Almanach PZF 2022 - rok XII

Faktoring • Rok XII (2022)
Zarządzanie ryzykiem nadużyć zewnętrznych w transakcjach ■ 131
duktów i usług. Ich analiza pozwala na wytypowanie ewentualnych słabości,
tj. braków bądź nieefektywności określonych mechanizmów kontrolnych,
które mogą stwarzać okazję do popełnienia przestępstwa przez osobę pochodzącą
z zewnątrz instytucji faktoringowej.
Pomiar ryzyka w odniesieniu do całego portfela najczęściej przeprowadzany
jest za pomocą zasobów danych historycznych, natomiast w kontekście
pojedynczej transakcji zazwyczaj dokonuje się oceny jakościowej.
Sterowanie ryzykiem nadużyć zewnętrznych może przyjmować formę
unikania ryzyka bądź jego mitygowania. Unikanie ryzyka przejawia się
w niezawieraniu umów faktoringowych bądź innych relacji biznesowych
z podmiotami, których ryzyko nie może być zaakceptowane na istniejącym
poziomie oraz dla których nie istnieją mechanizmy pozwalające na ograniczenie
ryzyka do poziomów akceptowalnych. W określonych przypadkach
faktor może również podjąć decyzję o niekontynuowaniu współpracy
i wypowiedzeniu umowy faktoringowej. Mitygowanie ryzyka nadużyć to
wszelkie działania podejmowane przez kierownictwo oraz pracowników instytucji
faktoringowej, które prowadzą do ograniczenia występowania tego
typu zdarzeń. Do grupy tych działań można w szczególności zakwalifikować
bieżący monitoring transakcji, schematów oszustw oraz relacji z klientem,
a także uświadamianie pracowników instytucji faktoringowej poprzez
szkolenia o tematyce fraudowej oraz propagowanie wiedzy opartej o doświadczenie,
tj. analizę historycznych przypadków nadużyć zewnętrznych.
Testy mechanizmów kontrolnych służą do oceny całości procesu zarządzania
nadużyciami zewnętrznymi i dostarczają faktorom kluczowych informacji
na temat ewentualnych obszarów wymagających udoskonaleń lub
konieczności implementacji nowych mechanizmów zapobiegającym materializacji
ryzyka.
2.3. Rodzaje oraz schematy nadużyć zewnętrznych
w faktoringu
Kolejną kwestią poruszaną podczas przeprowadzanych wywiadów z przedstawicielami
instytucji faktoringowych było wytypowanie najpowszechniejszych
rodzajów nadużyć zewnętrznych, na jakie narażeni są faktorzy. Każdy
rodzaj identyfikowanych fraudów został następnie szczegółowo opisany
przez respondentów, co pozwoliło na opracowanie schematów działania
fraudsterów. Wskazane przez uczestników badania najczęściej występujące
nadużycia zewnętrzne zaprezentowano w tabeli 5.