proponowanych przez Japonię, Marynarka Cesarska, w niedzielę 8 grudnia 1941 roku,zaatakowała bazę wojenną USA w porcie Perl Harbor. Tak rozpoczęła się wojna naPacyfiku. 15Wydarzenia te i nastroje panujące w japońskich mediach, szkołach oraz na ulicachwywierały ogromny wpływ na tak młodego i wraŜliwego człowieka jakim był Mishima.Ubierano pracowników przedsiębiorstw i zakładów w jednolite mundury, wprowadzanopowszechne szkolenia wojskowe dla cywilów, urządzano apele i zbiórki surowców, itd.- cały zmobilizowany naród japoński walczył, za Cesarstwo i boskiego Cesarza – ojcanarodu, który był ostatnim z linii trwającej od 660 roku p.n.e., kiedy to boginiAmaterasu ustanowiła pierwszego japońskiego cesarza. 16W tym aspekcie widać wyraźną zbieŜność Ŝycia Mishimy Yukio względem Ŝyciapolskiego pokolenia kolumbów. Kolumbowie urodzili się około roku 1920 i gdy dotknąłich wybuch II wojny światowej mieli po około 19 lat. Mishima urodził się w 1925 rokui gdy rozpoczęła się wojna na Pacyfiku miał 17 lat, lecz był bardzo dojrzałypsychicznie, a gdy wojna przeniosła się na terytorium Japonii lat miał 19. Był młodympisarzem, któremu równieŜ odebrano wówczas radość spokojnego dojrzewania,spontanicznego szczęścia, skupienia na pierwszej miłości czy młodzieńczych zabawachi wybrykach. Wojna odebrała mu bliskich, zapewniała poczucie zagroŜenia, odbierałapokojową egzystencję, przydawała poczucia misji i obniŜała warunki codziennejegzystencji podczas „apokalipsy spełnionej”. Tak jak kolumbowie, został Mishimazmuszony do Ŝycia pod okupacją najeźdźcy o obcym języku i kulturze. I tak jak ukolumbów, twórczość pisarza przesiąknięta jest katastrofizmem i tragizmem. Jedynąznaczącą róŜnicą pomiędzy polskim kolumbem a Mishimą jest fakt, Ŝe pisarz zamiastbierności wybrał nierówną walkę z okupantem i indoktrynowanymi przez niegowartościami dopiero pod koniec swojego Ŝycia, 30 lat po wojnie. 17społeczeństwie amerykańskim przyzwolenie na wojnę i chęć odwetu na Japończykach (złamanoszyfry japońskie, wyprowadzono z Perl Harbor wszystkie lotniskowce przed atakiem, zignorowanodoniesienia patroli o zbliŜających się okrętach i samolotach Marynarki Cesarskiej, itd.).15 Pacyfik w ogniu. Warszawa 1984 s. 3-4; W. Wowczuk: Japonia. Nihon... s. 28-33.16 W. Wowczuk: Japonia. Nihon... s. 13-14, 165; W. Kotański: Opowieści o pierwszych władcachjapońskich. Warszawa 1990 s. 5-7, 31-32. Rozdz.: Boskość dynastii japońskiej, Teokracja amilitaryzm, Ten którego uznano za pierwszego cesarza.17 Wielu z polskich kolumbów zginęło podczas działań wojennych, zaś większość z tych którzy przeŜyliwojnę – tak jak Mishima – nie umiało zaakceptować powojennej rzeczywistości, sprzeciwiało sięnowym wartościom i nowemu pokojowi. Dawali oni tego wyraz w swojej powojennej twórczości, aczasami - jak Mishima - wybierali samobójstwo. Np. urodzony trzy lata przed japońskim pisarzem,Tadeusz Borowski zabił się w 1951 r., mimo Ŝe równieŜ posiadał Ŝonę i dzieci oraz zdobywał nagrodyliterackie.20
Sam Mishima pisał o roli literatury w jego ówczesnym Ŝyciu: „Nie mogęzapomnieć dobrodziejstwa, jakiego od niej doznałem (...) odseparowała mniecałkowicie od wojny i od rzeczywistości”. 18Jak na kolumba przystało, podczas wojny Mishima tworzył wiersze patriotyczne,które publikował w czasopismach. W 1944 roku napisał scenariusz do tradycyjnejmuzyki japońskiej, zapisany klasycznym schematem dramatów japońskich: 5 + 7 sylab– Spotkanie z lisem, czyli chryzantema przed świtem (Konkai kilku no ariake).Ojciec pisarza, Asuza, w końcu udzielił przyzwolenia synowi na karierę pisarską,jednak pod warunkiem iŜ ten podejmie studia prawnicze na uniwersytecie w Tokio.Mishima bez większego trudu dostał się na wydział prawa Uniwersytetu Cesarskiego wTokio (Tõkyõ Teikoku Daigaku), gdzie w październiku 1944 roku rozpoczął naukę naurzędnika państwowego. Miesiąc później ukazał się drukiem pierwszy zbiór utworówMishimy pt. Las w pełnym rozkwicie (Hanazakari no mori).W lutym 1945 roku, po przegraniu przez Japończyków najwaŜniejszych bitewmorskich i lądowych, gdy sytuacja w Cesarstwie była juŜ tragiczna a bombowceamerykańskie B-29 atakowały juŜ regularnie japońskie miasta, Mishima Yukiootrzymał powołanie do słuŜby wojskowej. Stawił się w wyznaczonym terminie przedwojskową komisją, i tam lekarz – widząc jego wątłe, cherlawe, blade ciało – stwierdziłiŜ Mishima jest zapewne chory na gruźlicę. Była to częsta choroba wśród rekrutów, zpowodu embarga i wojny, niedoŜywienia, niedostatecznej opieki lekarskiej,zniszczonych wodociągów, domów, szpitali oraz przemęczenia. Wówczas, świadomswojego zdrowia, Mishima nie zaprzeczył błędnej diagnozie. I został zwolniony zesłuŜby w wojsku. 19 W poczuciu winy, wynikłym z tego wydarzenia, naleŜy upatrywaćmotywacji u Mishimy do walki o wzniosłe i przebrzmiałe ideały w Ŝyciu dojrzałym, ido kulminacji tegoŜ Ŝycia w postaci seppuku. Dla zachodniego obserwatora moŜe się tozdawać irracjonalnym, jednak dla Japończyka, zwłaszcza urodzonego przedamerykanizacją ojczyzny, najwaŜniejszym pojęciem było zazwyczaj giri. To japońskiesłowo oznacza „twarz”, „obowiązek”, „cięŜar zobowiązań”. 20 I w tym japońskim ujęciu,Mishima stracił „twarz” nie podejmując się obowiązku względem Ojczyzny i Cesarza,nie wyprowadzając z błędu lekarza z komisji wojskowej. Musiał to zmazać późniejszą18 B. Kubiak Ho-Chi: Mishima Yukio... s. 49 (z tekstu: Jiko kaizõ no kokoromi. Omoi buntai to Õgai eno keitõ.)19 B. Kubiak Ho-Chi: Mishima znany... s. 228-229.20 J. Rubach-Kuczewska: śycie po japońsku... s. 398-430. Rozdz. Moje giri.21
- Page 1 and 2: UNIWERSYTET GDAŃSKIWYDZIAŁ FILOLO
- Page 3 and 4: Pamięci Elizy T. i Michała B.(bo
- Page 5 and 6: Bibliografia twórczości Mishimy Y
- Page 7: zaś na Zachodzie powstały dziesi
- Page 10 and 11: chronologicznym (względem lat). W
- Page 12 and 13: Rozdział Iśycie Mishimy Yukio1.1.
- Page 14 and 15: MałŜeństwo Natsu z Hiraoką Sada
- Page 16 and 17: łóŜka. 81. Hiraoka Kimitake w sz
- Page 18 and 19: tworząc tam zaleŜne państwo Manc
- Page 22 and 23: walką z amerykanizacją ojczyzny,
- Page 24 and 25: Kolejnym istotnym procesem w ojczy
- Page 26 and 27: 3. Młody Mishima Yukio w domowym k
- Page 28 and 29: przystojni młodzi męŜczyźni, a
- Page 30 and 31: w hotelowym pokoju. Jego przewodnik
- Page 32 and 33: i socjologiczne. Np. Platon był za
- Page 34 and 35: homoseksualnego biznesmena z USA, k
- Page 36 and 37: nagród literackich. 54W 1958 roku
- Page 38 and 39: 1.6. Dorosłość: aktywność patr
- Page 40 and 41: ćwiczeniach Sił Samoobrony. Najpi
- Page 42 and 43: skazane na rozkład, a ja osobiści
- Page 44 and 45: dramatów pisarza, o tytule „Mish
- Page 46 and 47: co piszą jego biografowie, był pr
- Page 48 and 49: smutną prawdę, Ŝe w nowoczesnych
- Page 50 and 51: zostaje odtrącony przez młodą ar
- Page 52 and 53: czas jest samotny i pogrąŜony w i
- Page 54 and 55: jak kochanki, i Ŝe potrzebuje przy
- Page 56 and 57: 2.4. Dzieła okresu 1952-1960, od p
- Page 59 and 60: studiował materiały historyczne o
- Page 61 and 62: 2.5. Twórczość ostatniej dekady
- Page 63 and 64: 13. Mishima Yukio na jednej ze swoi
- Page 65 and 66: składa się z powieści: „Wiosen
- Page 67 and 68: kryminałem „Czarna jaszczurka”
- Page 69: iblioteczce miał tłumaczenia „P
- Page 72 and 73:
który w 1970 roku doprowadził go
- Page 74 and 75:
„Zacząłem ją czytać podczas w
- Page 76 and 77:
Od 1953 roku Mishima zaczął upraw
- Page 78 and 79:
17. Mishima Yukio ćwiczący kenjit
- Page 80 and 81:
W 1961 roku Mishima pozował jako m
- Page 82 and 83:
dla Japończyków, którzy nie rozr
- Page 84 and 85:
nigdy nie umierali, reklamy rozpows
- Page 86 and 87:
oku, miłował równieŜ Bushido od
- Page 88 and 89:
Na tę aluzję odpowiedział swoim
- Page 90 and 91:
dawało wyzwolenie, od Ŝycia w odr
- Page 92 and 93:
umówione spotkanie, do kwatery gł
- Page 94 and 95:
z mieczem jego kaishaku - przyjacie
- Page 96 and 97:
ZakończenieMishima Yukio zginął
- Page 98 and 99:
wrogość względem babki i ojca, b
- Page 100 and 101:
zrealizować obrzęd shinju. Widać
- Page 102 and 103:
oddzielić. (...) Charakterystyczn
- Page 104 and 105:
Kalendarium Ŝycia i twórczości M
- Page 106 and 107:
produkcji sprzętu dla marynarki wo
- Page 108 and 109:
październik - prapremiera taneczne
- Page 110 and 111:
(Bokushingu) przez państwowe radio
- Page 112 and 113:
„Yomiuri”; publikacja w czasopi
- Page 114 and 115:
grudzień - publikacja w czasopiśm
- Page 116 and 117:
ekranizację opowiadania Umiłowani
- Page 118 and 119:
1969 (44 lata)- rola Tanaki Shimbei
- Page 120 and 121:
Bibliografia załącznikowaI. Bibli
- Page 122 and 123:
30. Mishima Yukio: Złota pagoda. W
- Page 124 and 125:
Literatura na Świecie 1989 nr 3 (2
- Page 126 and 127:
Bibliografia twórczości Mishimy Y
- Page 128 and 129:
Sprusiński Michał// Perspektywy .
- Page 130 and 131:
21. Pani Aoi/ tł. Henryk Lipszyc /
- Page 132 and 133:
www.swiatksiazki.pl/shop/CatalogEnt
- Page 134 and 135:
Bibliografia publikacji o Mishimie
- Page 136 and 137:
197212. Świadkowie samobójstwa Mi
- Page 138 and 139:
199429. Głosy o Mishimie/ wypow.:
- Page 140 and 141:
199841. Zagadka Mishimy - listy Mis
- Page 142 and 143:
53. Zmartwychwstanie samuraja: 35 r
- Page 144 and 145:
2. Boguszewicz Janusz: Święty Seb
- Page 146 and 147:
17. Rykiert Anna: Nieokreślone „
- Page 148 and 149:
Wykaz realizacjiteatralnych, telewi
- Page 150 and 151:
3. Madame de Sade (Madame de Sade),
- Page 152 and 153:
1995, nr 3, s. 18; Dorota Mrówka:
- Page 154 and 155:
Zielińska-Elliot, Henryk Lipszyc,
- Page 156 and 157:
* W 2006 roku, polski reŜyser Krzy
- Page 158 and 159:
19774. Pani Aoi (Aoi-no Ue), tł. H
- Page 160 and 161:
Indeks tytułowy utworów Mishimy Y
- Page 162 and 163:
Miłosna sieć sprzedawcysardynekIw
- Page 164 and 165:
Staw, który lubi rozwiązywaćpasy
- Page 166 and 167:
Słowniczek terminów japońskich-
- Page 168 and 169:
- daymio / dajmio/ daimyõ - japoń
- Page 170 and 171:
erotyki z moŜliwością identyfiko
- Page 172 and 173:
28. Walka kendo na 54. Mistrzostwac
- Page 174 and 175:
29. Onnagata w sztuce nõ, z charak
- Page 176 and 177:
- shinju - wspólne samobójstwo z
- Page 178 and 179:
największa - tak więc układ ya-k
- Page 180:
18. Mishima pozujący z kataną (d