DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

More documents

Recommendations

Info

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER, DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR Doğrudan yabancı yatırımlar (DYY), kar maksimizasyonu amacıyla ülke sınırları dışarısına akan sermayedir. Dolayısıyla DYY’nin asıl amacı karın maksimizasyonudur. Bu bağlamda yabancı yatırımcı, hasılatı arttırmaya ve giderleri düşürmeye çalışır. Gelirin artması, kabaca, satışlardaki artış ve hammadde ve emek giderlerindeki düşüşle sağlanabilir. Dolayısıyla yabancı yatırımcı, yatırımının çeşit ve amacına göre bu kalemlerde değişiklik yaratmaya çalışan girişimcidir. Yatırımını yaparken de yatırımının cinsine en uygun koşullara sahip ülkelere yatırım yapmak ister. Bir ülkenin DYY akımlarına uygunluğunu pek çok faktör eş zamanlı olarak belirler. Bu faktörler çerçevesinde de dünya DYY akımları şekillenir. Bu bölümün ilk kısmında DYY üzerinde etkisi olan faktörler incelenecek, bu konuya dair literatür sunulacaktır. Daha sonra dünyada DYY akımlarının durumu incelenecek ve ardından Türkiye’deki duruma geçilecektir. Türkiye’deki durum incelenirken öncelikle mevzuat üzerinde durulacak, diğer değişkenlere kısaca değinilecek ve son olarak da rakamsal gerçekleşmeler sunulacaktır. 3.1. Doğrudan Yabancı Yatırımı Etkileyen Faktörler DYY akımlarını etkileyen faktörler ekonomik, sosyal ve politik olmak üzere çok çeşitlidir. Bunlardan pek çoğu hakkında ampirik çalışmalar olsa da kimileri hakkında da sadece yorumlarda bulunulmuştur 148 . Piyasa büyüklüğü, piyasanın büyüme hızı, emek maliyeti gibi faktörleri rakamsal olarak ifade etmek kolaysa da politik istikrar, kültürel yakınlık gibi değişkenleri çalışmalara eklemek zordur. Fakat 148 Değişkenlerin yorumları hakkında bkz. SHATZ, H. J. ve A. J. VENABLES, “The Geography of International Investment”, Policy Research Working Paper, The World Bank, No. 2338, May 2000. 64
u tip soyut değişkenler de endeksleme yöntemi ile rakamsal hale getirilmeye çalışılmaktadır. Çalışmalarda DYY üzerinde etkisi olacağı düşünülen değişkenlerin rakamsallaştırılabilmesi için değişik vekil değişken (proxy)ler kullanılabilmektedir. Kullanılan vekillerin değişmesi de sonuçları etkilemektedir. Bunun yanında çalışmalarda kullanılan çok sayıda farklı değişken, farklı kaynaklardan derlenen veri, farklı zaman dilimleri, farklı ülke örneklemleri ve kullanılan farklı metotlar çalışmaların sonuçlarının farklı çıkmasına sebep olmaktadır. Dolayısıyla DYY’yi etkileyen faktörlere dair literatür tam bir olgunluğa kavuşmuş değildir. Yine de konuya dair çalışmalar önem arz etmektedir ve zamanla bir standarda ve olgunluğa kavuşacaktır. DYY’yi etkileyen faktörler daha önce de belirtildiği gibi ekonomik, sosyal, siyasi ve politik 149 olarak, geleneksel ve geleneksel olmayan 150 olarak, politik ve politik olmayan 151 olarak, firmaya ait ve ülkeye ait faktörler 152 olarak sınıflandırılabilir. 149 ROOT, F. R. ve A. A. AHMED,” The Influence of Policy Instruments on Manufacturing Direct Foreign Investment in Developing Countries”, Journal of International Business Studies, 9 (Winter), 1978. 150 NUNNENKAMP, P., “Determinants of FDI in Developing Countries: Has Globalization Changed the Rules of the Game?”, Kiel Working Paper, No. 1122, , (05.08.2006), s. 16-8. 151 LOREE, D. W. ve S. E., GUISINGER, “Policy and Non-Policy Determinants of U.S. Equity Foreign Direct Investment”, Journal of International Business Studies, Second Quarter, 1995, s.285-8. 152 KRAVIS, I. B. ve R. E., LIPSEY, “The Location of Overseas Production and Production for Export by U.S. Multinational Firms”, NBER Working Paper Series, No. 482, June 1980, s.6, 16. 65
Page 1:
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİ
Page 4 and 5:
ÖZET DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR,
Page 6 and 7:
İÇİNDEKİLER i Sayfa No: İÇİN
Page 8 and 9:
4.1.2. Toplam Faktör Üretkenliği
Page 10 and 11:
TABLOLAR DİZİNİ Tablo 2.1. Geli
Page 12 and 13:
GRAFİKLER DİZİNİ Grafik 3.1. Y
Page 14 and 15:
göstermiştir. 1 Bu durum ülkeler
Page 16 and 17:
1.3. Çalışmanın Kısıtları Ç
Page 18 and 19:
2.1. Yabancı Yatırımlar ve Çeş
Page 20 and 21:
2.1.1. Doğrudan Yabancı Yatırım
Page 22 and 23:
Bu tanımlama ve istatistik çalı
Page 24 and 25:
• Doğrudan yatırım işletmesin
Page 26 and 27: Tablo 2.3. Farklı İstatistik Kayn
Page 28 and 29: zincirindeki yerine göre, yapılan
Page 30 and 31: 2.2.2.3. Satınalmalar (Acquisition
Page 32 and 33: 2.2.5. Diğer Doğrudan Yabancı Ya
Page 34 and 35: Diğer bir sınıflandırmaya göre
Page 36 and 37: kaymayacağı sorusunu akla getirme
Page 38 and 39: değil de doğrudan yatırımı ter
Page 40 and 41: İçselleştirme avantajı ise firm
Page 42 and 43: 2.3.4.1. Caves Ekonomileri Caves’
Page 44 and 45: yapısal aksaklıkları üzerine ku
Page 46 and 47: enimsenmiştir. Doğrudan yabancı
Page 48 and 49: • Ekonomi er ya da geç durgunlu
Page 50 and 51: Öte yandan ise sanayi zaman içeri
Page 52 and 53: doğruysa, karın tek kaynağı ola
Page 54 and 55: Yapılan yatırımlar sonucunda ban
Page 56 and 57: ekonominin gidişatına göre bu or
Page 58 and 59: y = Denge gelir artış hızı ri =
Page 60 and 61: 2.4.2. Neo-Klasik Büyüme Teorisi
Page 62 and 63: Solow’un bu modelinde ekonomi, uz
Page 64 and 65: Beşeri sermayenin Solow modeline e
Page 66 and 67: ir defa üretildikten sonra çok c
Page 68 and 69: zıt etki aynı büyüklükte ise n
Page 70 and 71: Basit Bir Büyüme Modeli: Romer’
Page 72 and 73: üyüyen ülkelere model, dengeli b
Page 74 and 75: B = A K ( 1−α ) ( 1−α ) Y = A
Page 78 and 79: Tablo 3.1. Doğrudan Yabancı Yatı
Page 80 and 81: Küçük Kareler (2SLS) içsel mode
Page 82 and 83: piyasa büyüklüğü (GSMH) arası
Page 84 and 85: 3.1.4. Ekonomik İstikrar DYY akım
Page 86 and 87: 3.1.6. Altyapı Literatürde DYY il
Page 88 and 89: Fung vd. ise ücretler için bölge
Page 90 and 91: Politik istikrarı hesaplayabilmek
Page 92 and 93: Tablo 3.2. Doğrudan Yabancı Yatı
Page 94 and 95: çekmişlerdir 237 . Yatırımcıla
Page 96 and 97: % 40.0 35.0 30.0 25.0 20.0 15.0 10.
Page 98 and 99: 3.2’den rahatlıkla takip edilebi
Page 100 and 101: irleşme ve satın almalar yolu ile
Page 102 and 103: Tablo 3.8. Birleşme ve Satınalmal
Page 104 and 105: 3.2.2 Türkiye’de Doğrudan Yaban
Page 106 and 107: Kanunun Uygulama Yönetmeliği 247
Page 108 and 109: %50’si düzenlemelerin maliyeti,
Page 110 and 111: potansiyeli matrisinde düşük DYY
Page 112 and 113: 100 Özelleştirmelerin tamamlanmas
Page 114 and 115: 102 ulaştırma ve vergi) fazlalı
Page 116 and 117: DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DOĞRUDAN YABAN
Page 118 and 119: 106 marjinal ürününü düşürme
Page 120 and 121: 108 temin ediyorsa yeni istihdam ya
Page 122 and 123: 110 vermesinden dolayı DYY ile eko
Page 124 and 125: 112 Geliri eşik kabul eden diğer
Page 126 and 127:
4.1.2. Toplam Faktör Üretkenliği
Page 128 and 129:
116 şekilde etkilemediğini ama Av
Page 130 and 131:
118 teknoloji ve beşeri sermayeyi
Page 132 and 133:
120 Findlay yaptığı çalışmada
Page 134 and 135:
firmaların güçlü oldukları ala
Page 136 and 137:
124 yöntemdir. Bu modellemelerde b
Page 138 and 139:
126 Cumhuriyeti Merkez Bankası’n
Page 140 and 141:
4.2.2. Ekonometrik Model Sonuçlar
Page 142 and 143:
130 girişlerini %1,32 oranında ar
Page 144 and 145:
132 döngüsü teorisi üzerinde du
Page 146 and 147:
134 Türkiye bahsi geçen yıllarda
Page 148 and 149:
KAYNAKÇA 136 Kitaplar: BARBER, W.
Page 150 and 151:
138 BLOMSTRÖM, M., “Foreign Inve
Page 152 and 153:
140 GROSSMAN, G. M ve E. HELPMAN,
Page 154 and 155:
142 ROMER P. M., “Endogenous Tech
Page 156 and 157:
144 BLOMSTRÖM, M. ve A. KOKKO, “
Page 158 and 159:
146 LOEWENDAHL, H ve E. ERTUĞRUL L
Page 160 and 161:
148 UNCTAD, World Investment Report
Page 162 and 163:
, (13.09.2006). , (13.09.2006). , (
Page 164 and 165:
EK 1: İstatistik Tutma Yöntemleri
show all

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?