You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2. Những vấn đề của chủ nghĩa hiện thực<br />
sản và chỉ ra sự cần thiết phải giúp đỡ họ. Nhưng Ăngghen là người đầu tiên nói rằng giai<br />
cấp vô sản không chỉ là giai cấp đau khổ, rằng chính hoàn cảnh kinh tế nhục nhã mà giai<br />
cấp vô sản phải chịu đựng đã đẩy họ tiến lên phía trước không thể kìm hãm được, và bắt<br />
họ tự nhiên phải đấu tranh vì công cuộc giải phóng triệt để cho mình và tự giúp đỡ mình”.<br />
Ăngghen đã cố gắng giải thích cho Háccơnetxơ về mối liên hệ lịch sử không ngừng giữa hoàn<br />
cảnh khách quan của giai cấp vô sản trong chế độ tư sản và ý hướng tích cực của giai cấp ấy<br />
tiến tới cuộc đấu tranh tự giải phóng. Ăngghen đã nói điều này trong bức thư của mình khi<br />
nói về mối quan hệ biện chứng giữa “tính cách điển hình” và “hoàn cảnh điển hình”.<br />
Khi phát hiện trong những tính cách và hoàn cảnh được diễn tả sự phản ánh những<br />
khuynh hướng và những quy luật đã điều khiển đời sống xã hội không phụ thuộc vào ý chí<br />
và nhận thức con người mà cuối cùng được xác định bởi tiến trình phát triển kinh tế, theo ý<br />
Ăngghen, nghệ thuật hiện thực đã giúp cho con người nhận thức được những quy luật khách<br />
quan của sự phát triển xã hội. Và đồng thời, nó còn giúp cho con người làm chủ được những<br />
quy luật này, dạy cho con người biết được những con đường biến đổi lịch sử của những hoàn<br />
cảnh đang tồn tại là như thế nào. Nó chỉ ra rằng, dưới ảnh hưởng của sự phát triển xã hội,<br />
con người riêng biệt và những giai cấp tiến bộ đã bước vào cuộc đấu tranh với những hoàn<br />
cảnh được hình thành trong đó như thế nào trong khi tái tạo chúng trong quá trình lao động<br />
và thực tiễn cách mạng và biến đổi chúng nhờ những điều kiện mới, tiến bộ hơn của cuộc<br />
sống.<br />
Như chúng ta đã biết, Ăngghen, trong bức thư gửi cho Háccơnetxơ, đã dẫn chứng sáng<br />
tác của Bandắc như là mẫu mực của nhà văn hiện thực trong giai đoạn đi lên của xã hội tư<br />
sản, người đã biết diễn tả những hoàn cảnh điển hình của cuộc sống xã hội với sự chân thực<br />
thiên tài, đã có thể “đi ngược các thiện cảm giai cấp và thành kiến chính trị của mình”, để<br />
nhìn thấy trong những người cách mạng của thời đại mình những “con người chân chính của<br />
tương lai”.<br />
“Bandắc - Ăngghen viết - người mà tôi cho là một bậc thầy của chủ nghĩa hiện thực, lớn<br />
hơn hẳn tất cả mọi Dôla quá khứ, hiện tại và tương lai - trong “Tấn trò đời” đã cấp cho ta<br />
cái lịch sử hiện thực tuyệt diệu nhất của xã hội Pháp, bằng cách miêu tả, dưới hình thức<br />
biên niên sử, gần như từng năm một, từ năm 1816 đến 1848 sự thâm nhập ngày càng mạnh<br />
của giai cấp tư sản đang lớn mạnh vào xã hội quý tộc - tầng lớp này sau 1815 đã xây dựng<br />
lại hàng ngũ và trong chừng mực có thể được, đã nêu lên mẫu mực của tính chất lịch sử kiểu<br />
cách Pháp cổ xưa. Ông miêu tả việc những tàn dư cuối cùng của xã hội này - là xã hội mẫu<br />
mực đối với ông - dần dần đã tiêu vong như thế nào trước sự tấn công của anh chàng tầm<br />
thường mới phất lên hoặc đã bị anh ta hủ hóa như thế nào. Việc công nương quý tộc đã có<br />
những hành động phản bội chồng chỉ là một phương tiện tự bảo vệ hoàn toàn phù hợp với<br />
cái tình cảnh dành cho cô ta trong hôn nhân. Về sau, thay vào công nương ấy đã xuất hiện<br />
bà vợ tư sản là người đi kiếm tấm chồng để có tiền hay đồ trang sức. Xung quanh bức tranh<br />
trung tâm này, Bandắc tập trung tất cả lịch sử của xã hội Pháp; ở đây tôi đã biết được, ngay<br />
cả theo ý nghĩa kinh tế học, nhiều chi tiết (chẳng hạn về phân phối lại động sản và bất động<br />
sản sau cách mạng) hơn ở các quyển sách của tất cả những nhà chuyên môn: các sử gia, các<br />
nhà kinh tế học, các nhà thống kê của thời kỳ này gộp lại. Tuy nhiên, về quan điểm chính<br />
trị, Bandắc là người quân chủ chính thống. Tác phẩm vĩ đại của ông là một bài thơ ai oán<br />
60
Change language