DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

More documents

Recommendations

Info

132 döngüsü teorisi üzerinde durulmuştur. Teori hammadde arayan yatırımları, ürün döngüsünün kısa sürede gerçekleştiği durumları, çok uluslu şirketlerin tüm dünyayı kapladığı yeni dünya düzenini açıklamakta yetersiz kalmaktadır. Çalışmada değinilen diğer ana akım DYY teorisi de içselleştirme teorisidir. Teori firmaların neden lisanslama veya kiralama yöntemine dayalı “arms-length” bir üretim tarzını değil de doğrudan yatırımı seçtiğini açıklamaya çalışmaktadır. İncelenen son teori ise Dunning’in eklektik paradigma olarak da adlandırılan OLI teoremidir. Dunning, teoremi ile tüm DYY teorilerini birleştirmeye çalışmıştır. Bunu da DYY’nin karar mekanizmasını sahiplik, konum ve içselleştirme aşamalarına ayrıştırarak yapmıştır. Bu ana akım teorilerden başka Caves ekonomileri, Knickerbocker’in oligopolistik tepki teorisi ve Hymer ve Kindleberger teorileri incelenmiştir. Tüm bu incelemeler sonucunda bu teorilerden hiçbirinin diğerine baskın gelemediği, her birinin kendine has güçlü ve zayıf yönlerinin olduğu görülmüştür. Bu özellikleriyle teorilerin her biri, DYY akımlarını açıklamakta önemli katkılarda bulunmaktadırlar. Çalışmada üzerinde durulan diğer bir konu büyüme teorileridir. Büyüme teorilerinin incelenmesindeki asıl amaç, büyüme literatürünün gelişimini, günümüzdeki durumunu ve DYY ile ilişkisini anlayabilmektir. Bu bağlamda literatür merkantilist ve fizyokratlardan başlayarak almaşık içsel büyüme modellerine kadar incelenmiştir. Kapitalizmin gelişmeye başladığı dönemlerdeki ekonomik aktiviteler ile günümüzdeki karmaşık ekonomik yapısının açıklanması arasında önemli farklılıkların beklenmesi çok doğaldır. Dolayısıyla günümüz ekonomilerinin merkantilist, klasik ve hatta bazen neo-klasik büyüme teorileri ile bile açıklanabilmesi pek mümkün olmamaktadır. Literatürün ulaştığı son nokta olan içsel büyüme modelleri bu yönüyle önem kazanmaktadır. Büyüme modelleri incelenirken genel bir çerçeve çizildikten sonra çalışmanın konusu itibariyle büyüme teorilerinin DYY’yi nasıl açıkladıkları üzerinde
133 durulmuştur. Bu çaba dördüncü bölümdeki Türkiye uygulaması için önem arz etmektedir. Çalışmada üzerinde durulan diğer önemli bir konu ise DYY akımlarını etkileyen faktörler veya diğer bir deyişle DYY akımlarının belirleyicileridir. Bu bağlamda geniş bir literatür taranmış ve ev sahibi ülkenin piyasa büyüklüğünün, piyasa büyüme hızının, dış ticarete açıklığının, ekonomik ve politik istikrarının, döviz kurunun, altyapısının, emek maliyetinin, vergi oranlarının ve diğer pek çok özelliğinin ülkeye giren DYY miktarını etkileyebileceğine dair çalışmalar incelenmiştir. Ev sahibi ülke piyasası ve piyasa büyüme hızı ne kadar büyükse, dış ticarete ne kadar açıksa, ekonomik ve politik olarak ne kadar istikrarlı ise, altyapısı (fiziki ve beşeri) ne kadar gelişmişse, vergi oranları ne kadar düşükse, döviz kuru ne kadar istikrarlı ve düşükse ülkeye giren DYY o kadar yüksek olacaktır. Bu bilgiler ışığında dünya ve Türkiye DYY giriş ve çıkış gerçekleşmeleri üzerinde durulmuştur. Dünyada DYY giriş ve çıkışlarının dünya gelirine oranları 1980’lerdeki %6,6 ve %5,8’lik değerlerinden 2004 yılında %21,7 ve %24 değerlerine yükselmiştir. Öte yandan bu eğilim Türkiye’de görülmemiş, ülkeye DYY girişleri gelirin %10’u civarında dalgalanmıştır. Bu durum son yıllarda, özellikle de 2005 yılındaki özelleştirmeler ile değişmektedir. Türkiye 2005 yılında özelleştirmeler sayesinde 9.667 $ DYY girişi elde etmiştir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken nokta bu girişlerin özelleştirmeler ile sürekli gerçekleştirilemeyeceğidir. Dolayısıyla ülke sürekli olarak DYY çekmek istiyorsa altyapısını (fiziki ve beşeri) geliştirmeli, son 3 yılda elde ettiği ekonomik istikrarı devam ettirmeli, hukukun üstünlüğünü yerleştirmeli ve tanıtım ve gerekli durumlarda teşviklere devam etmelidir. Fakat özellikle teşvik konusunda temkinli olunmalı, teşviklerin fayda-maliyet analizi çok dikkatli yapılmalıdır. Cari DYY girişleri incelendiği zaman ise dünyada en fazla girişin 2000 yılında gerçekleştiği, bu tarihten sonra dünyada ortaya çıkan krizler sonrasında tekrar düşüşe geçtiği görülmektedir. Girişler 3 yıllık düşüşten sonra 2004 yılında tekrar artışa geçmiş fakat halen daha 1998 değerine ulaşamamıştır. Bu azalmaya rağmen
Page 1:
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİ
Page 4 and 5:
ÖZET DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR,
Page 6 and 7:
İÇİNDEKİLER i Sayfa No: İÇİN
Page 8 and 9:
4.1.2. Toplam Faktör Üretkenliği
Page 10 and 11:
TABLOLAR DİZİNİ Tablo 2.1. Geli
Page 12 and 13:
GRAFİKLER DİZİNİ Grafik 3.1. Y
Page 14 and 15:
göstermiştir. 1 Bu durum ülkeler
Page 16 and 17:
1.3. Çalışmanın Kısıtları Ç
Page 18 and 19:
2.1. Yabancı Yatırımlar ve Çeş
Page 20 and 21:
2.1.1. Doğrudan Yabancı Yatırım
Page 22 and 23:
Bu tanımlama ve istatistik çalı
Page 24 and 25:
• Doğrudan yatırım işletmesin
Page 26 and 27:
Tablo 2.3. Farklı İstatistik Kayn
Page 28 and 29:
zincirindeki yerine göre, yapılan
Page 30 and 31:
2.2.2.3. Satınalmalar (Acquisition
Page 32 and 33:
2.2.5. Diğer Doğrudan Yabancı Ya
Page 34 and 35:
Diğer bir sınıflandırmaya göre
Page 36 and 37:
kaymayacağı sorusunu akla getirme
Page 38 and 39:
değil de doğrudan yatırımı ter
Page 40 and 41:
İçselleştirme avantajı ise firm
Page 42 and 43:
2.3.4.1. Caves Ekonomileri Caves’
Page 44 and 45:
yapısal aksaklıkları üzerine ku
Page 46 and 47:
enimsenmiştir. Doğrudan yabancı
Page 48 and 49:
• Ekonomi er ya da geç durgunlu
Page 50 and 51:
Öte yandan ise sanayi zaman içeri
Page 52 and 53:
doğruysa, karın tek kaynağı ola
Page 54 and 55:
Yapılan yatırımlar sonucunda ban
Page 56 and 57:
ekonominin gidişatına göre bu or
Page 58 and 59:
y = Denge gelir artış hızı ri =
Page 60 and 61:
2.4.2. Neo-Klasik Büyüme Teorisi
Page 62 and 63:
Solow’un bu modelinde ekonomi, uz
Page 64 and 65:
Beşeri sermayenin Solow modeline e
Page 66 and 67:
ir defa üretildikten sonra çok c
Page 68 and 69:
zıt etki aynı büyüklükte ise n
Page 70 and 71:
Basit Bir Büyüme Modeli: Romer’
Page 72 and 73:
üyüyen ülkelere model, dengeli b
Page 74 and 75:
B = A K ( 1−α ) ( 1−α ) Y = A
Page 76 and 77:
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DOĞRUDAN YABANC
Page 78 and 79:
Tablo 3.1. Doğrudan Yabancı Yatı
Page 80 and 81:
Küçük Kareler (2SLS) içsel mode
Page 82 and 83:
piyasa büyüklüğü (GSMH) arası
Page 84 and 85:
3.1.4. Ekonomik İstikrar DYY akım
Page 86 and 87:
3.1.6. Altyapı Literatürde DYY il
Page 88 and 89:
Fung vd. ise ücretler için bölge
Page 90 and 91:
Politik istikrarı hesaplayabilmek
Page 92 and 93:
Tablo 3.2. Doğrudan Yabancı Yatı
Page 94 and 95: çekmişlerdir 237 . Yatırımcıla
Page 96 and 97: % 40.0 35.0 30.0 25.0 20.0 15.0 10.
Page 98 and 99: 3.2’den rahatlıkla takip edilebi
Page 100 and 101: irleşme ve satın almalar yolu ile
Page 102 and 103: Tablo 3.8. Birleşme ve Satınalmal
Page 104 and 105: 3.2.2 Türkiye’de Doğrudan Yaban
Page 106 and 107: Kanunun Uygulama Yönetmeliği 247
Page 108 and 109: %50’si düzenlemelerin maliyeti,
Page 110 and 111: potansiyeli matrisinde düşük DYY
Page 112 and 113: 100 Özelleştirmelerin tamamlanmas
Page 114 and 115: 102 ulaştırma ve vergi) fazlalı
Page 116 and 117: DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DOĞRUDAN YABAN
Page 118 and 119: 106 marjinal ürününü düşürme
Page 120 and 121: 108 temin ediyorsa yeni istihdam ya
Page 122 and 123: 110 vermesinden dolayı DYY ile eko
Page 124 and 125: 112 Geliri eşik kabul eden diğer
Page 126 and 127: 4.1.2. Toplam Faktör Üretkenliği
Page 128 and 129: 116 şekilde etkilemediğini ama Av
Page 130 and 131: 118 teknoloji ve beşeri sermayeyi
Page 132 and 133: 120 Findlay yaptığı çalışmada
Page 134 and 135: firmaların güçlü oldukları ala
Page 136 and 137: 124 yöntemdir. Bu modellemelerde b
Page 138 and 139: 126 Cumhuriyeti Merkez Bankası’n
Page 140 and 141: 4.2.2. Ekonometrik Model Sonuçlar
Page 142 and 143: 130 girişlerini %1,32 oranında ar
Page 146 and 147: 134 Türkiye bahsi geçen yıllarda
Page 148 and 149: KAYNAKÇA 136 Kitaplar: BARBER, W.
Page 150 and 151: 138 BLOMSTRÖM, M., “Foreign Inve
Page 152 and 153: 140 GROSSMAN, G. M ve E. HELPMAN,
Page 154 and 155: 142 ROMER P. M., “Endogenous Tech
Page 156 and 157: 144 BLOMSTRÖM, M. ve A. KOKKO, “
Page 158 and 159: 146 LOEWENDAHL, H ve E. ERTUĞRUL L
Page 160 and 161: 148 UNCTAD, World Investment Report
Page 162 and 163: , (13.09.2006). , (13.09.2006). , (
Page 164 and 165: EK 1: İstatistik Tutma Yöntemleri
show all

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?