Monografia bibliograficzna - Wiedza i Edukacja

– daymio / dajmio/ daimyõ – japoński magnat, ksiąŜę, dziedzic na prawie lennymposiadający dochód co najmniej 10 000 koku ryŜu (koku to jednostka wynosząca 184,6litra); nazwa składa się z wyrazów: daj oznaczającego „wielki” i mio oznaczającego „imię”,więc dosłownie znaczy „wielkie imię”; daymio był władcą bushi i podległym hatamoto –wielkich magnatów, którzy słuŜyli bezpośrednio siogunowi, zaś pomniejsi daymio zwali sięsziomio. 5– gejsza / geisha – termin z XVI w., składający się ze słów: gei czyli „sztuka”, i sha czyli„osoba”, oznaczający dosłownie: osobę zajmująca się sztuką, artystę; zamiennie uŜywa sięterminu geiko, który oznacza: kobietę zajmującą się sztuką; początkowo gejsze byłyasystentkami bogatych kurtyzan w dzielnicy Yoshiwara (dzielnicy rozkoszy w Edo), którezabawiały ich klientów śpiewem i tańcem; następnie stały się autonomicznymi„hostessami”, zabawiającymi męŜczyzn sztuką i rozmową, oraz niekiedy usługamiseksualnymi (zazwyczaj gejsza posiadała jednego stałego opiekuna – sponsora, który miałprawa do jej wdzięków, a innych męŜczyzn zabawiała jedynie sztuką i konwersacją podczasprzyjęć); dziewczynki były przyuczane do zawodu gejszy od wieku kilku lat, początkowozostając asystentkami geiko i pobierając przez kilka lat nauki; były szkolone w: ładnymporuszaniu się, wykwintnym wysławianiu, tańcu, śpiewie, ceremonii parzenia herbaty,ikebanie (układaniu kwiatów), grze na klasycznych instrumentach, poezji oraz stosowaniumakijaŜu; kandydatki na gejsze mieszkały w domu gejsz, i o ile opanowały powyŜsze sztukioraz wyrastały na zgrabne kobiety, mogły przystąpić do egzaminów kwalifikacyjnych; rolagejsz na przyjęciach polegała głównie na usługiwaniu gościom i spełnianiu ich Ŝyczeńzanim zostałyby wypowiedziane (np. dolewaniu sake czy herbaty, podpalaniu papierosów,deklamowaniu poezji) – na przyjęciu, kaŜdemu męŜczyźnie jest przypisana jedna gejszaktóra się nim zajmuje; obecnie liczba gejsz wynosi ok. 30 tysięcy, jest to o wiele mniej niŜza czasów bushi, ale nadal są one nieodzowne na wszystkich waŜnych przyjęciachpaństwowych czy korporacyjnych, przy wizycie kaŜdego waŜnego zagranicznego gościaczy podczas podpisywania kaŜdego waŜnego kontraktu. 65 O. Ratti i A. Westbrook: Sekrety samurajów... s. 43-60; A. J. Bryant: Samuraje... s. 6; W.Sieroszewski: Miłość samuraja. Warszawa 1990 s. 73.6 J. Rubach-Kuczewska: śycie po japońsku. Warszawa 1983 s. 223-236; o gejszach z Yoshiwaryopowiada powieść: W. Sieroszewski: Miłość samuraja...168