Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
50<br />
Ziya Pafla, fliirin dil, flekil ve<br />
üslubundan çok içeri¤ini<br />
yenileyen bir sanatkârd›r.<br />
Hayalleri ve mazmunlar›yla<br />
daha çok klasik edebiyat›n<br />
dairesinde kal›r.<br />
Tanzimat Dönemi Türk Edebiyat›-I<br />
fiiirinin muhtevas›nda yenili¤e giden Nam›k Kemal, flekil ve üslupta fazla de-<br />
¤ifliklik yapmam›fl, klasik edebiyattan gelen flekillere ba¤l› kalm›fl görünür. Ancak,<br />
yine de bu flekiller üzerinde s›n›rl› de¤iflikliklere gitmifl, baz› fliirlerinde ise Bat›l›<br />
yeni flekilleri denemifltir. Onun Vaveylâ, Hilâl-i Osmanî, Ukab-nâme gibi fliirleri<br />
bunlar aras›nda say›labilir. Say›s› onu bulan kalem tecrübesinde heceyi denemesi<br />
de dikkat çeker. Her ne kadar bu vezinle yazd›¤› manzumelerde pek baflar› gösterememifl<br />
ise de sade söyleyifli aray›fl›yla ve yeni fliirin gidece¤i yollardan birini iflaret<br />
etmesiyle dikkate de¤er. Bu tür manzumelerinde klasik fliirin üslubundan uzaklaflarak<br />
üslup yönünden de de¤iflikliklere gider. Dilde ise konuflma diline yaklafl›r.<br />
Bunun yan›nda görülen özelliklerini Göçgün flöyle anlat›r: “fiinasi’nin üslubunda<br />
görülen kuruluk, adeta iskeleti and›ran tak›rt›l› durum da giderilerek; dil fonksiyonel,<br />
dinamik, canl› bir özellik kazan›r.<br />
Nam›k Kemal’in yeni dönem dil anlay›fl›, üslubu; hitabeti esas alan ve hiçbir<br />
fleyden çekinmeyen gür bir erkek sesidir. Düflüncelerinde samimi oldu¤u için, fiinasi’de<br />
görülen koyu didaktizm; ö¤reticilik, burada yerini vatan ve millet yolunda<br />
heyecanla bütünleflen engin bir lirizm’e b›rak›r. Bunlar›n yan› s›ra, Frans›z edebiyat›ndan<br />
ve özellikle fliirinden yeni duygular, imajlar, hayaller de Kemâl bey vas›tas›yla<br />
art›k fliirimize girer.”<br />
Ziya Pafla da Nam›k Kemal gibi fliirin dil, flekil ve üslubundan çok muhtevas›n›<br />
yenileyen sanatkârd›r. Hayalleri ve mazmunlar›yla daha çok klasik edebiyat›n<br />
dairesinde kal›r. Onun kelime kadrosu da genifl olarak klasik edebiyattan gelir. Bu<br />
alanda fiinasi’nin “safi Türkçe” yolunda gösterdi¤i titizli¤i Ziya Pafla’da, hatta<br />
Nam›k Kemal’de göremeyiz. Nitekim afla¤›ya fiinasi’den aktaraca¤›m›z “Eflek ile Tilki”<br />
manzumesi dönemi içinde onun dilde yapmak istedi¤i yenili¤i göstermesi bak›m›ndan<br />
dikkate de¤er:<br />
EfiEK ‹LE T‹LK‹<br />
Ç›kt› bir ba¤›n içinden yola bir yafll› h›mâr<br />
Nakl için beldeye yüklenmifl idi rûy-i nigâr<br />
Derken aç karn›na bir tilki görünce geldi<br />
Böyle bir tâze üzüm hasreti ba¤r›n deldi<br />
Öteki çifteyi att› bu yanaflt›kça biraz<br />
Sonra lâkin aradan kalkt› bütün nâz ü niyâz<br />
Tilki<br />
“Gelsem olmaz m› huzûra a benim aslan›m?<br />
Tâ yak›ndan bakay›m hüsnünüze hayran›m<br />
Dâim olsun beyimin sâye-i lutf u keremi<br />
Gül biter bast›¤› yerlerde mübârek kademi<br />
Benzer ol hofl kokulu kuyru¤u a’lâ miske<br />
Koklar›m efendim burnuma urmazsa fiske<br />
Eyler irfân›n› îmâ o suhan-gû gözler<br />
Yak›fl›r a¤z›na mevzûn u mukaffâ sözler!”<br />
Eflek ifrât-› neflât›ndan an›rd› der iken.<br />
Sanki karpuz kabu¤u gördü yahut tâze diken