DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

Tablo 2.3. Farklı İstatistik Kaynaklarının Avantaj ve Dezavantajları
Avantajlar Dezavantajlar
İşletme Anketleri
Araştırılan tüm işletmelerin tüm doğrudan
yatırım akım ve stok bilgilerine ulaşılabilir.
Analitik sebeplerle ve kalite kontrolü amacıyla
doğrudan yatırım ile ilişkili diğer ekonomik
aktivitelerin bilgileri kolaylıkla elde edilebilir.
Bu yöntem doğrudan yatırım kavramının ve
belirli işlemlerin nasıl yapılacağının veri
sağlayıcılara açıklanmasında en iyi yöntemdir.
Uluslararası İşlemler Raporlama Sistemleri
(ITRS)
Gerekli verilerin büyük bir bölümüne banka
kayıtlarından ulaşılabilir.
Ödemeler Dengesi istatistikleri için ITRS
yöntemini kullanan ülkeler DYY istatistikleri
hazırlarken ayrı bir maliyete girmezler.
İdari Onaylar
Bilgiler onaylama sürecinin yan ürünü olarak
çoğunlukla hazırdır.
14
Doğrudan yatırım işlemlerinde bulunan
işletmelerin genel bir listesini çıkarmak zor
olabilir.
Normalde ödemeler dengeleri için işletme
anketlerini kullanmayan ülkeler, özel doğrudan
yatırım anketleri geliştirmek ve uygulamak için
ayrı bir masrafla karşılaşacaktır.
Genellikle sadece nakit işlemler ölçülür. Halbuki
doğrudan yatırımlar yeniden yatırım yapılan
kazançlar, makine vb. formda sağlanan öz
sermaye ve şirket-içi borçlanma gibi nakit
olmayan işlemleri içerir. Bu işlemlerin düzgün
ölçülebilmesi için yardımcı veri toplama
işlemleri gereklidir.
Genel bir yabancı döviz/bankacılık raporu formu
üzerinde doğrudan yatırım (ve bu sebeple de
belirli işlemlerin nasıl yapılacağı) kavramını
açıklamak zordur. Sonuç olarak sınıflandırmada
sorunlar çıkmaktadır. Doğrudan yatırım
hakkındaki detayların seviyesi düşük
olmaktadır.
ITRS yatırımların seviyesi hakkında bilgi
vermeyebilir.
Sağlam toplama prosedürlerinin geliştirilmesi ile
sorun halledilebilse bile yerli para birimi
cinsinden işlemler veya yerleşik olmayan
bankaların hesapları ile ölçüm yapmak zordur.
Onay işlemleri genellikle ödemeler dengesi akla
getirilmeden kurulurlar. Bu sebeple, ödemeler
dengesi hesaplamalarında kullanılacak bilgi
genellikle kısıtlıdır.
Onay ve gerçekleşen yatırım arasında önemli
zaman aralığı olabilir ve hatta onaylanan yatırım
hiç gerçekleşmeyebilir.
Yatırımın geliri (yeniden yatırım da dahil) ve
geri çekmeler hakkında bilgi olmayabilir.
Doğrudan yatırımcı tarafından borç vermeler ve
firma-içi hesaplar gibi öz sermaye dışı işlemler
hakkında bilgi kısıtlıdır.
Piyasa fiyatlarıyla yatırım stoku hakkında bilgi
tipik olarak yoktur.
Onay işlemleri sadece belirli endüstri dallarında
veya belirli bir meblağın üzerinde kullanılıyor
olabilir.
Onaylar genellikle rapor hazırlayan
ekonomideki doğrudan yatırımı dikkate alırken
ülke dışına doğrudan yatırımla ilgilenmez.
Kaynak: IMF, Balance of Payments Compilation Guide, Washington, DC, USA, 1995,
, (03.07.2006), s. 153–154.