DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

ekonominin gidişatına göre bu oranı kendileri tahmin edip uygulamaktadırlar. G
rastsal ve sezonsal sebeplerle Gw’dan farklı çıkabilmektedir. 109
Modelde tüketim ve yatırım malları arasında ayrıma gidilmediği gibi modelin
basitliği amaçlandığından dolayı da önemli olmasına rağmen zaman farkları ayrımına
da gidilmemiştir. 110
Modelin bu varsayımlar altında asıl bulguları G > Gw ve G < Gw ile G = Gw
durumlarında ortaya çıkmaktadır:
G > Gw ise (s / Cp) > (s / C) olacak yani C > Cp olacaktır (s: tasarruf oranı).
Bu durumda, gerçekleşen birim çıktı artışı için gerekli sermaye artışı, planlanandan
büyük olacaktır. Yapılan yatırımlar eksik kalacak ve stoklar eriyecek (underproduction),
yeni yatırımlara gidilecektir. Üretimin az gelmesi, genişlemeyi teşvik
edici bir etki yaratacak ve G ile Gw arasındaki farkın bir sonraki dönemde daha da
açılmasına sebep olacaktır.
G < Gw ise (s / Cp) < (s / C) olacak yani C < Cp olacaktır. Bu durum,
gerçekleşen birim çıktı artışı için gerekli sermaye artışının planlanandan daha az
olmasına sebebiyet verecektir. Yapılan yatırımlar fazla verecek ve stoklar
birikecektir (over-production), yeni yatırımlar duracaktır. Üretimin fazla olması,
genişlemeye ket vuracak ve G ile Gw arasındaki fark bir sonraki dönem daha da
açılacaktır.
Bu iki durum, G = Gw eşitlik veya genel denge durumundan sapmanın olduğu
iki durumu göstermektedir. Bu iki sapma durumunun sonucu olarak da bir sonraki
dönemde dengeden daha da uzaklaşılmaktadır. Sonuç olarak, Harrod modeli,
herhangi bir dengesizlik durumunda, dengeden daha uzaklaşıldığını söyleyen
dinamik ama istikrarsız bir hareketli denge (moving equilibrium) modelidir.
Harrod modelinin ortaya koyduğu bir diğer kavram da doğal büyüme oranı
(natural rate of growth, Gn)dir. Harrod bu kavramı nüfus artışı, sermaye birikimi,
teknolojik gelişme ve çalışma / boş zaman tercihi değişkenlerinin izin verdiği en
109 HARROD, s. 16.
110 HARROD, s. 18.
44