552.2.6. Türk Silahlı KuvvetleriBir ülkenin bağımsızlığının korunmasını ya da savunulmasını milli savunmaolarak ifade etmek mümkündür. Her devlet bu işe uygun bir kurum meydanagetirmek zorundadır. Yani milli savunma hizmetinin örgütlendirilmesi ve teknik biraygıtın oluşturulması gerekir. Bu aygıt “ordu” olarak isimlendirdiğimiz silahlıkuvvetlerdir. Silahlı Kuvvetler, bir devletin bağımsızlığını ve anayasal düzenini dıştehdit ve tehlikelere karşı korumak üzere kurulmuş bir devlet gücüdür. Şüphesiz butehdit, çoğu kez yakın ve gerçek bir tehdit olarak karşımıza çıkmaz. Ancak her devletbu tehlikeye karşı hazırlıklı bulunmak zorundadır. Bu ise milli savunma için devamlıhazır bulunacak bir gücün varlığı anlamına gelmektedir. 197Her devletin kamu gücünün bir parçası olan silahlı kuvvetler, içindebulunduğu siyasal rejimin çizdiği sınırlar içerisinde görev yapmaktadır. Temel göreviyurt savunması olan ordular, kimi zaman siyasal erkin verdiği görevleri yerinegetirirken kimi zaman da siyasal erkin kendisi olarak karşımıza çıkmaktadır. 198Türk modernleşme ve demokratikleşme sürecinde Türk ordusu önemlikurumlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Osmanlı Devleti’nin son yıllarına veTürkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarına da bakıldığında, modernleşme sürecindeöncülüğü ordu yapmıştır. 199William Hale, Türk ordusunun tarihsel aşamalarını 3’e ayırıp, 19. yy.sonrasında, ordunun modernleşmenin öncüsü olma geleneğini, Atatürk dönemindeise ülke güvenliğinden sorumlu kuruluş olarak, ancak ulusal güvenliğin tehlikeyegirdiği zamanlarda siyasete müdahale etme geleneğini miras olarak aldığını ifadeetmiştir. 200Silahlı Kuvvetlerin ve askerin Türkiye’de konumu ve işlevi çoğu ülkedenfarklılık arz etmektedir. Kendine özgüdür. Bu durum, temelde tarihsel, sosyal ve197 Mustafa Erdoğan, “Silahlı Kuvvetlerin Türk Anayasa Düzeni Đçindeki Yeri”, Ankara Üniversitesi,Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt. 16, No. 1-4, 1990, s. 309.198 Mesela TSK, Türkiye Cumhuriyeti’nde 1960 ve 1980 yıllarında 2 kez yönetime el koymuştur.Özdemir, a.g.t., s. 45.199 Bernard Lewis, Modern Türkiye’nin Doğuşu, Metin Kıratlı (çev.), 4. Baskı, (Ankara: Türk TarihKurumu Basımevi, 1991), s. 46, 242-289.200 William Hale, Türkiye’de Ordu ve Siyaset, Ahmet Fethi (çev.), 1. Baskı, (Đstanbul: Hil Yayın,1996), s. 14.
56kültürel bir dizi etmenin ürünüdür. Cumhuriyetin kuruluşu da dahil, günümüze kadarolan siyasal süreç içerisinde ortaya çıkmış gelişmelerde askeri göz ardı etmekmümkün değildir. 201TSK, kuruluş ve görevleri kanunlarla düzenlenmiş bir kamusal organdır.Görevi Anayasa ile düzenlenmiş olup, Türk yurdunu ve Türkiye Cumhuriyeti’nikorumak ve kollamaktır. Devletin ve milletin geleceğine etken ve hakim olan milliiradenin emrinde ve hizmetinde olduğu kabul edilen TSK’nin ulusal güvenliğinsağlanmasından ve ulusal hedeflerin gerçekleştirilmesinden sorumlu olduğu kabuledilmektedir. 2021982 Anayasası’nın 117. maddesinde, Başkomutanlığın TBMM’nin manevivarlığından ayrılmayacağı, Cumhurbaşkanı tarafından temsil edileceği, ulusalgüvenliğin sağlanmasından ve TSK’nin yurt savunmasına hazırlanmasındanTBMM’ne karşı Bakanlar Kurulu’nun sorumlu tutulacağı, Genelkurmay Başkanı’nında kanunda belirtilen görev ve sorumluluklarından ötürü Başbakan’a karşı sorumlututulacağı öngörülmüştür. 203TSK’nin siyasetle ilişkisi pek çok kez tartışılan bir konu olmuştur.Cumhuriyet’in bekçisi olan TSK, Cumhuriyet çizgisinden sapmalar olduğunudüşündüğü dönemlerde siyasi yaşama ve Karar-Alma Sürecine darbe ve muhtıra gibiyöntemlerle müdahale ettiği görülmüştür. 204Türkiye’de ordunun diğer toplumsal öğelere göre yapısal avantajları vardır.Güçlü bir organizasyona sahip olması, yüksek bir profesyonelleşme düzeyineulaşmış olması ve devletin güç tekelini elinde bulunduruyor olması TSK’ni öneçıkaran özellikler arasındadır. Devletteki bu ayrıcalıklı konumu ve gücü onu TürkKarar-Alma Sürecinde de önemli bir konuma getirmektedir. Mesela Cumhuriyet’inkurulmasında aktif rol oynayan ve devleti koruma ve kollama görevini elindebulunduran kesim ordu kesimi olmuştur. Bununla birlikte, TSK’de 1923-1927 yılları,dış tehlikeye yönelik misyondan çok iç politikaya yönelik bir misyonun öne çıktığı201 Osman Metin Öztürk, “Türk-Đsrail Askeri Đşbirliği Üzerine”, Avrasya Dosyası Đsrail Özel Sayısı,Đlkbahar, 1999, s. 9.202 211 sayılı TSK Đç Hizmet Kanunu mad. 35, http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/1044.html,(24.02.2010)., Atatürkçülük, (Ankara: Genelkurmay Basımevi, 1983), s. 84., Öztürk, a.g.e., s. 9.203 Özdemir, a.g.t., s. 48.204 1960, 1971, 1980 ve 2007 yılındaki “e-muhtıra”yı örnek vermek mümkündür. a.g.t., s. 47-48.
- Page 1:
iT.C.SÜLEYMAN DEMĐREL ÜNĐVERSĐ
- Page 4 and 5:
ivÇalışmamıza katkılarından d
- Page 6 and 7:
viABSTRACT1 ST. OF MARCH, 2003, NOT
- Page 8 and 9:
viii1.3. Karar Almada Karşılaşı
- Page 10 and 11:
xKISALTMALARABABDABGSa.g.e.a.g.m.a.
- Page 12 and 13:
1GĐRĐŞDış Politikalar, hüküm
- Page 14 and 15:
3kaldıklarından dolayı eleştiri
- Page 16 and 17: 5karar alıcının çevresi önceli
- Page 18 and 19: 7Çalışmamızın konusu önemi II
- Page 20 and 21: 9yolları araştırılır, üçünc
- Page 22 and 23: 11etmemekten daha sağlıklı sonu
- Page 24 and 25: 13Onlara göre karar alıcılar, ka
- Page 26 and 27: 15Kişinin rolü bir anlamda, ne ya
- Page 28 and 29: 17ülkenin ve karar vericilerinin d
- Page 30 and 31: 19Liderlik özellikleri özellikle
- Page 32 and 33: 21Mesela, BDT gibi konfederal yapı
- Page 34 and 35: 23denetleme ve gerektiğinde müdah
- Page 36 and 37: 25Uluslararası Sistemin güç deng
- Page 38 and 39: 27sahip olmamıza ve dolayısıyla
- Page 40 and 41: 29Bununla birlikte, Thomas Schellin
- Page 42 and 43: 31Japon hükümetinin 1992’de yas
- Page 44 and 45: 33uygulamıştır. Yeni devlet, Mus
- Page 46 and 47: 35görüşlere benzer ya da ortak g
- Page 48 and 49: 37aktörlerin objektif gerçeklerde
- Page 50 and 51: 39uluslararası konumu, karar alıc
- Page 52 and 53: 41ĐKĐNCĐ BÖLÜMTÜRKĐYE CUMHUR
- Page 54 and 55: 43Anayasa’ya aykırı andlaşmala
- Page 56 and 57: 45ülkeye gönderilmesine, yabancı
- Page 58 and 59: 47Başbakan’ın teklifi üzerine
- Page 60 and 61: 49Bakanlar Kurulu ya da hükümet i
- Page 62 and 63: 51sürecinde etkin bir ağırlık k
- Page 64 and 65: 53Kurulu arasında koordinasyon mer
- Page 68 and 69: 57yıllar olmuştur. Bu yıllar, T
- Page 70 and 71: 592.2.7. Devlet Planlama Teşkilat
- Page 72 and 73: 61işleyen katılımcı bir demokra
- Page 74 and 75: 63örgütlenen insan topluluğudur.
- Page 76 and 77: 65ülkelerde hükümetlerin, özell
- Page 78 and 79: 67gelmeden yok etmeyi amaçlayan ul
- Page 80 and 81: 69hedef olarak seçildi ve NATO’n
- Page 82 and 83: 71ABD, terör saldırıları sonras
- Page 84 and 85: 73Yunan ve Ermeni Lobilerinin muhal
- Page 86 and 87: 75Bütün bunlar neticesinde Türki
- Page 88 and 89: 77modernize edilmesi ve gerekirse d
- Page 90 and 91: 79• Kıbrıs Sorunu’nda Türkiy
- Page 92 and 93: 81toplanır ve toplantıya katılan
- Page 94 and 95: 83Tezkerenin reddiyle birlikte orta
- Page 96 and 97: 85• ABD’nin Kuzey Irak’a indi
- Page 98 and 99: 87nüfus kütüklerini Türkmenler
- Page 100 and 101: 89isimleriyle görüşmüştür. B
- Page 102 and 103: 91“ABD’lilerin Irak’ta kitle
- Page 104 and 105: 93“ Irak çok tehlikeli bir yer.
- Page 106 and 107: 9516 Eylül’de ise Erdoğan ABD B
- Page 108 and 109: 97arayan Powell, Türk Dışişleri
- Page 110 and 111: 991983-91 yılları arasında merke
- Page 112 and 113: 101kullanması gerekirken, zaman za
- Page 114 and 115: 103yoksa bu durumun Anayasa’nın
- Page 116 and 117:
105halk, onun siyasi yasağına bil
- Page 118 and 119:
107Irak’ın Kuzeyi’nde varlığ
- Page 120 and 121:
109kuruluşlarını v.b. kapsayan i
- Page 122 and 123:
111Türkiye’nin Irak müdahalesin
- Page 124 and 125:
113KAYNAKÇAKitaplarAKGÜN, B., 11
- Page 126 and 127:
115DAĞ, A. E., Uluslararası Đli
- Page 128 and 129:
117KÖNĐ, H., Genel Sistem Kuramı
- Page 130 and 131:
119WELDES, J., Constructing Nationa
- Page 132 and 133:
121ERALP, A., “Uluslararası Đli
- Page 134 and 135:
123MEHMETOĞLU, D., “Pozitivizm,
- Page 136 and 137:
125TANRISEVER, O., “Yöntem Sorun
- Page 138 and 139:
127UÇAR, Đ., Sivil Toplum Kavram
- Page 140 and 141:
129http://www.sam.gov.tr/perception
- Page 142 and 143:
131ÖZGEÇMĐŞKişisel Bilgiler:Ad