Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3. Vấn đề cái anh hùng, cái bi kịch, cái hài hước và châm biếm<br />
“Lịch sử thế giới là một bản trường ca vĩ đại nhất”, Ăngghen đã viết trong một bức thư<br />
của mình như vậy. Các nhà sáng lập nên chủ nghĩa Mác nhận thấy rằng, hiện thực khách<br />
quan, sự phát triển lịch sử xã hội có một nội dung phong phú vô tận, không có giới hạn.<br />
Người nghệ sĩ, khi mong muốn tìm cho tác phẩm của mình màu sắc hài hước hoặc bi kịch,<br />
cần phải có khả năng rút ra điều ấy từ lượng dự trữ không bao giờ cạn, có nội dung từ đời<br />
sống hiện thực. Chủ nghĩa hiện thực, trong cách hiểu của Mác và Ăngghen, không hề “làm<br />
nghèo đi”, mà ngược lại, làm phong phú vô tận cho nghệ thuật, phát hiện được những khả<br />
năng to lớn trong việc thể hiện cá tính sáng tạo của nghệ sĩ, tài năng và nhiệt tình của nghệ<br />
sĩ.<br />
Thái độ phê phán tỉnh táo, không thương tiếc đối với thế giới tư sản và những ảo tưởng<br />
của nó, tinh thần lên án không mệt mỏi những “thiên kiến thực dụng” của xã hội tư sản, sự<br />
phân tích chân thực - khoa học những lực lượng và khuynh hướng mâu thuẫn của sự phát<br />
triển xã hội thực tại, đồng thời sự chú ý đối với các lực lượng cách mạng của hiện thực, khả<br />
năng nhìn thấy tương lai từ trong đời sống hàng ngày, chỉ ra bộ mặt lịch sử của những con<br />
người thực sự trong tương lai - đó là hai mặt chính liên quan chặt chẽ trong nhiệm vụ của<br />
nghệ thuật hiện thực của giai cấp công nhân.<br />
Trong bức thư gửi cho Latxan nhân vở kịch “Xíchkinghen”, Ăngghen nhận xét dưới dạng<br />
khái quát quan điểm của mình về nhiệm vụ của kịch xã hội chủ nghĩa trong tương lai. Khi<br />
nói về vấn đề kịch Đức trong thời đại mình đã không thành công khi kết hợp yếu tố “lý<br />
tưởng” và yếu tố “hiện thực”, không đạt tới sự hòa hợp giữa cái “sâu sắc của tư tưởng lớn” và<br />
chủ nghĩa hiện thực, Ăngghen đề ra cho kịch xã hội chủ nghĩa trong tương lai nhiệm vụ kết<br />
hợp “sự sâu sắc của tư tưởng lớn có ý nghĩa lịch sử” với tính “sinh động và có hiệu lực của<br />
kịch Sêchxpia”. Nhiệm vụ của kịch và nghệ thuật xã hội chủ nghĩa, theo Ăngghen là thực<br />
hiện được tổng hòa của lý tưởng và hiện thực, đồng thời, cũng như trong nghệ thuật trong<br />
lịch sử quá khứ có khi phải tách hai mặt đó ra chứ không phải bao giờ cũng kết hợp với nhau<br />
hoàn toàn hài hòa.<br />
Khi nhận xét bức thư của Mác và Ăngghen gửi đến Latxan về vở kịch “Xíchkinghen”,<br />
A. V. Lunasacxki khẳng định: nhất định Ăngghen không nói rằng yếu tố hiện thực phải cần<br />
hoàn toàn làm thiệt hại cho yếu tố lý tưởng, mà Ăngghen chỉ rất rõ ràng, thời đại của những<br />
cuộc cách mạng vĩ đại mới có thể đưa kịch tới trình độ cao, mà ở đó, độ sâu của sự phân<br />
tích, tầm rộng của triết lý liên kết với chủ nghĩa hiện thực đầy sức sống một cách hoàn toàn<br />
duyên dáng, hài hòa.<br />
Sự kết hợp hữu cơ giữa hiện thực và tư tưởng, giữa hiện thực và lý tưởng trong nghệ<br />
thuật, thái độ phê phán quyết liệt đối với thế giới tư sản và những tàn tích của nó kết hợp<br />
với lòng tin vào lý tưởng cộng sản với sự ca ngợi tính chất anh hùng của cuộc đấu tranh cách<br />
mạng của nhân dân lao động và sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa cộng sản, đó là đề cương mà<br />
các nhà sáng lập nên chủ nghĩa Mác đã đặt ra trước nghệ thuật và văn học của xã hội xã<br />
hội chủ nghĩa tương lai. Nền nghệ thuật tiến bộ của những ngày hôm nay của chúng ta - nền<br />
nghệ thuật của chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa, sẽ kế tục và thực hiện đề cương này./.<br />
80
Change language