DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

More documents

Recommendations

Info

Kanunun Uygulama Yönetmeliği 247 , Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik 248 mevcuttur. Türkiye kanun ve yönetmeliklere ek olarak 49 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması 249 ile 79 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşmasına 250 imza atmıştır. Tüm bu kanun, yönetmelik ve anlaşmalar esasında Türkiye’yi DYY açısından dünyanın en liberal ülkelerinden biri kılmaktadır. Kısacası Türkiye’deki DYY mevzuatı, DYY akımlarını arttırıcı nitelik taşımaktadır. 2002 sonrası DYY artışının arkasında liberal mevzuatın da etkisinin olduğu söylenebilir. Öte yandan ülkenin ekonomik büyüklüğü ve coğrafi konumu dikkate alındığında Türkiye DYY çekmede çok başarılı olamamıştır. Bu durumun arkasında DYY mevzuatı değil, enerji problemleri, vergi ve çevre mevzuatı, kayıtdışı ekonomi, siyasi istikrarsızlık, adalet sistemindeki aksaklıklar ve mülkiyet haklarındaki aksaklıklar yatmaktadır. 251 Diğer sebepler ise ülke ekonomisinin dinamikleri, iş hayatının durumu, ülke ekonomisine güven, teknolojik altyapı ve beşeri sermaye eksiklikleri olarak sayılabilir. Bu değişkenlerin ölçülebilmesi için endeks hesaplamaları kullanılmaktadır. Bu endekslemelerden ilki Küresel Rekabet Gücü Endeksi (Global Competitiveness Index)tir. Dünya Ekonomik Forumu’nun yayınladığı küresel rekabet gücü raporuna göre rekabet gücü, bir ülkenin üretkenliğini ve dolayısıyla da ekonominin elde edebileceği refahı etkileyen her türlü faktör, politika ve kurumların toplamıdır. Bu bağlamda rekabet gücü makroekonomik çevrenin kalitesi, ülkenin kamu kurumlarının istikrarı ve teknolojik gelişmeye hazırlılık seviyesi ile ölçülür. 247 , (16.08.2006). 248 , (16.08.2006). 249 , (15.08.2006). 250 , (15.08.2006). 251 ARIMAN, A., “Türkiye’de Daha Fazla Yabancı Sermaye Çekebilmek İçin İzlenmesi Gerekli Politikalar” içinde Ekonomik İstikrar, Büyüme ve Yabancı Sermaye, A. TARHAN (der.), Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü, Eğitim Müdürlüğü, Ankara, Şubat 2001, s. 134-9. Ayrıca, DYY’nin uygulamada yaşadığı bürokratik zorluklar için bkz. AKSOY, N., “Türkiye’deki Yabancı Sermayeli Firmalar, Sorunları, Gelişme Perspektifleri (Dünü ve Bugünü) – II” içinde Ekonomik İstikrar, Büyüme ve Yabancı Sermaye, A. TARHAN (der.), Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü, Eğitim Müdürlüğü, Ankara, Şubat 2001. 94
Dolayısıyla da Küresel Rekabet Gücü Endeksi fazla olan ülke orta ve uzun vadede daha hızlı büyüyebilecektir 252 . Bu rapora göre Türkiye, 2003 yılında 101 ülke arasında 65. iken 2004’te 104 ülke arasından 66. ve 2005’te de 117 ülke arasından 66. olmuştur. 2004’ten 2005’e geçerken Türkiye’nin endeksi 3,82’den 3,68’e düşmüştür 253 . Bu endeksler gerçekleşmelere ters düşmekte ise de Türkiye’nin dünya DYY akımlarından aldığı düşük payı açıklamaktadır. Aynı raporun bir diğer çalışması da İş Hayatı Rekabet Gücü Endeksi (Business Competitiveness Index)’tir. Bu endeks küresel rekabet gücü endeksinin belirleyicisi olan makroekonomik değişkenler üzerinde tamamlayıcı etkiye sahip değişkenlere ve ekonomilerin üretkenlik ve rekabet gücü sürdürülebilirliğini belirleyen mikroekonomik değişkenlere odaklanmıştır. Endeks hesaplanırken firma işlev ve stratejilerinin karmaşıklığı ve ulusal iş çevresinin kalitesi dikkate alınır 254 . 2004 yılında 3,82’lik endeks ile 103 ülke arasında 52. olan Türkiye, 2005 yılında 3,34’lük bir endeks ile 117 ülke arasından ancak 87. olabilmiştir 255 . Endeksin bu derece düşük olması Türkiye’nin dünya DYY akımlarından aldığı düşük payı açıklasa da Küresel Rekabet Gücü Endeksi gibi gerçekleşmeler ile çelişmektedir. DYY akımlarına etkisi olabilecek endekslerden bir tanesi de AT-Kearney’in hesapladığı Küresel Perakende Gelişme Endeksi (Global Retail Development Index)’tir. Bu endeksin, %20’si ülke riski (Bunun da %20’si politik risk, %25’i ekonomik performans, % 10’u borç göstergeleri, % 10’u kredi derecelendirmesi, % 5’i banka kredilerine erişim, %5’i sermaye piyasaları ve %5’i forfeiting indirimi), %5’i iş yaşamı riski (terörizm, cinayet ve şiddet, düzensiz ödemeler, yozlaşma) olmak üzere %25’ini ülke riski; %10’u kişi başına perakende satışları, %5’i nüfus, %5’i şehir nüfusu, %2,5’i iş hayatı etkinliği, % 2,5’i yasa ve düzenlemeler (Bunun da 252 LOPEZ-CLAROS, A, M. E. PORTER ve K. SCHWAB, “The Global Competitiveness Report 2005-2006, Policies Underpinning Rising Prosperity”, World Economic Forum, New York, September 2005, s. xiii – xiv. 253 LOPEZ-CLAROS vd., s. xvii; PORTER, M. E., K. SCHWAB, X. SALA-I-MARTIN ve A. LOPEZ-CLAROS, “The Global Competitiveness Report 2004-2005”, World Economic Forum, New York, October 2004, s. xiii. 254 LOPEZ-CLAROS vd., s. xvi. 255 LOPEZ-CLAROS vd., s. xxi ve PORTER vd., s. xviii. 95
Page 1:
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİ
Page 4 and 5:
ÖZET DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR,
Page 6 and 7:
İÇİNDEKİLER i Sayfa No: İÇİN
Page 8 and 9:
4.1.2. Toplam Faktör Üretkenliği
Page 10 and 11:
TABLOLAR DİZİNİ Tablo 2.1. Geli
Page 12 and 13:
GRAFİKLER DİZİNİ Grafik 3.1. Y
Page 14 and 15:
göstermiştir. 1 Bu durum ülkeler
Page 16 and 17:
1.3. Çalışmanın Kısıtları Ç
Page 18 and 19:
2.1. Yabancı Yatırımlar ve Çeş
Page 20 and 21:
2.1.1. Doğrudan Yabancı Yatırım
Page 22 and 23:
Bu tanımlama ve istatistik çalı
Page 24 and 25:
• Doğrudan yatırım işletmesin
Page 26 and 27:
Tablo 2.3. Farklı İstatistik Kayn
Page 28 and 29:
zincirindeki yerine göre, yapılan
Page 30 and 31:
2.2.2.3. Satınalmalar (Acquisition
Page 32 and 33:
2.2.5. Diğer Doğrudan Yabancı Ya
Page 34 and 35:
Diğer bir sınıflandırmaya göre
Page 36 and 37:
kaymayacağı sorusunu akla getirme
Page 38 and 39:
değil de doğrudan yatırımı ter
Page 40 and 41:
İçselleştirme avantajı ise firm
Page 42 and 43:
2.3.4.1. Caves Ekonomileri Caves’
Page 44 and 45:
yapısal aksaklıkları üzerine ku
Page 46 and 47:
enimsenmiştir. Doğrudan yabancı
Page 48 and 49:
• Ekonomi er ya da geç durgunlu
Page 50 and 51:
Öte yandan ise sanayi zaman içeri
Page 52 and 53:
doğruysa, karın tek kaynağı ola
Page 54 and 55:
Yapılan yatırımlar sonucunda ban
Page 56 and 57: ekonominin gidişatına göre bu or
Page 58 and 59: y = Denge gelir artış hızı ri =
Page 60 and 61: 2.4.2. Neo-Klasik Büyüme Teorisi
Page 62 and 63: Solow’un bu modelinde ekonomi, uz
Page 64 and 65: Beşeri sermayenin Solow modeline e
Page 66 and 67: ir defa üretildikten sonra çok c
Page 68 and 69: zıt etki aynı büyüklükte ise n
Page 70 and 71: Basit Bir Büyüme Modeli: Romer’
Page 72 and 73: üyüyen ülkelere model, dengeli b
Page 74 and 75: B = A K ( 1−α ) ( 1−α ) Y = A
Page 76 and 77: ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DOĞRUDAN YABANC
Page 78 and 79: Tablo 3.1. Doğrudan Yabancı Yatı
Page 80 and 81: Küçük Kareler (2SLS) içsel mode
Page 82 and 83: piyasa büyüklüğü (GSMH) arası
Page 84 and 85: 3.1.4. Ekonomik İstikrar DYY akım
Page 86 and 87: 3.1.6. Altyapı Literatürde DYY il
Page 88 and 89: Fung vd. ise ücretler için bölge
Page 90 and 91: Politik istikrarı hesaplayabilmek
Page 92 and 93: Tablo 3.2. Doğrudan Yabancı Yatı
Page 94 and 95: çekmişlerdir 237 . Yatırımcıla
Page 96 and 97: % 40.0 35.0 30.0 25.0 20.0 15.0 10.
Page 98 and 99: 3.2’den rahatlıkla takip edilebi
Page 100 and 101: irleşme ve satın almalar yolu ile
Page 102 and 103: Tablo 3.8. Birleşme ve Satınalmal
Page 104 and 105: 3.2.2 Türkiye’de Doğrudan Yaban
Page 108 and 109: %50’si düzenlemelerin maliyeti,
Page 110 and 111: potansiyeli matrisinde düşük DYY
Page 112 and 113: 100 Özelleştirmelerin tamamlanmas
Page 114 and 115: 102 ulaştırma ve vergi) fazlalı
Page 116 and 117: DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DOĞRUDAN YABAN
Page 118 and 119: 106 marjinal ürününü düşürme
Page 120 and 121: 108 temin ediyorsa yeni istihdam ya
Page 122 and 123: 110 vermesinden dolayı DYY ile eko
Page 124 and 125: 112 Geliri eşik kabul eden diğer
Page 126 and 127: 4.1.2. Toplam Faktör Üretkenliği
Page 128 and 129: 116 şekilde etkilemediğini ama Av
Page 130 and 131: 118 teknoloji ve beşeri sermayeyi
Page 132 and 133: 120 Findlay yaptığı çalışmada
Page 134 and 135: firmaların güçlü oldukları ala
Page 136 and 137: 124 yöntemdir. Bu modellemelerde b
Page 138 and 139: 126 Cumhuriyeti Merkez Bankası’n
Page 140 and 141: 4.2.2. Ekonometrik Model Sonuçlar
Page 142 and 143: 130 girişlerini %1,32 oranında ar
Page 144 and 145: 132 döngüsü teorisi üzerinde du
Page 146 and 147: 134 Türkiye bahsi geçen yıllarda
Page 148 and 149: KAYNAKÇA 136 Kitaplar: BARBER, W.
Page 150 and 151: 138 BLOMSTRÖM, M., “Foreign Inve
Page 152 and 153: 140 GROSSMAN, G. M ve E. HELPMAN,
Page 154 and 155: 142 ROMER P. M., “Endogenous Tech
Page 156 and 157:
144 BLOMSTRÖM, M. ve A. KOKKO, “
Page 158 and 159:
146 LOEWENDAHL, H ve E. ERTUĞRUL L
Page 160 and 161:
148 UNCTAD, World Investment Report
Page 162 and 163:
, (13.09.2006). , (13.09.2006). , (
Page 164 and 165:
EK 1: İstatistik Tutma Yöntemleri
show all

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?