Monografia bibliograficzna - Wiedza i Edukacja

dawało wyzwolenie, od Ŝycia w odraŜającej kulturze, od konieczności dostosowywaniasię do niej, tak obcej ideałom przedwojennym i wyznawanym przez Mishimę, dawałowolność od człowieczeństwa, od fizjologicznych czynności i procesów, od wszelkichzwierzęcych słabości, popędów i determinizmu.Niewątpliwie Mishima był niedojrzały emocjonalnie 34 , czyli niezdolny dokompromisów. Jego motyw panowania 35 oraz umiłowanie Bushido, nie pozwalały muna akceptację przemijania i wszelkich ugód z rzeczywistością czy społeczeństwem, orazna zadowalanie się fragmentarycznymi sukcesami. W swoim eseju „Cztery Rzeki”napisał: „Kiedy wreszcie posiadłem piękne ciało, chciałem się nim popisywać jakdziecko nową zabawką. Ale ciało jest skazane na rozkład, a ja osobiście nie akceptuję inie zaakceptuję tego wyroku.” 36 Największy lęk u pisarza wywoływała zaś wizja jegośmierci z niezaspokojonym motywem panowania, o której w swoim przypadku wHagakure mówi gorzko stary zawiedziony bushi Tokunaga Kichiemon: „Nawet jeśliktoś wezwie mnie do bitwy, jestem juŜ zbyt stary i nie mogę walczyć. Mimo tochciałbym wtargnąć konno w tłum wrogów i polec w walce. Przykro myśleć, Ŝewkrótce umrę tak bezuŜytecznie.” 37Mishima nie miał wyboru, chcąc zaspokoić te wszystkie powyŜsze potrzeby,musiał umrzeć młodo, umrzeć z własnej woli, i zginać konkretnie przez seppuku –uświęcony i bardzo bolesny sposób, do którego wykonania potrzeba ogromnejsamokontroli i wytrzymałości, tak fizycznej jak psychicznej. Tylko wówczas mógłcałkowicie i wyraźnie zapanować nad całym sobą, nad całą swoją egzystencją. 38Mishima wyraŜał to przekonanie w licznych publikacjach i wywiadach, jednak niebrano go wówczas powaŜnie, stereotypowo i błędnie zakładając, Ŝe samobójcy nie mająw zwyczaju latami opowiadać o tym co ze sobą zrobią. Zaś samobójców moŜnapodzielić na postępujących w afekcie i z premedytacją, analogicznie jak morderców (nazabijających się pod wpływem emocji i uczuć oraz na zabijających się w wynikuzdroworozsądkowych rozwaŜań intelektualnych). Podczas gdy pierwsi usiłują się zabićs. 70.34 A. P. Sperling: Psychologia. Poznań 1995 s. 213-215, 219-220.35 TamŜe, s. 280-281.36 N. Albery: Nobuko Albery pozdrawia ducha Mishimy... s.77.37 Hagakure 9/15.38 Takie myślenie reprezentuje nie tylko Bushido. Pisał o tym takŜe np. Fryderyk Nietzsche, któregodzieła Mishima wysoko cenił: „śyć wedle swych chęci lub wcale nie Ŝyć” („Tako rzecze Zaratustra”w tłumaczeniu Wacława Berenta), „Trzeba umrzeć dumnie, skoro Ŝyć dumnie juŜ dłuŜej nie moŜna”(„Zmierzch boŜyszcz” w tłumaczeniu Stanisława Wyrzykowskiego).90