Almanach PZF 2022 - rok XII

Faktoring • Rok XII (2022)
Zarządzanie ryzykiem nadużyć zewnętrznych w transakcjach ■ 139
poziom ryzyka identyfikuje się także, jeśli faktorant posiada siedzibę w biurze
wirtualnym, a w skład jego zarządu wchodzą obcokrajowcy (głównie pochodzący
z krajów Europy Wschodniej). Respondenci zgodnie stwierdzili, iż
z dużym prawdopodobieństwem podmiot o wyżej wymienionych charakterystykach
zostanie odrzucony jako potencjalny faktorant już na etapie weryfikacji
wniosku o finansowanie. W kontekście problemu prania brudnych
pieniędzy wskazywano również, iż proceder ten powiązany jest z innymi
oszustwami faktoringowymi. Faktoranci mogą wykorzystywać różne produkty
finansowe w celu ukrycia środków uzyskanych w wyniku popełnienia
przestępstwa bazowego, a więc np. przedstawienia do wykupu nieistniejącej
wierzytelności, zmowy z dłużnikiem lub oszustwa na zdublowane finansowanie.
W związku z powyższym w przypadku identyfikacji fraudu faktorzy
są zobowiązani do weryfikacji, czy zdarzenie powinno być zaraportowane
do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej jako transakcja mająca
związek z praniem brudnych pieniędzy, czyli transakcja podejrzana.
2.4. Wykrycie oszustwa faktoringowego
Następny obszar omówiony z przedstawicielami instytucji faktoringowych
dotyczył wykrywania nadużyć zewnętrznych w transakcjah faktoringu.
W pierwszej kolejności podjęto próbę wyznaczenia ogólnego profilu oszusta
tak, aby zbadać, czy faktorzy mogą dokonać wytypowania transakcji
podwyższonego ryzyka już na etapie analizy podstawowych atrybutów potencjalnego
faktoranta. W tym celu poproszono respondentów o wskazanie
cech charakterystycznych, które są wspólne dla tzw. fraudsterów. Odpowiedzi
zaprezentowano w tabeli 6.
Tabela 6. Profil typowego oszusta faktoringowego.
Respondent
Faktor 1
Faktor 2
Profil typowego oszusta faktoringowego
Wskazanie jednego profilu oszusta faktoringowego jest niemożliwe. Należy
zakładać, iż przy zaistnieniu określonych warunków każdy może dopuścić się
popełnienia oszustwa.
Zazwyczaj fraudy popełniane są przez właścicieli, osoby zarządzające bądź
pracowników przedsiębiorstw należących do sektora MSP. W praktyce istnieje
zależność, że im mniejsze jest przedsiębiorstwo (faktorant), tym wyższe jest
ryzyko fraudu. Oszustwa zaplanowane jeszcze przed nawiązaniem relacji
z faktorantem zdarzają się raczej rzadko.