49Bakanlar Kurulu ya da hükümet ise, Başbakan ve Bakanlardan oluşan,Cumhurbaşkanınca TBMM üyeleri arasından atanan yürütmenin esas kanadıdır.Bakanlar, TBMM üyeleri ya da milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlararasından Başbakanca seçilir ve Cumhurbaşkanınca atanırlar. Gerekli görüldüğündeise Başbakan’ın önerisi üzerine Cumhurbaşkanınca görevlerine son verilirler. 169Devletlerin dış politikalarının resmi olarak <strong>karar</strong>a bağlandığı yer, BakanlarKurulu’dur. Devletin dış politikasının hükümetin siyasal görüşüne göre de oluştuğuyer gene Bakanlar Kurulu’dur. Hükümetin belirlediği dış politikayı yürütmek deDışişleri Bakanı’nın görevidir. Bu yüzden Dış Politika ve Karar-Alma SürecindeBakanlar Kurulu’nun da etkili bir yeri bulunmaktadır. 170Ancak, Türk Siyasi Hayatı’nda, özellikle 90’lardan sonra başlayan koalisyondönemlerinde ve iktidarın tek partinin elinde olduğu dönemlerde açıkça görüldüğügibi, hem dış politikada hem de iç politikada, bazı konularla ilgili olarak alınacak<strong>karar</strong>lar, önce liderler arasında görüşülüp <strong>karar</strong>a bağlanmakta, sonrasında <strong>karar</strong>larBakanlar Kurulu ve TBMM gündemine gitmektedir. Yani, liderler arasında özellikledış politika konularında alınan <strong>karar</strong>lar, çoğu zaman ne Meclis’te ne de BakanlarKurulu’nda tartışılmaktadır. Böylece alınan <strong>karar</strong>lar, milleti temsil eden ve onlaradına <strong>karar</strong> alan TBMM ve genelde onun üyelerinin oluşturduğu Bakanlar Kurulu,daha çok liderlerin aldığı <strong>karar</strong>ları onaylayan bir merci haline dönüşmektedir. 1712.2.4. Dışişleri BakanlığıBir ülkenin dış politikasının şekillenip uygulanmasında Dışişleri Bakanlığıönemli kurumların başında gelmektedir. 172 Türk Dışişleri Bakanlığı da Türk DışPolitikası’nın oluşumu ve uygulanmasında etkindir.Türk Dışişleri Bakanlığı, Osmanlı Devleti’nde dışişleri bürokrasisininyerleştiği dönemlerde Batı’da iyi eğitim almış bürokratlardan oluşmakta olupmodernleşmenin temsilcisi ve öncüsü olmuşlardır. 173169 A.Y. mad. 112 için bkz. http://www.tbmm.gov.tr/anayasa.htm, (05.02. 2010).170 Taştekin, a.g.t., s. 36.171 Gözübüyük, a.g.e., s. 240., Kamran Đnan, Devlet Đdaresi, (Đstanbul: Timaş Yayınları, 1998), s. 119.172 Gareth M. Winrow, “Turkey and Newly Independent States of Central Asia and TheTranscaucasus”, Meria, Vol. 1, No. 2, July 1997,http://meria.idc.ac.il/journal/1997/issue2/jv1n2a5.html#author, (10.03.2010).
50Yani Dışişleri Bakanlığı, Türk Dış Politikası’nın temel belirleyiciözelliklerinden olan “Batıcılık” anlayışının modernleşip kurumsal şekil <strong>alma</strong>sındaönemli bir rol oynamıştır. 174Dışişleri Bakanlığı’nın temel görevi, hükümet tarafından tayin ve tespitedilecek esaslara göre yabancı ülke ve uluslararası örgütlerle ülkenin dış siyasetiniyürütmektir. Yani bakanlık, ülke dış politikasının tespitinde, yürütme organı içinhazırlık çalışmaları yaparak tekliflerde bulunmak, tespit edilen dış politikayıyürütmek ve koordine etme görevlerine sahiptir. Bakanlığın diğer görevleri ise,ülkenin başka devlet ve uluslararası kuruluşlarla olan ilişkilerini yürütmek ve bu ülkeve kuruluşlarda ülke adına temsil görevini yerine getirmek, diğer bakanlıkların ülkeadına başka devlet ve uluslararası kuruluşlarla olan ilişkilerinde temas vemüzakereleri bakanlıklarla işbirliği içinde yürütmek, diğer bakanlık ve kuruluşlarındış politikayı etkileyen faaliyet ve temaslarının devletin dış politikaya uygunluğunusağlamak, başka ülkelerdeki ülke vatandaşlarının hak ve menfaatlerini gözetmek vekorumak, devlet ve dışişleri protokolünü düzenlemek ve yürütmek, yabancı devletlerve uluslararası kuruluşlardaki gelişmeleri takip etmektir. 175Dışişleri Bakanlığı’nı temsil eden bakanlara bakıldığında ise, genelde onlarıngüçlü kişiliklere sahip, iyi yetişmiş kişiler olduğu görülmektedir. Çoğu zamanDışişleri Bakanlığı’na bakanlıkta çalışan meslek memurlarının –Đlter Türkmen, VahitHalefoğlu- da getirildiği görülmektedir. 176Dışişleri Bakanlığı ülkenin dış politikasının oluşumunda ve uygulanmasındaönemli bir yere sahip olsa da, uygulanan politikalarda Batı perspektifi veCumhuriyetin temel hedefi olan modernleşmeden taviz verilmese de, zaman zamanaldığı bazı <strong>karar</strong>larda –AB, NATO, silahsızlanma gibi konularda- askeri bürokrasininağırlığı daha fazla hissedilmektedir. Askeri bürokrasinin dış politika <strong>karar</strong> <strong>alma</strong>173 Oral Sander, Siyasi Tarih Đlkçağlardan 1918’e, 12. Baskı, (Ankara: Đmge Kitabevi, <strong>2003</strong>), s. 329-338.174 Çalış, a.g.m., s. 19.175 KHK/206, Resmi Gazete, Mad. 2, Sayı: 18435, 18 Haziran 1984.176 Gönlübol, Olaylarla Türk Dış Politikası, 9. Baskı, (Ankara: Siyasal Kitabevi, 1996), s. 627.
- Page 1:
iT.C.SÜLEYMAN DEMĐREL ÜNĐVERSĐ
- Page 4 and 5:
ivÇalışmamıza katkılarından d
- Page 6 and 7:
viABSTRACT1 ST. OF MARCH, 2003, NOT
- Page 8 and 9:
viii1.3. Karar Almada Karşılaşı
- Page 10 and 11: xKISALTMALARABABDABGSa.g.e.a.g.m.a.
- Page 12 and 13: 1GĐRĐŞDış Politikalar, hüküm
- Page 14 and 15: 3kaldıklarından dolayı eleştiri
- Page 16 and 17: 5karar alıcının çevresi önceli
- Page 18 and 19: 7Çalışmamızın konusu önemi II
- Page 20 and 21: 9yolları araştırılır, üçünc
- Page 22 and 23: 11etmemekten daha sağlıklı sonu
- Page 24 and 25: 13Onlara göre karar alıcılar, ka
- Page 26 and 27: 15Kişinin rolü bir anlamda, ne ya
- Page 28 and 29: 17ülkenin ve karar vericilerinin d
- Page 30 and 31: 19Liderlik özellikleri özellikle
- Page 32 and 33: 21Mesela, BDT gibi konfederal yapı
- Page 34 and 35: 23denetleme ve gerektiğinde müdah
- Page 36 and 37: 25Uluslararası Sistemin güç deng
- Page 38 and 39: 27sahip olmamıza ve dolayısıyla
- Page 40 and 41: 29Bununla birlikte, Thomas Schellin
- Page 42 and 43: 31Japon hükümetinin 1992’de yas
- Page 44 and 45: 33uygulamıştır. Yeni devlet, Mus
- Page 46 and 47: 35görüşlere benzer ya da ortak g
- Page 48 and 49: 37aktörlerin objektif gerçeklerde
- Page 50 and 51: 39uluslararası konumu, karar alıc
- Page 52 and 53: 41ĐKĐNCĐ BÖLÜMTÜRKĐYE CUMHUR
- Page 54 and 55: 43Anayasa’ya aykırı andlaşmala
- Page 56 and 57: 45ülkeye gönderilmesine, yabancı
- Page 58 and 59: 47Başbakan’ın teklifi üzerine
- Page 62 and 63: 51sürecinde etkin bir ağırlık k
- Page 64 and 65: 53Kurulu arasında koordinasyon mer
- Page 66 and 67: 552.2.6. Türk Silahlı KuvvetleriB
- Page 68 and 69: 57yıllar olmuştur. Bu yıllar, T
- Page 70 and 71: 592.2.7. Devlet Planlama Teşkilat
- Page 72 and 73: 61işleyen katılımcı bir demokra
- Page 74 and 75: 63örgütlenen insan topluluğudur.
- Page 76 and 77: 65ülkelerde hükümetlerin, özell
- Page 78 and 79: 67gelmeden yok etmeyi amaçlayan ul
- Page 80 and 81: 69hedef olarak seçildi ve NATO’n
- Page 82 and 83: 71ABD, terör saldırıları sonras
- Page 84 and 85: 73Yunan ve Ermeni Lobilerinin muhal
- Page 86 and 87: 75Bütün bunlar neticesinde Türki
- Page 88 and 89: 77modernize edilmesi ve gerekirse d
- Page 90 and 91: 79• Kıbrıs Sorunu’nda Türkiy
- Page 92 and 93: 81toplanır ve toplantıya katılan
- Page 94 and 95: 83Tezkerenin reddiyle birlikte orta
- Page 96 and 97: 85• ABD’nin Kuzey Irak’a indi
- Page 98 and 99: 87nüfus kütüklerini Türkmenler
- Page 100 and 101: 89isimleriyle görüşmüştür. B
- Page 102 and 103: 91“ABD’lilerin Irak’ta kitle
- Page 104 and 105: 93“ Irak çok tehlikeli bir yer.
- Page 106 and 107: 9516 Eylül’de ise Erdoğan ABD B
- Page 108 and 109: 97arayan Powell, Türk Dışişleri
- Page 110 and 111:
991983-91 yılları arasında merke
- Page 112 and 113:
101kullanması gerekirken, zaman za
- Page 114 and 115:
103yoksa bu durumun Anayasa’nın
- Page 116 and 117:
105halk, onun siyasi yasağına bil
- Page 118 and 119:
107Irak’ın Kuzeyi’nde varlığ
- Page 120 and 121:
109kuruluşlarını v.b. kapsayan i
- Page 122 and 123:
111Türkiye’nin Irak müdahalesin
- Page 124 and 125:
113KAYNAKÇAKitaplarAKGÜN, B., 11
- Page 126 and 127:
115DAĞ, A. E., Uluslararası Đli
- Page 128 and 129:
117KÖNĐ, H., Genel Sistem Kuramı
- Page 130 and 131:
119WELDES, J., Constructing Nationa
- Page 132 and 133:
121ERALP, A., “Uluslararası Đli
- Page 134 and 135:
123MEHMETOĞLU, D., “Pozitivizm,
- Page 136 and 137:
125TANRISEVER, O., “Yöntem Sorun
- Page 138 and 139:
127UÇAR, Đ., Sivil Toplum Kavram
- Page 140 and 141:
129http://www.sam.gov.tr/perception
- Page 142 and 143:
131ÖZGEÇMĐŞKişisel Bilgiler:Ad