Untitled

của giai cấp vô sản, và đã giữ cả giá trị này cho nền văn hóa xã hội. Và trái lại không phải
tất cả những cái trong lịch sử quá khứ của loài người đều được đưa vào cuộc xung đột với sự
phát triển tư bản chủ nghĩa, theo quan điểm lịch sử của chủ nghĩa cộng sản, những cái đó là
lạc hậu, trì trệ và phản động.
Trong lời tựa cho lần xuất bản lần thứ hai “Ngày Mười tám tháng sương mù của Lui
Bônapác” Mác đã đối lập phương pháp lịch sử của mình với phương pháp của các nhà lịch
sử khách quan; trong khi tiến đến cho sự kiện này hay sự kiện khác “là kết quả của sự phát
triển lịch sử tồn tại trước đây”, cố ý hay không cố ý, họ trở thành những kẻ biện hộ cho
phương pháp ấy, vì thế đã biến phương pháp ấy thành sự cứng nhắc.
Mâu thuẫn với phương pháp “của những nhà lịch sử khách quan”, phương pháp duy vật
lịch sử cho phép phanh phui những điều kiện khách quan và những hoàn cảnh của cuộc đấu
tranh giai cấp của mỗi thời kỳ và nhờ đó cho phép đánh giá khách quan mỗi một nhân vật
và các sự kiện lịch sử từ quan điểm xét vai trò của nó đối với tiến trình này hay khác và đối
với sự bắt nguồn của cuộc đấu tranh lịch sử của các giai cấp.
Ý kiến của Mác và Lênin về sự khác nhau có tính nguyên tắc giữa chủ nghĩa Mác và chủ
nghĩa khách quan tư sản từ cách hiểu về phương pháp và nhiệm vụ của khoa học có một ý
nghĩa vô cùng to lớn đối với những nhà nghiên cứu văn học và nghệ thuật.
Giống như chủ nghĩa duy vật trong bất kỳ lĩnh vực khoa học nào, chủ nghĩa duy vật trong
lĩnh vực lịch sử văn học tất yếu mang trong mình tính đảng, nó bắt buộc nhà nghiên cứu
văn học và các nhà nghiên cứu lịch sử nghệ thuật đánh giá những sự kiện được nghiên cứu
từ chỗ đứng của họ trong cuộc đấu tranh của các giai cấp và ý nghĩa của những hiện tượng
đó đối với sự chuẩn bị cho xã hội cộng sản chủ nghĩa và sự phát triển của văn hóa cộng sản
chủ nghĩa. Sự đánh giá mang tính đảng này về những hiện tượng được nghiên cứu không
chỉ không mâu thuẫn với những yêu cầu về sự khách quan khoa học, mà ngược lại, còn xuất
phát từ những yêu cầu đó. Hơn nữa, thiếu mối quan hệ mang tính đảng nhiệt thành này đối
với các hiện tượng được nghiên cứu, khoa học không thể là nền khoa học thật sự khách quan
và không thể là một nền khoa học chân chính, như Mác và Lênin đã chứng minh một cách
khoa học không chối cãi được.
Những hiện tượng của sáng tạo nghệ thuật, mà bộ môn lịch sử văn học nghiên cứu, có ý
nghĩa khách quan của mình và có tính lôgic khách quan nội tại. Nó là vũ khí của sự tiến bộ
hay phản động có tính lịch sử, nó củng cố quyền lực của giai cấp thống trị hay ngược lại, nó
tạo điều kiện cho thắng lợi của những người lao động, của những tư tưởng và quyền lợi gần
gũi hoặc thù địch đối với người lao động được phản ánh trong đó. Không có sự phát hiện
những mặt quan trọng của nội dung của bất cứ một hiện tượng lịch sử nghệ thuật và văn học
nào thì việc nghiên cứu khoa học hiện tượng ấy không thể là trọn vẹn và toàn diện, không
thể đảm bảo được tính khách quan khoa học chân chính. Vừa làm rõ ý nghĩa tiến bộ hoặc
phản động vốn là bản chất của hiện tượng nghệ thuật được nghiên cứu, vai trò của nó trong
việc đấu tranh giữa các giai cấp trong thời đại của nó và ý nghĩa đối với văn hóa cộng sản
chủ nghĩa, những nhà nghiên cứu lịch sử văn học đứng trên quan điểm của chủ nghĩa duy
vật lịch sử, theo sự xác định của Lênin, so với các nhà khách quan chủ nghĩa vốn coi thường
những vấn đề này, đã tiến đến gần hơn chủ nghĩa khách quan.
Việc các nhà văn hóa sử biết đánh giá một cách đúng đắn các hiện tượng sáng tạo nghệ
thuật, sau khi đã ứng dụng những tiêu chí tính đảng cộng sản trong việc đánh giá chúng,
105