23.12.2014 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

g. miqanaZe, ombudsmenis instituti<br />

1964 wlis arCevnebisaTvis es sakiTxi Tavis<br />

winasaarCevno programaSi Seitana, ar-<br />

CevnebSi gaimarjva da sami wlis Semdeg, 1967<br />

wels miRebul iqna kanoni saparlamento<br />

rwmunebulis Sesaxeb.<br />

1960-70-iani wlebis mijnaze es instituti<br />

fexs ikidebs aSS-is sxvadasxva Stat-<br />

Si, 1973 wels – safrangeTSi, 1976 wels –<br />

portugaliaSi, 1981 wels – espaneTSi, 1982<br />

wels – holandiaSi, 1988 wels – poloneT-<br />

Si, xolo 1995 wels – saqarTveloSi (saxalxo<br />

damcvelis Sesaxeb muxli pirvelad<br />

saqarTvelos 1995 wlis konstituciaSi<br />

gaCnda, organuli kanoni `saqarTvelos<br />

saxalxo damcvelis Sesaxeb~ miRebul iqna<br />

1996 wlis 16 maiss, xolo pirveli saxalxo<br />

damcveli saqarTvelos parlamentma 1997<br />

wlis 29 oqtombers airCia). 1<br />

saerTaSoriso praqtikaSi xSiria ombudsmenis<br />

sxvadasxva saxelwodeba. ker-<br />

Zod, safrangeTSi mas mediators uwodeben,<br />

portugaliaSi – iusticiis provedors,<br />

espaneTSi, saqarTvelos msgavsad,<br />

– saxalxo damcvels, poloneTSi – rwmunebuls<br />

da sxva. miuxedavad saxelwodeba-<br />

Ta aseTi mravalferovnebisa, termin `ombudsmens~<br />

SenarCunebuli aqvs Tavisi gansakuTrebuli<br />

adgili, rogorc adamianis<br />

uflebaTa dacvis am meqanizmis saerTo<br />

aRmniSvnels.<br />

gamocdileba adasturebs, rom ombudsmenis<br />

institutze moTxovnileba yvelaze<br />

metad maSin warmoiSoba, roca moqmed<br />

institutebs saxelmwifo mmarTvelobis<br />

organoebis mimarT sakontrolo<br />

uflebebis ganxorcielebis unari ar SeswevT<br />

da saWiroa administraciis TviTnebobisagan<br />

moqalaqeTa uflebebis damatebiTi<br />

dacva.<br />

ombudsmenis institutis Seqmna mWidrodaa<br />

dakavSirebuli rogorc xelisuflebis<br />

danawilebis TeoriasTan, aseve<br />

sazogadoebis Tanamedrove ganviTarebasa<br />

Tu saxelmwifo da administraciuli<br />

saqmianobis gafarToebasTan. es ukanaskneli<br />

ki iwvevs saxelmwifo-administraciul<br />

organoebsa da moqalaqeebs Soris<br />

uTanxmoebis zrdas. aRniSnuls xels uwyobs<br />

saxelmwifo aparatSi TanamSromel-<br />

Ta ricxvis mudmivi zrda, samarTlebrivi<br />

normebisa da miwerilobebis didi raodenoba,<br />

aRmasrulebeli xelisuflebis<br />

saqmianobaze parlamentis sainformacio<br />

deficiti, administraciul sasamarTlo-<br />

Ta saqmeebiT gadatvirTva da sxv. aseT<br />

pirobebSi moqalaqe yoveldRiurad ganicdis<br />

administraciul da sxva biurokratiul<br />

organoTa zemoqmedebas, rac saxelmwifosadmi<br />

maTs ukmayofilebasa da<br />

undoblobas iwvevs.<br />

yovelive zemoTqmulidan SegviZlia<br />

davaskvnaT, rom ombudsmenis institutis<br />

gavrceleba da zogierTi qveynis politikur-samarTlebriv<br />

sistemaSi CarTva<br />

ganpirobebulia sazogadoebis cxovrebis<br />

yvela socialur sferoSi saxelmwifos<br />

SeRweviT, saxelmwifos administraciuli<br />

funqciebis gafarToebiT, saxelmwifoebrivi<br />

regulirebis gziT, rac sakanonmdeblo<br />

xelisuflebis rolsa da administraciuli<br />

aparatis poziciebs ganamtkicebs.<br />

garda zemoTqmulisa, arsebobs sxva<br />

garemoebebi, romlebic zogierT qveyana-<br />

Si ombudsmenis institutis Seqmnis mizezs<br />

asaxavs. ZiriTadad, es aris saxelmwifoebrivi<br />

saqmianobis yvela sferoSi<br />

samarTlebrivi funqciebis gafarToeba,<br />

saxelmwifos administraciuli funqciebis<br />

gazrda, ris safuZvelzec wina planze<br />

gamodis aRmasrulebeli xelisufleba da<br />

iqmneba administraciul gadawyvetilebaTa<br />

personalizaciisa da individualizaciis<br />

saWiroeba. ombudsmeni sxva saxelmwifo<br />

organoebTan mimarTebiT afar-<br />

Toebs parlamentis tradiciul sakontrolo<br />

funqciebs. swored amitom msoflios<br />

mravalma qveyanam ombudsmenis institutis<br />

CamoyalibebiT Seavso moqmedi<br />

sakontrolo funqciebi.<br />

ombudsmenis kompetenciaSi ar Sedis<br />

moqalaqeTa Soris davebis ganxilva. – misi<br />

saqmianobis sferoa urTierToba moqalaqesa<br />

da saxelmwifo organos, sazogadoebriv<br />

organizacias, dawesebulebas Soris.<br />

qveyanaTa umravlesobaSi ombudsmenis<br />

funqcia aris kontroli mxolod saxelmwifoebrivi<br />

instanciis, mosamsaxureTa<br />

da im pirTa saqmianobaze, romlebic mTavrobis<br />

davalebiT muSaoben da administraciul<br />

funqciebs axorcieleben, e.i.<br />

kontroli `moqalaqe – aRmasrulebeli<br />

xelisufleba~ urTierTobebis sferoSi.<br />

es aris Sida da sagangebo kontroli. misi<br />

ganxorcieleba xdeba ombudsmenis iniciativiT,<br />

moqalaqeTa moTxovnis an saCivrebis<br />

safuZvelze.<br />

xSirad ombudsmeni situacias ganixilavs<br />

ara marto gadawyvetilebis kanon-<br />

177

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!