ovde - Portal kulture Vojvodine

ïñtérkûltúråłna ìsträživanjá
ma tiv u na ci ja ma ko je te že da uđu u pri vi le go va nu ge o gra fi ju Za pa da. Mi ler je po slao
Ži že ka i Do la ra da stvo re upo ri šte za La ka nov dis kurs – ali, što je još va žni je, da oslo bo de
Slo ve ni ju mr lje „bal ka no sti” i „ne mo guć no sti ana li ze”, i da stvo re kli mu psi ho a na li tič ke
ra ci o nal no sti ko ja će ote lo tvo ri ti „naj ra di kal ni ju sa vre me nu ver zi ju pro sve ti telj stva”.
46
Milerova odgovornost prema Žižeku i Dolaru podrazumeva da je geopolitički aspekt
njihove misije esencijalni deo njihovog intelektualnog projekta. Kada se Žižek identifikuje
sa Frojdovim stereotipom Slovenca „kojeg je nemoguće analizirati”, on je i in i out evropskog
diskursa racionalnosti. 47 On je out zato što, kao objekat imperijalnog pogleda, otelotvoruje
nemoralnu i iracionalnu supstancu Evrope; on je in kada usvaja imperijalni diskurs, simboličnog
Drugog kojeg je pronašao analizirajući bosanskog oca preko „Imena oca”. Upravo
u ovom trenutku analiziranja Žižek otkriva i simboličkog Oca i univerzalnu subjektivnost.
Odnos prema bosanskom ocu kao balkanskom drugom otkriva metadrugost kao čisti cogito,
simbolički Drugi koji je već obeležio Žižeka kao „Slovenca kojeg je nemoguće analizirati”.
Ot kri va nje se be kao sim bo lič kog Dru gog u tre nut ku ana li zi ra nja bo san skog oca
omo gu ći lo je Ži že ku da se od vo ji od bal kan ske sup stan ce; to mu je ta ko đe ku pi lo uni verza
li stič ki po gled na glo bal nu rad nu sna gu, imi gra ci ju i mul ti kul tu ra li zam, kao i glo bal ni
sta tus pre ne go bal kan ski, in te lek tu al ni. Go vo re ći sa da sa me sta pra znog ozna či te lja ko ji
ne gi ra in ce stu o znu sup stan cu ma ter njeg pro sto ra i vo di do po zi tiv ne uni ver zal no sti, Žižek
se na da da će za glo bal ni imi grant ski rad ura di ti isto što je sim bo lič ki Dru gi ura dio
za nje ga – od vo jio ga od nje go ve jed no rod ne ve ze sa kul tu rom i te ri to ri ja ma. „Ka stra cija”,
pre ma lo gi ci ozna či te lja, uvo di raz li ku iz me đu ele men ta i nje go vog (pra znog) me sta
sim bo lič kog Dru gog. Pre ci zni je, on stva ra pri mat še mat skog me sta nad ele men tom i vo di
ra ču na da sva ki po zi tiv ni ele ment za u zme me sto ko je mu ni je „jed no rod no” – da popu
nja va pra zni nu ko ja ni je nje go va. 48 I, pre ma Ži že ko vom mi šlje nju, „lo gi ka ozna či te lja”
pred sta vlje na je u „istin skom kon zer va ti zmu evro cen trič ne le vi ce”, ko ja je sme sti la svo je
po ve re nje u na si lje ne ga tiv nog još od ja ko bin skog te ro ra. 49
U ime sim bo lič kog Dru gog i pro tiv po je di nog dru gog, is pod imi gra na ta i mul ti kul tural
ne to le ran ci je Kri ste ve, Ži žek ot kri va „po li ti ku rad nič ke kla se” i „pro duk tiv ni an ta goni
zam”. On se bu ni pro tiv re gre si je u ose ća nja na ci o nal nog uku sa, te ra pi je i dru go sti, jer
su oni svi ano di ni ko ji iz me šta ju pro duk tiv ni an ta go ni zam kla sne bor be ko ja či ni osno vu
46 Sublime (7).
47 Žižekova ambivalentna diskurzivna pozicija dokazana je kada on objavi svoj antagonizam prema
„politici identiteta” a ipak razvija balkanske stereotipe u svom sopstvenom diskursu („bosanski otac”
i „Slovenac kojeg je nemoguće analizirati”). On, takođe, tvrdi da je svestan mehanizama formiranja
balkanskog identiteta kao što je „reprodukcija orijentalizma”, ali nema dokaza da ih uzima u obzir i da
su oni uticali na položaj njegovog subjekta. „Fantazija koja je organizovala percepciju bivše Jugoslavije je
Balkan kao Drugi Zapad: mesto divljačkih etničkih konflikata davno prevaziđenih od strane civilizovane
Evrope…”. “Ethnic Dance Macabre” in The Guardian (UK) Aug 28, 1992.
48 For They Know (231).
49 Tiklish (374).
30