DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

doğruysa, karın tek kaynağı olarak emeği görmek de o kadar eksiktir. Günümüzde
üretimi yapan emek olsa da üretimi anlamlı ve rekabetçi kılan sermaye ve
teknolojidir.
Marksist teori ‘kar haddinin azalma meyli’ kanunu ile DYY’nin önünü
açmaktadır. Sabit sermaye miktarı arttıkça karın düşmesi, sermayeyi, sermaye
birikiminin düşük olduğu yerlere kaydıracaktır. Fakat bu kayma sadece gelişmiş
ülkelerden gelişmekte olan ülkelere giden DYY’yi açıklamakta, gelişmiş ülkeler
arasındaki DYY akımını açıklayamamaktadır. Gelişmiş ülkeler arasındaki akımı
açıklayıcı beşeri sermaye, Ar-Ge, sosyal sermaye, yaparak öğrenme gibi değişkenler
Marksist teoride yer almadığından teori bu çeşit DYY akımını açıklamakta
kullanılamamaktadır.
Teori, içerisindeki tutarsızlıklar sebebiyle de ayrıca eleştirilmektedir: 97
• Modeldeki sabit sermaye yatırımları ve sermaye yoğun tekniklerin
kullanılması ile artık değer oranının sabit kabul edilmesi varsayımları
birbiri ile çelişmektedir.
• Emeğin sefaletinin istihdamla birlikte artacağı da model bütünü ile ilgili
varsayımlarla çelişmektedir.
• Kar oranının azalması ve teknik ilerlemenin bu gidişi durduramaması
sonucu ile kapitalist sistemin dinamikliği arasında bir çelişki vardır.
Bu eleştiriler ışığında diyebiliriz ki Marx’ın varsayımlarının doğru kabul
edilmesi bile kapitalist sistemin çökeceğine dair kesin inancın doğruluğunu
kanıtlamaz.
2.4.1.2. Schumpeteryan Büyüme Teorisi
Schumpeter, teorisini 1911’de Almanca olarak yazdığı ve 1926’da ikinci
baskısı yapıldıktan sonra 1934’te İngilizce olarak yayınlanan Ekonomik Kalkınma
Teorisi (The Theory of Economic Development), 1939’da yayınlanan Konjonktür
Dalgalanmaları (Business Cycles) ve 1950’de yayınlanan Kapitalizm, Sosyalizm ve
97 HİÇ, s. 42.
40