Gebruik anticonceptie in Nederland hoog, maar condoomgebruik gemiddeld Het perc<strong>en</strong>tage 15-jarig<strong>en</strong> dat minimaal één soort anticonceptie (pil, condoom, zaaddod<strong>en</strong>de middel<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> andere <strong>met</strong>hode, maar niet terugtrekk<strong>en</strong>) gebruikte tijd<strong>en</strong>s de laatste keer seksuele geme<strong>en</strong>schap, is het hoogst in Nederland (tabel 3.5.3). Het condoomgebruik onder Nederlandse jonger<strong>en</strong> scoort gemiddeld. In Griek<strong>en</strong>land <strong>en</strong> Spanje is het condoomgebruik het hoogst. De relatief hoge scores onder de West-Europese land<strong>en</strong> Oost<strong>en</strong>rijk <strong>en</strong> Frankrijk lat<strong>en</strong> ziet dat op dit punt voor Nederland nog vooruitgang te boek<strong>en</strong> is (Currie et al., 2004). Tabel 3.5.3: Perc<strong>en</strong>tage 15-jarig<strong>en</strong> dat ooit seksuele geme<strong>en</strong>schap heeft gehad <strong>en</strong> perc<strong>en</strong>tage dat bij de laatste keer anticonceptie heeft gebruikt, in e<strong>en</strong> selectie van EU-land<strong>en</strong>, de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong> <strong>en</strong> Canada (Currie et al, 2004). Ooit seksuele geme<strong>en</strong>schap gehad Condoomgebruik Minimaal één soort anticonceptie jong<strong>en</strong>s meisjes jong<strong>en</strong>s meisjes jong<strong>en</strong>s meisjes België (Vlaander<strong>en</strong>) 26,3 23,7 81,3 59,7 90,5 89,6 Canada 24,7 24,0 71,7 79,8 85,5 86,8 D<strong>en</strong>emark<strong>en</strong> a - - - - - - Duitsland 22,5 33,5 75,6 64,4 87,8 94,9 Engeland 35,7 40,4 69,6 70,8 80,4 87,5 Estland 20,1 15,8 75,9 70,5 79,3 77,3 Finland 23,0 33,1 72,6 58,6 88,2 86,0 Frankrijk 26,1 18,3 87,0 77,0 92,1 92,5 Griek<strong>en</strong>land 33,6 9,6 91,2 82,5 91,2 82,5 Hongarije 25,5 16,4 84,5 71,8 84,5 72,5 Ierland a - - - - - - Italië 27,2 20,5 - - - - Nederland 24,2 21,6 83,3 72,4 92,4 97,0 Oost<strong>en</strong>rijk 22,1 19,1 84,8 78,9 90,2 93,0 Pol<strong>en</strong> 20,9 9,2 73,4 72,5 73,4 72,5 Portugal 30,2 20,3 68,5 77,8 74,8 82,7 Slov<strong>en</strong>ië 30,8 21,6 80,4 67,6 89,2 83,3 Spanje 18,0 14,8 89,1 89,1 89,8 90,6 Tsjechië 19,4 17,2 - - - - Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong> a - - - - - - Zwed<strong>en</strong> 25,3 30,9 72,9 57,6 92,2 90,5 a D<strong>en</strong>emark<strong>en</strong>, de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong> <strong>en</strong> Ierland hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele vraag over seksuele <strong>gezondheid</strong> in de HBSC-studie opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, omdat dit waarschijnlijk e<strong>en</strong> negatieve invloed had op de deelname van schol<strong>en</strong>. Relatief weinig ti<strong>en</strong>ermoeders in Nederland In Nederland zijn relatief weinig ti<strong>en</strong>ermoeders. In 2005 bedroeg het aantal ti<strong>en</strong>ergeboort<strong>en</strong> in Nederland 6 per 1.000 meisjes van 15 tot <strong>en</strong> <strong>met</strong> 19 jaar (figuur 3.5.1). Ook Zwed<strong>en</strong> <strong>en</strong> D<strong>en</strong>emark<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> weinig ti<strong>en</strong>ergeboort<strong>en</strong>, maar daar is sprake van e<strong>en</strong> hoog (<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>d) aandeel ti<strong>en</strong>erzwangerschapp<strong>en</strong> dat via abortus wordt afgebrok<strong>en</strong> (niet in tabel). In Zwed<strong>en</strong> eindigt meer dan 80% van de ti<strong>en</strong>erzwangerschapp<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> abortus. Nederland zit <strong>met</strong> ongeveer 60% ti<strong>en</strong>erzwangerschapp<strong>en</strong> dat voortijdig wordt afgebrok<strong>en</strong> op het gemiddelde van de West-Europese land<strong>en</strong> (WHO-HFA, 2007). Het land <strong>met</strong> het hoogste aantal ti<strong>en</strong>ergeboort<strong>en</strong> is het Ver<strong>en</strong>igd <strong>RIVM</strong> Rapport <strong>270232001</strong> 73
Koninkrijk. In dit land word<strong>en</strong> 26 van de 1.000 meisjes van 15 tot <strong>en</strong> <strong>met</strong> 19 jaar moeder, ruim vier maal zoveel als in Nederland (Eurostat, 2008). De land<strong>en</strong> <strong>met</strong> de hoogste aantal ti<strong>en</strong>ergeboort<strong>en</strong> behor<strong>en</strong> ook tot de land<strong>en</strong> <strong>met</strong> het laagste anticonceptiegebruik (zie tabel 3.5.3). Ver<strong>en</strong>igd Koninkrijk Estland Hongarije Portugal Ierland Pol<strong>en</strong> Oost<strong>en</strong>rijk Luxemburg Frankrijk Spanje Tsjechië Duitsland Griek<strong>en</strong>land Finland Italië Slov<strong>en</strong>ië Zwed<strong>en</strong> NEDERLAND D<strong>en</strong>emark<strong>en</strong> Aantal lev<strong>en</strong>dgebor<strong>en</strong><strong>en</strong> per 1.000 meisjes van 15 t/m 19 jaar 0 5 10 15 20 25 30 Figuur 3.5.1: Aantal lev<strong>en</strong>dgebor<strong>en</strong><strong>en</strong> per 1.000 meisjes van 15 tot <strong>en</strong> <strong>met</strong> 19 jaar in geselecteerde EU-land<strong>en</strong> in 2005 (Bron: Eurostat, 2008). Tolerant Nederlands beleid bevordert seksuele <strong>gezondheid</strong> In de literatuur wordt de tolerante houding in ons land t<strong>en</strong> opzichte van seks bij jonger<strong>en</strong> beschouwd als belangrijke red<strong>en</strong> voor de relatief lage aantall<strong>en</strong> ti<strong>en</strong>erzwangerschapp<strong>en</strong> (Lottes, 2002). Overheid <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>leving accepter<strong>en</strong> seksualiteit bij ti<strong>en</strong>ers <strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong> het als hun plicht te zorg<strong>en</strong> voor zo goed mogelijke informatievoorzi<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> laagdrempelige voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> op het gebied van seksualiteit voor jonger<strong>en</strong>. Het doel is niet ti<strong>en</strong>ers er van te weerhoud<strong>en</strong> seks te hebb<strong>en</strong>, maar ze zodanig te informer<strong>en</strong> <strong>en</strong> op te voed<strong>en</strong> dat zij overwog<strong>en</strong> keuzes kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun eig<strong>en</strong> verantwoordelijkheid kunn<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> bij seksuele relaties. Hoewel dit beeld klopt voor de Nederlandse sam<strong>en</strong>leving als geheel, is hier e<strong>en</strong> nuancering op zijn plaats. Er zijn in ons land ook cultur<strong>en</strong> <strong>en</strong> tradities aanwezig die e<strong>en</strong> minder tolerante houding hebb<strong>en</strong> t<strong>en</strong> opzichte van de seksuele ontwikkeling van jonger<strong>en</strong> (Van Berlo et al., 2005). 74 <strong>RIVM</strong> Rapport <strong>270232001</strong>
- Page 1 and 2:
Rapport 270232001/2008 C.T.M. Schri
- Page 3 and 4:
© RIVM 2008 Delen uit deze publica
- Page 5 and 6:
4 RIVM Rapport 270232001
- Page 7 and 8:
6 RIVM Rapport 270232001
- Page 9 and 10:
8 RIVM Rapport 270232001
- Page 11 and 12:
10 RIVM Rapport 270232001
- Page 13 and 14:
Ongezonde leefstijl en psychische p
- Page 15 and 16:
de bevolking: ze zijn ook de volwas
- Page 17 and 18:
Langdurige verzelfstandigde jeugdfa
- Page 19 and 20:
Een aantal ziekten dat vooral op jo
- Page 21 and 22:
met 19-jarigen om 240.000 privé-on
- Page 23 and 24: Zweden IJsland NEDERLAND Finland De
- Page 25 and 26: 3.1 Overgewicht Carola Schrijvers e
- Page 27 and 28: Zijn er internationale verschillen
- Page 29 and 30: Vooral voor jeugdigen met ernstig o
- Page 31 and 32: 50 40 30 20 10 0 Percentage BMI ove
- Page 33 and 34: om fietsen, bleek bovendien uit een
- Page 35 and 36: Partnerschap Overgewicht zijn beroe
- Page 37 and 38: 3.2 Alcohol Monique Kuunders Het al
- Page 39 and 40: 100 75 50 25 0 Percentage 2003 2005
- Page 41 and 42: interpretatie van het begrip ‘dro
- Page 43 and 44: Tabel 3.2.1: Korte en lange termijn
- Page 45 and 46: (Van Dorsselaer et al., 2007). Een
- Page 47 and 48: gesteld aan de tijdstippen en plekk
- Page 49 and 50: 3.3 Roken Petra Eysink Bijna nieman
- Page 51 and 52: Oostenrijk Duitsland Tsjechië Hong
- Page 53 and 54: Passief roken is schadelijk voor de
- Page 55 and 56: over erfelijke factoren heeft dus v
- Page 57 and 58: Massamediale campagnes lijken effec
- Page 59 and 60: 2006). Een voorbeeld van een dergel
- Page 61 and 62: 3.4 Cannabis Margriet van Laar en A
- Page 63 and 64: 40%. De leeftijd waarop leerlingen
- Page 65 and 66: psychose na cannabisgebruik dan men
- Page 67 and 68: Tabel 3.4.1: Percentage actueel geb
- Page 69 and 70: Schoolprogramma’s zijn gangbaar e
- Page 71 and 72: 3.5 Riskant seksueel gedrag Mirjam
- Page 73: zeggen wel eens geld of een andere
- Page 77 and 78: Wat is er bekend over risicofactore
- Page 79 and 80: Zijn er subgroepen van jongeren die
- Page 81 and 82: (Kocken et al., 2007). Het ZonMw Pr
- Page 83 and 84: gezondheid, zoals bijvoorbeeld een
- Page 85 and 86: 84 RIVM Rapport 270232001
- Page 87 and 88: van jongeren en hun ouders over de
- Page 89 and 90: Tabel 4.1.1: Percentage jongeren va
- Page 91 and 92: ogenschijnlijke discrepantie is dat
- Page 93 and 94: Wat is er bekend over de risicofact
- Page 95 and 96: problemen en gedragsproblemen is he
- Page 97 and 98: Samenvatting Van alle ziekten en st
- Page 99 and 100: Tabel 4.2.1: Percentage jongeren va
- Page 101 and 102: Tabel 4.2.5: Percentage kinderen va
- Page 103 and 104: Wat zijn de schadelijke gevolgen va
- Page 105 and 106: Met welke interventies en beleidsma
- Page 107 and 108: elaties van jongeren. Stay in Love
- Page 109 and 110: 108 RIVM Rapport 270232001
- Page 111 and 112: duidelijk verband tussen alcohol dr
- Page 113 and 114: Tabel 5.2: Samengaan van ongezonde
- Page 115 and 116: 114 RIVM Rapport 270232001
- Page 117 and 118: Maar aandacht voor ongezond gedrag
- Page 119 and 120: Psychische gezondheid heeft betrekk
- Page 121 and 122: negatieve zin snel. Op 12-jarige le
- Page 123 and 124: onbeschermde seks te hebben soms me
- Page 125 and 126:
voortgezet onderwijs maken? Daarbij
- Page 127 and 128:
Tabel 6.1: Samenvatting van beschik
- Page 129 and 130:
economische instrumenten (accijns,
- Page 131 and 132:
130 RIVM Rapport 270232001
- Page 133 and 134:
Brug J, Lenthe F van (eds.). Enviro
- Page 135 and 136:
Fulpen M van, Bakker F, Breeman L,
- Page 137 and 138:
Land H van 't, Ruiter C de, Berg M
- Page 139 and 140:
Roza SJ, Hofstra MB, Ende J van der
- Page 141 and 142:
Verhulst FC, Ende J van der, Koot H
- Page 143 and 144:
142 RIVM Rapport 270232001
- Page 145 and 146:
Ir. Johan Melse, RIVM Prof. dr. ing
- Page 147 and 148:
jongeren worden allemaal op dezelfd
- Page 149 and 150:
Het meten van de prevalentie van ps
- Page 151:
RIVM Rijksinstituut voor Volksgezon