DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYE ...

134
Türkiye bahsi geçen yıllarda devamlı DYY giriş artışları sağlamış ve 2005 yılında da
rekor düzeye ulaşmıştır.
Tüm bu gerçekleşmeler sonucunda DYY stoku dünyada 8,90 trilyon $’a,
Türkiye’de de yaklaşık 45 milyar $’a ulaşmıştır.
DYY girişini arttırmaya yönelik politikaların dikkat etmesi gereken en önemli
konu DYY’nin hangi sektörlere yöneldiğini iyi öngörmek, ülke ihtiyaç ve
stratejilerini iyi belirleyerek o sektörlere dair önlemler almaktır. Dünyada DYY
akımlarının yönüne bakıldığında ilk sırayı hizmetler sektörünün (özellikle finans ve
haberleşme) aldığı, ardından imalat sanayinin gelmekte olduğu görülmektedir.
Dolayısıyla stratejisi ve ihtiyacı hizmet sektörü olan ülkeler bu alana ağırlık
vermelidirler. Türkiye’de de DYY girişleri son yıllarda daha ziyade hizmetler
sektöründe gerçekleşmektedir.
Dünyada gerçekleşmeler içinde birleşme ve satınalmaların payı 1995’ten
2000 yılına kadar artış göstermiş ve 2000 yılında toplam girişler içerisinde
%82,41’lik pay elde etmiştir. Bu tarihten 2003’e kadar devamlı düşüş yaşanmış oran
%46,95’e gerilemiştir. 2004 yılında ise oran tekrar artışa geçmiş ve %58,72’ye
ulaşmıştır. Bu eğilim DYY’nin çoğunlukla birleşme ve satınalmalar yolu ile
gerçekleştiğine ve gelecekte finans ve haberleşme ile otomobil ve bazı gıda
maddeleri gibi birtakım sektörlerde üretimin az sayıdaki çok uluslu şirkette
toplanacağına, bu şirketlerde yer alamayan ülkelerin de bu durumdan zarar
göreceğine işaret etmektedir. Dolayısıyla Türkiye ana amaç olarak bu tip çok uluslu
şirketler kurmaya çalışmalı, bu amacını yerine getiremezse de en azından bu tip
şirketlerde pay sahibi olmaya çalışmalıdır.
Çalışmada incelenen bir diğer konu da Türkiye’nin DYY ile ilişkili
mevzuatıdır. İncelenen kanun ve düzenlemeler ışığında Türkiye’nin DYY’yi
destekleyici bir mevzuata sahip olduğu görülmüştür. Dolayısıyla ülkenin çok uluslu
şirketlere yönelmesinin önünde de bir engel yoktur.
DYY’nin ekonomik büyümeyi hızlandırıp hızlandırmama sorunsalı bu
aşamada tartışma yaratmaktadır. Bu konuya Türkiye açısından cevap verebilmek için
dördüncü bölümde öncelikle DYY’nin ekonomik büyümeyi nasıl etkileyebileceği
literatürü üzerinde durulmuştur.