Almanach PZF 2022 - rok XII

Bartosz Nadra
Tendencje orzecznicze sądów
w sprawach faktoringowych
Wstęp
Ponad 25 lat faktoringu w Polsce to również okres, w którym obok szeregu
innych zjawisk dotychczas opisywanych na łamach „Almanachu” sądy
(zwłaszcza gospodarcze) rozstrzygają procesy faktoringowe oraz kształtują
linie orzecznicze w sprawach szczególnie spornych. A tych jest dużo. Źródłem
rozbieżności interpretacyjnych i orzeczniczych jest umiejscowienie
umowy faktoringu w polskim systemie prawnym jako umowy nienazwanej,
nieposiadającej wydzielonej sekcji dedykowanych przepisów prawnych
w Kodeksie cywilnym (kc). Skutkuje to stosowaniem do zarówno konstrukcji
faktoringu, jak i samych sporów przede wszystkim przepisów o cesji wierzytelności
(art. 509–518 kc).
1. Koncentracja orzecznictwa
Przez wiele lat można było obserwować schemat mocnej specjalizacji warszawskich
sądów gospodarczych w sprawach faktoringowych. Powyższe
wynika z umiejscowienia tam centrali czołowych przedstawicieli branży finansowej,
którzy korzystając z tzw. klauzul prorogacyjnych, poddawali rozstrzygnięcia
spraw przez sąd właściwy dla miasta swojej siedziby. Podobne
zjawisko można było zaobserwować na Śląsku. Z czasem sytuacja uległa jednak
zmianie. O ile bowiem pozywanie faktoranta nadal jest możliwe według
właściwości umownej (również w zakresie spraw wekslowych, gdzie właściwość
sądu wyznacza miejsce płatności weksla), to kilka lat temu doszło do
zmiany przepisów w zakresie pozywania odbiorców – o czym poniżej.