DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

BEŞİNCİ BÖLÜM
SONUÇ
131
Doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) 1980’ler ve 1990’lardan sonra yaşanan
borç ve hatta finansal krizlerden sonra önemini daha da arttırdığı için tüm dünyanın
ilgisini çekmeye başlamıştır. Gelişmiş ülkeler DYY’yi karlarını arttırmak için
kullanmaya çalışırlarken, gelişmekte olan ülkeler de DYY’yi tasarruf, teknoloji ve
beşeri sermaye eksiklerini tamamlamak için kullanmaya çalışmaktadırlar.
Dolayısıyla DYY’yi etkileyen faktörler ve DYY’nin ev sahibi ülke ekonomisi
üzerindeki etkilerini incelemek çok önem arz etmektedir.
Çalışmada DYY geniş bir perspektif ile incelenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla,
DYY’nin tanımlama ve istatistik tutma çabalarına yer verilmiş, nihai tanımı verilmiş,
istatistik tutma yöntemine dair ilgili kaynaklar sıralanmıştır. Bu girişin hemen
ardından DYY çeşitlerine değinilmiştir.
DYY’nin tanımı çok geniş olduğundan çeşitleri de fazladır. DYY, yapılan
yatırımın mülkiyetine, yapılan yatırımın yeni işletme yaratıp yaratmamasına, yapılan
yatırımın üretim zincirindeki yerine, yatırımın amacına ve diğer sebeplere göre çok
farklı çeşitlerde gerçekleşebilmektedir. Her farklı DYY çeşidinin etkileri ve
belirleyicileri de farklılık taşımaktadır. Farklı DYY çeşitlerinin değişken etki ve
belirleyicileri bu çalışmanın kapsamına girmediği için bu konuya daha fazla
değinilmemiştir.
Çalışmanın amacına daha uygun konular ise DYY teorileri ve büyüme
teorileri ile ilgilidir. Bu bağlamda öncelikle ekonomik literatürdeki ana akım DYY
ve büyüme teorileri üzerinde durulmuştur.
DYY teorileri makroekonomi, mikroekonomi ve endüstriyel organizasyonun
çalışma alanlarına girebilmektedir. Dolayısıyla teoriler bu 3 bakış açısını
birleştirebildikleri ölçüde başarılı olacaklardır. Zaten DYY teorilerinin gelişimi de
artan kapsayıcılık ile gerçekleşmektedir. Çalışmada öncelikle Vernon’un ürün