26.07.2013 Views

mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

omlis moRvaweobac, <strong>misi</strong>ve minawerebis TariRidan (1363 w.) gamomdinare,<br />

daaxloebiT XIV saukunis 60-iani wlebiT unda ganisazRvros 86 .<br />

garda amisa, Ven.4-is kolofonebi Zvirfas cnobebs gvawvdian moqvis<br />

saepiskopososa da ierusalimis qarTuli koloniis urTierTobebis Sesa-<br />

xebac. rogorc garejuli krebulis minawerebidan irkveva, 1363 wels erT-<br />

erTma moqvelma mRvdelmTavarma lukam wmida miwaze imogzaura. man erT-<br />

erT adgilobriv, savaraudod, qarTul savaneSi saRmrTo liturgia aRas-<br />

rula da vinme mitropolits Jami uwira. wmida miwaze yofnis dros luka<br />

moqveli sagangebod gaecno adgilobrivi qarTuli koloniis kuTvnil<br />

xelnawerebs da erT-erTi maTganis, 1160 wlis garejuli krebulis<br />

aSiebze sakuTari xeliT Seasrula xuTi mxedruli minaweris teqsti 87 .<br />

86 aq usaTuod unda SevexoT kidev erTi ucnobi moqveli episkoposis sakiTxs. samecniero<br />

wreebisaTvis kargad aris cnobili 1300 wlis moqvis oTxTavi, romlis minawerebSic<br />

moxseniebulia oTxi moqveli mRvdelmTavari _ danieli, abrahami, ambria da filipe: 1.<br />

`d[a]n[ie]l moq[ue]l mTavarebiskopozi~; 2. `moqvisaÁ R(mr)TismSobelo! Seiwyale suli<br />

Tq(ue)n win mdegisaÁ moqvel mTavar ebiskopozisaÁ abrahamisaÁ, a(mi)n~ (qaragmis gaxsna<br />

Cvenia _ T. j.); 3. `mTavar ebiskozsa [!] moqvelsa ambr(i)as S(eundv)n(e)s R(merTma)n, a(mi)n~<br />

(qaragmis gaxsna Cvenia _ T. j.); da 4. `sulsa moq[ve]l mTavar ebikopossa [!] CxetiZesa<br />

filipessa S(eundv)nes R(merTma)n, a(mi)n~ (qaragmis gaxsna Cvenia _ T. j.) (bregaZe ... 1959a:<br />

314-315). amaTgan, moqvel episkoposTa qronologiur rigebSi Seyvanilia mxolod sami<br />

episkoposi: danieli, abrahami da filipe (axalaZe 1998: 73-75; xorava 1998: 48-52; kalandia<br />

2002: 208-215). rac Seexeba meoTxe mRvdelmTavars _ ambrias, mas mkvlevrebi ratomRac<br />

saerTod uvlian gverds. aseTi damokidebuleba, Tavis mxriv, mxolod imiT SeiZleba<br />

iyos gamowveuli, rom qronologiuri rigebis Semdgenlebma, romlebic SesaniSnavad<br />

icnoben moqvis oTxTavis kolofonebs, abrahami da ambria erTi da imave pirad miiCnies,<br />

rac, rasakvirvelia, Secdomaa. daviwyoT imiT, rom bibliuri wignebis Tanaxmad, abrahami||abraami<br />

(Sesaqme 26,3; 32,9; isu naves Ze 24,3; esaia 51,2; maTe 3,9; luka 3,8; ioane 8,39; 8,56;<br />

saqme mociqulTa 7,2; romaelTa 4,1; 4,12; 4,16) da ambria (III mefeTa 16,16; 16,21; 16,25; 16,30;<br />

III mefeTa 8,26; malaqia winaswarmetyveli 6,16) srulebiT sxvadasxva saxelebia. metic,<br />

bibliur paralelebs rom davaneboT Tavi, abrahamisa da ambrias sxvadasxvaoba moqvis<br />

oTxTavis kolofonebidanac naTlad Cans. aq pirveli saxeli gadmocemulia, rogorc:<br />

`abrahami~, xolo meore saxeli,rogorc: `ambr(i)a~ (bregaZe ... 1959a: 314-315). garda amisa,<br />

gasaTvaliswinebelia isic, rom ambrias minaweri ufro naklebkaligrafiuli xeliT<br />

aris Sesrulebuli, vidre _ abrahamisa (bregaZe ... 1959a: 315), rac, Tavis mxriv, swored<br />

imaze miuTiTebs, rom gansaxilavi kolofonebis damweri sxvadasxva piri iyo. es<br />

garemoeba ki kidev ufro naklebsarwmunos xdis abrahamisa da ambrias gaigivebas. aqedan<br />

gamomdinare, vfiqrobT, rom aRniSnuli xarvezi usaTuod unda gaswordes da<br />

moqvel mRvdelmTavarTa rigs, luka oZrxelis garda, daematos kidev erTi piri _ mTavarepiskoposi<br />

ambria. calke saubris Temaa ambria moqvelis moRvaweobis qronologia.<br />

Cveni dakvirvebiT, am sakiTxis garkveva Sesaba<strong>misi</strong> kolofonis paleografiuli<br />

monacemebis Seswavlis safuZvelze unda moxdes, es ki, scildeba Cveni amJamindeli<br />

interesebis farglebs.<br />

87 aqve SevniSnavT, rom moqveli lukas piligrimobis faqti sxva mxrivac aris<br />

aRsaniSnavi. kerZod, luka aris pirveli da, jerjerobiT, erTaderTi episkoposi<br />

CvenTvis cnobil moqvel mRvdelmTavrebs Soris, visac raime saxis kavSiri hqonda<br />

wmida miwaze moRvawe qarTul koloniasTan.<br />

103

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!