara: Ümit Yayınları, 2004), s. 48-49.263 Demirdaş, a.g.t., s. 48., http://www.medea.be/index.html?page=0&lang=en&idx=0&doc=1071,(31.03.2010).264 Demirdaş, a.g.t., s. 47.
- Page 1:
iT.C.SÜLEYMAN DEMĐREL ÜNĐVERSĐ
- Page 4 and 5:
ivÇalışmamıza katkılarından d
- Page 6 and 7:
viABSTRACT1 ST. OF MARCH, 2003, NOT
- Page 8 and 9:
viii1.3. Karar Almada Karşılaşı
- Page 10 and 11:
xKISALTMALARABABDABGSa.g.e.a.g.m.a.
- Page 12 and 13:
1GĐRĐŞDış Politikalar, hüküm
- Page 14 and 15:
3kaldıklarından dolayı eleştiri
- Page 16 and 17:
5karar alıcının çevresi önceli
- Page 18 and 19:
7Çalışmamızın konusu önemi II
- Page 20 and 21:
9yolları araştırılır, üçünc
- Page 22 and 23:
11etmemekten daha sağlıklı sonu
- Page 24 and 25:
13Onlara göre karar alıcılar, ka
- Page 26 and 27:
15Kişinin rolü bir anlamda, ne ya
- Page 28 and 29:
17ülkenin ve karar vericilerinin d
- Page 30 and 31:
19Liderlik özellikleri özellikle
- Page 32 and 33: 21Mesela, BDT gibi konfederal yapı
- Page 34 and 35: 23denetleme ve gerektiğinde müdah
- Page 36 and 37: 25Uluslararası Sistemin güç deng
- Page 38 and 39: 27sahip olmamıza ve dolayısıyla
- Page 40 and 41: 29Bununla birlikte, Thomas Schellin
- Page 42 and 43: 31Japon hükümetinin 1992’de yas
- Page 44 and 45: 33uygulamıştır. Yeni devlet, Mus
- Page 46 and 47: 35görüşlere benzer ya da ortak g
- Page 48 and 49: 37aktörlerin objektif gerçeklerde
- Page 50 and 51: 39uluslararası konumu, karar alıc
- Page 52 and 53: 41ĐKĐNCĐ BÖLÜMTÜRKĐYE CUMHUR
- Page 54 and 55: 43Anayasa’ya aykırı andlaşmala
- Page 56 and 57: 45ülkeye gönderilmesine, yabancı
- Page 58 and 59: 47Başbakan’ın teklifi üzerine
- Page 60 and 61: 49Bakanlar Kurulu ya da hükümet i
- Page 62 and 63: 51sürecinde etkin bir ağırlık k
- Page 64 and 65: 53Kurulu arasında koordinasyon mer
- Page 66 and 67: 552.2.6. Türk Silahlı KuvvetleriB
- Page 68 and 69: 57yıllar olmuştur. Bu yıllar, T
- Page 70 and 71: 592.2.7. Devlet Planlama Teşkilat
- Page 72 and 73: 61işleyen katılımcı bir demokra
- Page 74 and 75: 63örgütlenen insan topluluğudur.
- Page 76 and 77: 65ülkelerde hükümetlerin, özell
- Page 78 and 79: 67gelmeden yok etmeyi amaçlayan ul
- Page 80 and 81: 69hedef olarak seçildi ve NATO’n
- Page 84 and 85: 73Yunan ve Ermeni Lobilerinin muhal
- Page 86 and 87: 75Bütün bunlar neticesinde Türki
- Page 88 and 89: 77modernize edilmesi ve gerekirse d
- Page 90 and 91: 79• Kıbrıs Sorunu’nda Türkiy
- Page 92 and 93: 81toplanır ve toplantıya katılan
- Page 94 and 95: 83Tezkerenin reddiyle birlikte orta
- Page 96 and 97: 85• ABD’nin Kuzey Irak’a indi
- Page 98 and 99: 87nüfus kütüklerini Türkmenler
- Page 100 and 101: 89isimleriyle görüşmüştür. B
- Page 102 and 103: 91“ABD’lilerin Irak’ta kitle
- Page 104 and 105: 93“ Irak çok tehlikeli bir yer.
- Page 106 and 107: 9516 Eylül’de ise Erdoğan ABD B
- Page 108 and 109: 97arayan Powell, Türk Dışişleri
- Page 110 and 111: 991983-91 yılları arasında merke
- Page 112 and 113: 101kullanması gerekirken, zaman za
- Page 114 and 115: 103yoksa bu durumun Anayasa’nın
- Page 116 and 117: 105halk, onun siyasi yasağına bil
- Page 118 and 119: 107Irak’ın Kuzeyi’nde varlığ
- Page 120 and 121: 109kuruluşlarını v.b. kapsayan i
- Page 122 and 123: 111Türkiye’nin Irak müdahalesin
- Page 124 and 125: 113KAYNAKÇAKitaplarAKGÜN, B., 11
- Page 126 and 127: 115DAĞ, A. E., Uluslararası Đli
- Page 128 and 129: 117KÖNĐ, H., Genel Sistem Kuramı
- Page 130 and 131: 119WELDES, J., Constructing Nationa
- Page 132 and 133:
121ERALP, A., “Uluslararası Đli
- Page 134 and 135:
123MEHMETOĞLU, D., “Pozitivizm,
- Page 136 and 137:
125TANRISEVER, O., “Yöntem Sorun
- Page 138 and 139:
127UÇAR, Đ., Sivil Toplum Kavram
- Page 140 and 141:
129http://www.sam.gov.tr/perception
- Page 142 and 143:
131ÖZGEÇMĐŞKişisel Bilgiler:Ad