DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

2.2.2.3. Satınalmalar (Acquisitions)
Bu tip yatırım da yukarıda belirtildiği gibi ev sahibi ülkedeki bir işletmenin
yabancı bir veya daha fazla yatırımcı tarafından satın alınmasıdır. Yabancı yatırımcı
işletmede düzenlemeye veya genişlemeye gitmediği sürece yeni iş yaratma etkisi
olmayan bir yatırım şeklidir.
2.2.3. Yapılan Yatırımın Üretim Zincirindeki Yerine Göre
2.2.3.1. Yatay Yatırımlar (Horizontal)
Uluslararası ticaretin önünde engellerin olduğu ve taşıma ücretlerinin pahalı
olduğu durumlarda kullanılan bir metottur. Bu metoda göre yabancı yatırımcı kendi
ülkesinde üretim yapıp ev sahibi ülkeye ihracat yapamıyorsa veya yapsa bile rekabet
edemiyorsa bu gibi durumlarda ev sahibi ülke pazarını ele geçirebilmek için ev
sahibi ülkede yatırım yapma yoluna gider. Bu sayede ev sahibi ülke pazarına da satış
yapabilme imkanı bulur. 26 Bu tip yatırımlarda yabancı yatırımcı aynı tip üretimi
değişik ülkelerde uygular.
2.2.3.2. Dikey yatırımlar (Vertical)
Haberleşme ve ulaştırmadaki ilerlemelere, tüm liberalleşme akımlarına
rağmen halen daha ülkeler arasında faktör fiyatları ve faktör donatımlarında
farklılıklar mevcuttur. Bu durumda farklı faktörleri gerektiren üretim şekillerinde
üretim aşamalara ayrılır ve her bir aşama kendi faktörünün ucuz olduğu ülkelere
kaydırılır. Sermaye yoğun aşama sermayenin ucuz, emek yoğun aşama ise emeğin
ucuz olduğu yerlere kaydırılarak maliyet minimize edilmeye çalışılır. 27
26 HANSON, G. H., Should Countries Promote Foreign Direct Investment?, United Nations
Conference on Trade and Development, United Nations ve Center for International Development,
Harvard University, G -24 Discussion Paper Series No. 9, February 2001,
, (10.12.2005), s. 10.
27 HANSON, s. 10.
18