DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
117<br />
çalışmada DYY’nin yerli firma toplam faktör üretkenliği üzerinde anlamlı bir etki<br />
yapmadığını bulmuşlardır. 325<br />
Aitken ve Harrison 3.955 ila 6.044 Venezuella firması üzerinde 1976 – 1989<br />
yılları arasındaki dönem için yaptıkları çalışmada DYY’nin ortak girişimlerden<br />
50’den az çalışanı olan firmalara pozitif etkisinin olduğunu, yabancı mülkiyetinin<br />
artmasının ise tamamen yerli firmaların üretkenlikleri üzerinde negatif etki<br />
yarattığını bulmuşlardır. Toplam etki ise çok az olmakla birlikte pozitiftir. Bu etkiden<br />
de sadece ortak girişimler pay alabilmekte, DYY’nin terli firmalar üzerinde toplam<br />
faktör üretkenliği artışı etkisi bulunmamaktadır. 326<br />
Dajiman vd. 2003 yılında 8 geçiş ekonomisi için 1994 – 1998 firma düzeyi<br />
verilerini kullanarak DYY’nin uluslararası teknoloji transferinin ön önemli aracısı<br />
olduğunu ama öte yandan DYY sonucu kurulan yabancı firmalardan yerli firmalara<br />
anlamlı bir taşmanın olmadığını, hatta DYY girişinden dolayı yerli firmaların<br />
üretkenlik düşüşü yaşayabildiklerini bulmuştur. 327<br />
Hem makroekonomik düzeydeki hem de toplam faktör üretkenliği adı altında<br />
mikroekonomik çalışmaların farklı sonuçlar bulmalarının ana nedeni ülkeye has<br />
özelliklerin farklılık göstermesidir. Bu farklılıklar literatürde massetme kapasiteleri<br />
ile açıklanmaktadır.<br />
Massetme kapasitesi ekonomik birimlerin var olan ve kullanılabilecek<br />
kaynakları –teknolojik fırsatları – üretim zincirine entegre edebilme, potansiyel ve<br />
ilgili teknolojik gelişmelerin ne yönde ilerleyeceğini öngörebilme yeteneği olarak<br />
tanımlanabilmektedir. 328 Bu özellikleriyle massetme kapasitesi, teknoloji transferi<br />
literatüründeki teknolojik yetenekler kavramı, içsel büyüme literatüründeki beşeri<br />
sermaye kavramı ile örtüşmese de çok benzeşmektedir. Massetme kapasitesi kavramı<br />
325 CARKOVIC, M. ve R. LEVINE, “Does Foreign Direct Investment Accelerate Economic<br />
Growth?”, U of Minnesota Department of Finance Working Paper, June 2002,<br />
, (07.09.2006).<br />
326 AITKEN ve HARRISON, 1999.<br />
327 DAJIMAN, J. P., M. KNELL, B. MAJCEN ve M. ROJEC, “The Role of FDI, R&D Accumulation<br />
and Trade in Transferring Technology to Transition Countries: Evidence from Firm Panel Data for<br />
Eight Transition Countries”, Economic Systems, Vol. 27, 2003.<br />
328 NARULA, R. ve B. PORTELLI, “Foreign Direct Investment and Economic Development:<br />
Opportunities and Limitations from a Developing Country Perspective”, MERIT – Infonomics<br />
Research Memorandum Series, No. 2004-009, 2004, s. 10.
Change language