НАСТАВА И УЧЕЊЕ НА 21–ОТ ВЕК

2.9.Стратегии закритичко мислењеИнтелектуалните вештини на критичкото ми с лење како штосе анализата, спо ре д у ва ње то, синтезата, вреднувањето, рефелекси јата мора да се учат преку нивно директно пра к тикување.Критичкото мислење е активен процес и не може дасе развива преку пасивно слушање на информации имеморирање на факти. Стр а тегиите за критичко мислењекои вклу чу ваат прашување, дискусии и дебати за про блемскиситуации или работа на задачи во пи шана форма гопоттикнуваат активното инте лектуално учество на учениците.Основната цел напоттикнувањето на критичкотомислење кај учениците вопроцесот на учење е да сеунапредат нивните способностиза мислење за да бидат подоброподготвени за решавањена проблемите со кои ќе сесоочуваат понатамуво животот.Критичко размислувањеУчениците треба да ги поттикнуваме да размислувааткритички – да поставуваат прашања и да дискутираат,да ги слушаат другите и да анализираат опциибазирани на факти.„Критичкото размислување е начинна размислување – за која билотема, предмет, содржина илипроблем – во кој оној којшто размислуваго подобрува квалитетотна размислувањето со тоа штовешто ја презема контролата врзмисловните структури и им на метнуваинтелектуални стандарди“.www.criticalthinking.orgЛицето кое критички размислува: поставува суштински прашања и проблеми ијасно и прецизно ги формулира; собира и оценува релевантни податоци,користејќи се со апстрактни идеи заефективно да ги толкува, доаѓа до доброаргументирани заклучоци и решенија иистите ги тестира со релевантни критериумии стандарди; отворено размислува во рамките наалтернативни мисловни системи, препознаваи по потреба оценува претпоставки,импликации и практични последици; остварува ефективна комуникација со другитево врска со решенијата на сложени проблеми.ПоставувањепрашањаКакоКакодадапоставампоставувамепрашањапрашањакои се корисникои сезаподлабококорисни закриподлабокоти чко размислувањекритичко мислењенаспротиповрнаспротиш но то размислување?површното размислување?POVE]EVO TEMA 3.4.STR. 67Со цел да се развијат посложенимисловни вештини кај учениците,нивната способност за предвидување,за поставување хипотези и резонирање,наставникот треба да постави прашањакорисни за продлабочено и суштинскоразмислување, наспроти површноторазмислување. Важно е: да се осврнеме на видовите прашањакои ги употребуваме на часот; да ги моделираме прашањатаи размислувањата кои сакамеучениците да ги совладаат; да планираме часови во коиупотребуваме разни видови прашања.42Со поставување соодветнипрашања можеме да развиемекај учениците способност за: предвидување; критички осврт на сопственоторазмислување; подетално набљудување; согледување на потребата оддокази.… со поставување прашања одследниот вид: Што мислите дека ќе се случи? Зошто мислите така? Што видовте? Дали можете да го докажететоа?За да одберете подобри прашања,користете ја Блумовата таксономијаPOVE]EVO TEMA 3.5.STR. 71Настава и учење на 21-от век