Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

116 Anna Wiktorowska Jasik Uwarunkowania racjonalnego gospodarowania przedsiębiorstw...117W przypadku transportu morskiego istnieje także wiele zagrożeń zanieczyszczeniaśrodowiska. Mogą one mieć różny rodzaj i charakter i wpływać nawszystkie lub poszczególne komponenty ekosystemu. W zależności od tego, czydo zanieczyszczenia doszło wskutek awarii, katastrofy środka transportowegoczy też zanieczyszczenie jest wynikiem normalnej eksploatacji. Oczywiste jest,że rodzaj zanieczyszczenia i poziom oddziaływania na środowisko dla każdegoprzypadku jest zróżnicowany, jednakże zawsze będzie on niekorzystny. Dlaprzykładu jeden kontenerowiec emituje podobną ilość tlenku siarki co 50 mlnsamochodów, gdyż niskogatunkowe paliwo statku zawiera nawet do 2 tysięcyrazy więcej siarki niż paliwo diesla używane w samochodach. Badania zleconeprzez rząd USA, dotyczące ustalenia poziomu emitowanych zanieczyszczeńprzez statki, dowodzą, że zanieczyszczenia pochodzące z 90 tysięcy statków pływającychna świecie rocznie jest przyczyną zgonów 60 tysięcy osób w samychStanach Zjednoczonych, a koszty leczenia wywołanych przez nie chorób kształtująsię na poziomie 33 miliardów dolarów. Z kolei działania europejskie, mimoże w transporcie drogowym przyczyniły się do istotnej obniżki emisji siarkii azotu, nie spowodowały osiągnięcia tego efekt w odniesieniu do transportu morskiego,choć obecne technologie na to pozwalają. Należy podkreślić, że europejskieszlaki morskie są intensywnie uczęszczane, między innymi ze względu naciągły wzrost wymiany handlowej z Chinami, dlatego też w ostatnich latach ilośćzanieczyszczeń emitowanych przez statki bardzo wzrosła. Powoduje to znacznezanieczyszczenia wody morskiej spowodowane na przykład wyciekami ropy czyawarią zbiorników. Natomiast w odniesieniu do innego komponentu środowiskanaturalnego, jakim jest powietrze, jego jakość jest znacznie obniżana poprzezemisję tlenków siarki, węgla, azotu oraz unoszącego się pyłu.Jeśli chodzi o uciążliwość, jaką powoduje transport, czyli hałas, sytuacjatransportu morskiego przedstawia się znacznie lepiej. Należy stwierdzić, że jegooddziaływanie na środowisko jest nieporównywalnie niższe w porównianiu dowszystkich innych gałęzi transportu, szczególnie transportu drogowego.Wpływ transportu morskiego na jakość komponentów środowiska naturalnegojest w głównej mierze wynikiem nowoczesności wykorzystywanych środkówtransportu oraz stosowanych technologii. Podsumowując, należy zaznaczyć,że przedsiębiorstwa transportu morskiego muszą prowadzić swoją działalność,uwzględniając racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi. W dokumencieMinisterstwa Infrastruktury dotyczącego opracowania założeń polityki morskiejwyraźnie podkreślono konieczność podporządkowania wszelkiej działalnościopierającej się na zasobach wodncych regulacjom zapewniającym skutecznąi bezpieczną dla środowiska oraz wartości przyrodniczych ochronę brzegówmorskich oraz ujściowych odcinków rzek przymorskich. Regulacje te dotyczą 9 :– realizacji „Programu ochrony brzegów morskich” ze szczególnym nastawieniemna zachowanie naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk dzikożyjących gatunków roślin i zwierząt,– prowadzenia nadzoru nad morskimi i nadmorskimi obszarami NATURA2000, zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,– realizacji Planu restrukturyzacji floty bałtyckiej,– realizacji Planu dostosowania nakładu połowowego do zasobów, współpracyz Komisją Europejską i państwami członkowskimi Unii Europejskiejw zakresie pozyskiwania nowych rejonów połowowych dla rybołówstwadalekomorskiego.Prowadzenie wszelkiej działalności gospodarczej, związanej z wykorzystaniemzasobów środowiska wodnego, powoduje konieczność uwzględniania przezarmatorów w swoich strategiach działań, które w najbardziej możliwy sposóbograniczałyby ich ingerencję w ten ekosystem. Istnieje wiele rozwiązań umożliwiającychto, jednakże większość z nich odnosi się do podnoszenia skutecznościochrony środowiska morskiego poprzez działania skierowane na poprawę stanutechnicznego statku, wyszkolenia załogi i tym podobne. Wynika to z tego, żearmatorzy nie są w stanie w całkowity sposób zabezpieczyć środowiska przedzanieczyszczeniami, stąd ich działania są głównie prewencyjne.PodsumowanieOddziaływanie gospodarki, procesów produkcyjnych i usługowych, w tymdziałalność przedsiębiorstw transportu morskiego wywiera wpływ na jakość wód,powietrza, gleb, fauny i flory. Zasoby wód warunkują funkcjonowanie różnorodnejdziałalności gospodarczej, stanowią one surowiec technologiczny i energetycznyoraz są czynnikiem klimatotwórczym. Z kolei powietrze jest czynnikiemwarunkującym wszelkie formy życia, a tym samym wszelkie formy działalnościgospodarczej. Każda działalność gospodarcza wywiera wpływ na środowisko,a jej negatywne oddziaływanie w szczególności może prowadzić do naruszeń9Dokument Ministerstwa Infrastruktury pt. Założenia polityki morskiej Rzeczpospolitej Polskiejdo roku 2020, Warszawa, wrzesień 2009.