karar-alma yaklaşımı çerçevesđnde 1 mart 2003 tezkeresđ

21Mesela, BDT gibi konfederal yapılarda tüm siyasal kararlar, merkezi organlartarafından verilmemekte hatta yetkilerin çok daha büyük bir kısmı bu tür siyaslbirlikleri oluşturan birimler tarafından verilmektedir. Federal yapılarda, siyasal kararalma yetkisinin bir kısmı yerel otoritelere (eyaletler) devredilmekle beraber, merkeziorganlar konfederal devletlere göre daha fazla yetki kullanırlar. ABD, buradaverilecek en güzel örneklerden biridir. Üniter yapılarda ise hemen hemen bütünkararlar, merkezi organlar tarafından verilmekte ve bütün yetkiler, merkezi organlartarafından kullanılmakta, yerel birimlere ise merkezi organlar tarafından alınanyetkilerin uygulanması bırakılmakta hatta bu konuda uygulanan prosedür merkeziorganlar tarafından ortaya konmaktadır. 69Diğer taraftan, siyasal rejim farklılıkları da karar alma sürecini etkileyen birunsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Mesela Başkanlık Sisteminde aynı zamandadevlet başkanı olan başkan, tüm icra yetkilerini elinde bulundurmakta ve daha etkinbir konumda yer almaktadır. Parlamenter Sistemde, devlet başkanı daha sembolikyetkiler kullanırken, icra yetkileri başbakanlıkta toplanmaktadır. Yarı-BaşkanlıkSisteminde ise, devlet başkanı olan cumhurbaşkanı ile başbakan icra yetkilerinibirlikte kullanmaktadırlar. 701.2.2.2. Yasama, Yürütme ve Yargı OrganlarıYasama Organı, bir ülkede yasaların belirlenmesi konusunda görevli olankurumdur. Yasama Organı, özellikle demokratik ülkelerde- demokratik olmayanülkelerde yasama organı semboliktir- karar alma sürecinde etkili bir organ olarakkarşımıza çıkmaktadır. Örneğin Başkanlık Sisteminin uygulandığı ABD’de yasamaorganı olan Kongre ve başkan ayrı ayrı seçilmekte ve görev süreleri farklı farklıolmaktadır. 71Bununla birlikte, ABD’de parti disiplininin olmaması yasama organını kararalma sürecinde daha bağımsız ve daha etkili yapmaktadır. Ayrıca sistemin önemli bir(Đstanbul: Anka Yayınları, 2004), s. 100, 200., Kemal Gözler, Devletin Genel Teorisi, 2. Baskı,(Bursa: Ekin Basım, Yayım, Dağıtım, 2009), s. 130, 140, 150.69 Arı, a.g.e., s. 178.70 a.g.e., s. 178.71 ABD’de Başkan 4 yıllık süre için seçilirken Temsilciler Meclisi ve Senato olmak üzere 2 kanatlıolan yasama organı ise Temsilciler Meclisi üyeleri 2 yıllığına, Senato üyeleri ise 6 yıllığınaseçilmektedir. http://www.whitehouse.gov, (19.01.2010).