JERZV lOJEKwojowac nie umleJq, choc osobiscie odwami. Niech tylko staniesl~ imperatorowa naszq dobroczyilcq (sic), i serca, i r~ce nasze b~dqjej; je j generalowie b~dq mistrzami dla nas, i po prawdzie b~dzi emogla kalkulowac na to, ze przyb~dzie jej 60 000 bitnego wojska,i ze ozdobnq b~dzie mial koron~ jej wnuk, bo odwaga i ochota jestw naszych, i okrutny zal przeciwko Prusakom. To wszystko prawieChreptowicz ustnie mowi Bulhakowowi... ". Nie zapomnial jednakStanislaw August rowniez 0 konkretnych problemach ustrojowo-politycznych, ktore - jak si~ spodziewal - magi Deboli dyskutowacz przedstawicielami dworu petersburskiego. "Nam zas pisal - procz sukcesji tronu wiele zalezy w Ustawie RZqdowej naformie sejmow i sejmikow, na ekskluzji czynszowych, na abolicjiliberum veto, na opisaniu bulaw, Straiy, komisji wszystkich pryncypialnych,komisji cywilno-wojskowych, przedazy starostw, utrzymaniuwojska i podatkow, prawa 0 rozgraniczeniach, i [utrzymaniu]tylu innych dobrych ustaw terazniejszego sejmu, ktore wszystkienic Moskwie nie moglyby szkodzic, osobliwie, gdyby m6j projekt,w Iiscie do imperatorowej wyrazony, przyj~tym zostal". - Codo "P,rawa 0 milastach" z dnia 18 kIwietnia 1791 roku, to - jakstwierdzil Stanislaw August - Bulhakow juz oswiadczyl Chr eptowiczowi,ze ten aspekt reformy ustrojowej w Polsce dworu petersburskiegow ogole nie obchodzi, jako Ze moze szkodzic tylko Prusam19.Po wyslaniu do Petersburga listu Stanislawa Augusta zapanowalaw Warszawie polityczna martwota. Kr61 byl zdecydowany niedopuScic do zadnych dzialail zaczepnych przeciwko wojskom rosyjskimi unikac ze swej strony jakichkolwiek demonstracji, sugerujqcychgotowosc do kontynuowania obrony, mniemajqc (calkiembl~nie), iz mogloby to zmzic imperatorowq do wszelk~ch negocjacjiz Warszawq. Przywodcy stronnictwa patriotycznego nie forsowaliw tej sprawie swojego punktu widzenia, w przekonaniu, ze negocjacjez Petersburgiem b~dq musialy si~ toczyc pod auspicjamii w imieniu wylqcznie krola, a wi~c nie mozna dopuscic do zaostrzeniasytuacji politycznej w Warszawie przez jakikolwiek nacisk naStanislaw a Augusta, gdyz utrudniloby to p6zniej za j ~cie jednolitej,solidarnej postawy w czasie rokowail z imper atorowq. W praktycedoprowadzilo to w koilcu czerwca i w lipcu 1792 roku do cal'kowitejabstynencji politycznej leader6w stronnictwa patriotycznego,do ich rezygnacji z jakiejkolwiek kontroIi nad politykq kr61a. Gdyw dniu 23 lipca przyjdzie moment otrzezwienia, na jakqkolwiekskutecznq akcj ~ politycznq b~dzie juZ za pozno.Tymczasem pracowano w Warszawie nad szczeg610wym planem32811 Stanislaw August d o D ebelego 22 VI 1792, A GAD, Z b . Popie16w 413.
MII;DZV WARSZAWI\ A PETERSBURGIEMnegocjacji z dworem petersburskim, spodziewajClc si~, iz rozpocznqs i~ one wkrotce po nadejsciu odpowiedzi Katarzyny II. Wedlug informacjizebranych przez LucchesinJiego, plan ten przygotowywaliwspolnie Ignacy Potocki i Hugo KollCltaj 20. Jest to bardzo prawdopodobne,gdyz jedyny znany dotychczas egzemplarz obszernego memorialu, przedstawiajqcego przyszle propozycje polskie pod adresemdworu rosyjskiego (datowanego dnia 1 lipca 1792 roku), zachowalsi~ wlasnie wsr6d papierow marszalka litewskiego 21. InteresujqCyten dokument, kt6ry dla wyjasnienia polityki polskiej w czasiewojny 1792 roku rna znaczenie podstawowe, nie zwr6cil jednakuwagi badaczy. Niekt6re wnioski z jego anaIizy przedstawilismyprzed kiIkunastu laty (1962) 22. Obecnie trz~ba poswi~cie mu niecowi~cej uwagi.Autorzy memorialu stwierdzali przede wszystkim, ze skoro imperatorowanie uznaje legalnych w1adz Rzeczypospolitej, popieranychprzez ogromnCl wi~kszose narodu i uznanych przez ca1q Europ~,dopatruje si~ natomiast reprezentacji narodu w grupie malkontent6wtargowickich, kt6rych z kolei wladze w Warszawienie mogqtraktowae powaznie - jedynym wyjsciem z trudnosci protok6larnych(bez przesCldzania sprawy przysz1ej reprezentacji narodowej)jest nawiqzanie negocjacji mi~dzy krolem a imperatorowq, przyczym kr6l reprezentowalby legalne w1adze Rzeczypospolitej, imperatorowanatomiast protegowanych przez siebie malkontent6w polskich.Z rokow ail tych powinno wyniknqe porozumienie w sprawieprzysz1ej konstytucji Rzeczyposopolitej (decydowano s i ~ wi~c naTezygnacj~ z Ustawy RZ
- Page 1 and 2:
IE C Z•IEStanislaw Andn j Gruda.
- Page 3 and 4:
ZNAK.MIESIl!;CZNIKROK XXVIINR 249 (
- Page 5 and 6:
STANIStAW ANDRZEJ GRUDAROZWAZANIE 0
- Page 7 and 8:
ROZWAtANIE 0 SM IERCI3. Nurtow mija
- Page 9 and 10:
ROZWAZANIE 0 SMIERCIIV. Nadzieja. k
- Page 11 and 12: BOHDAN CYW''''SKI HISTORIA POLSKIW
- Page 13 and 14: HISTORIA POLSKI W POLSCE...z pewnos
- Page 15 and 16: HISTORIA POLSKI W POLSCE•••"S
- Page 18 and 19: 284BOHDAN CYWIr'lSKII tak widziane
- Page 20 and 21: •llOHDAN CYWltilSKIrodowe nie mia
- Page 22 and 23: BOHDAN CYWIIilSKI- koncentrujqce si
- Page 24 and 25: BOHDAN CYWIKlSKIPolska byla kiedys
- Page 26 and 27: BOHDAN CYWINSKItrzeba miee w swiado
- Page 28 and 29: ZOFIA MOCARSKA 00 OBRONY TRADYCJIDO
- Page 30 and 31: ZOFIA MOCARSKAczanskiego programu s
- Page 32 and 33: ZOFIA MOCARSKAgo, ktory by, przyjmu
- Page 34 and 35: ZOFIA MOCARSKAjakie jest miejsce tr
- Page 36 and 37: ZOFJA MOCARSKAdzic, ze okres pozyty
- Page 38 and 39: ZOFIA MOCARSKAcja rozwoju gospodarc
- Page 40 and 41: ZOFIA MOCARSKA'wyTazJniej podnosi s
- Page 42 and 43: ZOFIA I'IIOCARSKAwania przeszlosci
- Page 44 and 45: ZOFIA MOCARSKA"Czujemy w sobie dobr
- Page 46 and 47: ZOFIA MOCARSKAporza,dkowac zycie zb
- Page 48 and 49: ZOFIA MOCARSKAnej zasa dy pozytywiz
- Page 50 and 51: ZOFIA MOCARSKAWlasnie w pozniejszyc
- Page 52 and 53: JERZY LOJEKwzgl~dy rozumowe; nie mo
- Page 54 and 55: JERZY lOJEKszarym koncu [Corticelli
- Page 56 and 57: JERZY toJEKla ta, abys WKMosc uczyn
- Page 58 and 59: JERZV lOJEKgo strona slabsza mogla
- Page 60 and 61: JERZY lOJEKz przyczyny, lZ si~ nie
- Page 64 and 65: JERZY toJEKstanie armii polskiej or
- Page 66 and 67: JERZV lOJEKze jedynym sP
- Page 68 and 69: JERZY t OJEKpropozycje te zostaly w
- Page 70 and 71: JERZY lOJEKwsparcie Prusak6w, tluma
- Page 72 and 73: JERZY l OJEKnosci wszelkiej prognoz
- Page 74 and 75: JERZY lOJEKlowi za argument, iz Kat
- Page 76 and 77: HALINA BORTNOWSKAAle mimo rozczarow
- Page 78 and 79: HALINA BORTNOWSKATRUDNIEJSZE PROBY
- Page 80 and 81: HALINA BORTNOWSKAdach jest to schem
- Page 82 and 83: HALINA BORTNOWSKAjest mozliwe a naw
- Page 84 and 85: HALINA BORTNOWSKAminaeji o'bok zagr
- Page 86 and 87: ZOARZENIA - KSIJ\2:KI - LUOZIEbiogr
- Page 88 and 89: ZDARZENIA - KSIJ\2:KI - WDZIEcq pra
- Page 90 and 91: ZDARZENIA - KSII\ZKI - LUDZIEkrzyzy
- Page 92 and 93: ZDARZENIA - KSIJ\lKI - lUDZIEnej te
- Page 94 and 95: ZOARZENIA - KSIJ\tKI - lUOZIEnornic
- Page 96 and 97: ZDARZENIA - KSIAiKI - LUDZIE;;tain.
- Page 98 and 99: ZDARZENIA - KSIf\2KI - LUDZIE-Lakat
- Page 100 and 101: ZDARZENIA - KSIi\ZKI - LUDZIEwzglt:
- Page 102 and 103: Z DARZEN IA - KSIJ\ZKI - LUDZIEw na
- Page 104 and 105: ZDARZEN IA - KSII\2:KI - LUDZIEciol
- Page 106 and 107: ZDARZENIA - KSI.6,2KI - LUDZIEangaz
- Page 108 and 109: lOARlENIA - KSI.a.ZKI - LUOllEski J
- Page 110 and 111: ZDARZENIA- KSII\ZKI- LUOZIEczej for
- Page 112 and 113:
ZDARZENIA - KSII\2KI - LUOllEAutor
- Page 114 and 115:
ZDARZENIA - KSI,A,2:KI - LUDZIEfakt
- Page 116 and 117:
ZOARZEN IA - KSlI\2KI - LUOZIEnie n
- Page 118 and 119:
SWIADKOWIE HISTORIItak, iz prawde w
- Page 120 and 121:
$WIADKOWIE HISTORIIwyZszym idealem
- Page 122 and 123:
SWIADKOWIE HISTORIInowila w szakze
- Page 124 and 125:
SWIADKOWIE HISTORIIlismy si~ w sqda
- Page 126 and 127:
SWIADKOWIE HISTORIInia, z byle powo
- Page 128 and 129:
SWIADKOWIE HISTORIIw Wiierze Abraha
- Page 130 and 131:
SWIADKOWIE HISTORIIsi~ bez walki te
- Page 132 and 133:
SWIADKOWIE HISTORIIdost~p do morza.
- Page 134 and 135:
~WIA D K OWIE HISTORIIjako wybitnie
- Page 136 and 137:
SWIADKOWIE HISTORIInicze, zadne ide
- Page 138 and 139:
JEDENASTA WIECZOREM ... PAWEt JEWDO
- Page 140 and 141:
PAWEl JEWDOKIMOVJnie owe "stae przy
- Page 142 and 143:
PAWEt JEWDOKIMOWceniu, az po mo dli
- Page 144 and 145:
PAWEl JEWDOKIMOWczlowiek jest uchry