RIVM rapport 270232001 Spelen met gezondheid - Leefstijl en ...

More documents

Recommendations

Info

de relatie is (Gebhardt et al., 2003) wordt de kans op condoomgebruik kleiner. Bij losse seksuele contacten wordt vaker een condoom gebruikt bij hogere eigen-effectiviteit ten aanzien van condoomgebruik (Van der Pligt & Richard, 1994) en bij grotere relationele macht (Tschann et al., 2002). Uit Seks onder je 25e kwam naar voren dat de mate waarin jongeren altijd condooms gebruiken samenhangt met leeftijd, opleiding, afkomst, geloof en condoomgebruik bij de eerste keer seks, positieve eigen normen en normen van vrienden, positieve attitude ten aanzien van condooms, positieve attitude ouders t.a.v. beschermingsgedrag, grotere eigen effectiviteit en grotere risicoperceptie (De Graaf et al., 2005). De kans op consequent condoomgebruik neemt af naarmate jongeren vaker seks hebben en naarmate jongeren meer permissieve opvattingen over seks hebben (De Graaf et al., 2005). Pilgebruik hangt vooral samen met demografische factoren Uit Seks onder je 25 e (De Graaf et al. 2005) kwam naar voren dat pilgebruik bij de laatste partner sterk samenhangt met: - pilgebruik bij de eerste keer (meiden die bij de eerste keer seks de pil hebben gebruikt veel vaker ook bij de laatste partner de pil te gebruiken), - afkomst (Nederlandse meisjes gebruiken het vaakst consequent anticonceptiemiddelen, allochtone meisjes minder waarvan Surinaamse meisjes het minst) - geloof (christelijke en islamitische meisjes gebruiken het minst vaak anticonceptiemiddelen) - opleiding (hoog opgeleide meisjes gebruiken vaker de pil dan laag opgeleide meisjes) - gezinsklimaat (een warm gezinsklimaat bevordert het gebruik van anticonceptiemiddelen) - negatieve seksuele ervaringen (meisjes die negatieve seksuele ervaringen hebben opgedaan gebruiken minder vaak de pil). Uit Seks onder je 25 e komt naar voren dat geanticipeerde spijt, permissieve opvattingen over seks en negatieve cognities en attituden ten aanzien van de pil samenhangen met consequenter anticonceptiegebruik (De Graaf, et al. 2005). Evenals bij condoomgebruik wordt het gebruikspatroon van de pil ook beïnvloed door de actuele seksuele context. Meisjes met een relatie met een oudere vriend zijn minder geneigd anticonceptie te gebruiken: hoe groter het leeftijdsverschil, des te kleiner de kans op gebruik (Glei, 1999). Hoe langer een relatie duurt hoe groter de kans op incidenteel gebruik, maar hoe kleiner de kans op consistent gebruik (Manlove et al., 2003). Seksuele interactiecompetentie speelt belangrijke rol bij seksuele gezondheid jongeren Seksuele interactiecompetentie speelt een belangrijke rol bij seksuele gezondheid. Volgens Vanwesenbeeck et al. (1999) vormt interactionele competentie zelfs de sleutel tot het realiseren van seksuele gezondheid. De nadruk zou dan ook minder op cognities en rationele processen gelegd moeten worden maar meer op vaardigheden. Seksuele interactiecompetentie omvat vaardigheden als het vermogen om met de partner over seksuele onderwerpen te kunnen praten en grenzen kunnen stellen en respecteren. Uit Seks onder je 25 e komt naar voren dat seksuele interactiecompetentie samenhangt met leeftijd (naarmate jongeren ouder worden neemt de seksuele interactiecompetentie toe) en afkomst (meisjes en jongens van Turkse en jongens van Marokkaanse afkomst hebben een minder grote interactiecompetentie). Verder blijkt dat hoger opgeleide meisjes een geringere interactiecompetentie hebben dan hoger opgeleide jongens (bij laag opgeleiden blijkt er geen sekseverschil), dat een warm gezinsklimaat en een grotere sociale integratie samenhangen met een grotere interactiecompetentie, terwijl negatieve eerste seksuele ervaringen samenhangen met een lagere interactiecompetentie (De Graaf et al., 2005). RIVM Rapport 270232001 77
Zijn er subgroepen van jongeren die hoogrisicogroepen vormen? Laagopgeleide jongeren hebben vaker, jonger en met meer verschillende partners seks gehad Laagopgeleide jongeren hebben in vergelijking met hoger opgeleide jongeren vaker en jonger seksuele gemeenschap gehad (Van Dorsselaer et al., 2007). Ook hebben zij een groter kennistekort over veilig vrijen, hebben zij vaker vier of meer verschillende sekspartners gehad en hebben ze meer onbedoelde zwangerschappen en meer abortussen (De Graaf et al., 2005). Uit de HBSC-studie blijkt dat de ervaring met seksuele gemeenschap afneemt naarmate het schoolniveau toeneemt (tabel 3.5.4). Ook de leeftijd waarop jongeren voor het eerst seksuele gemeenschap hebben neemt af naarmate het schooltype toeneemt. Zo heeft op 13-jarige leeftijd 11,4% van de leerlingen op de VMBO-b al ooit seks gehad, tegen 1,5% van de VWO-leerlingen (Van Dorsselaer et al., 2007). Op 16-jarige leeftijd is het verschil in ervaring naar schoolniveau nog steeds duidelijk aanwezig. Het gebruik van pil en condoom verschilt nauwelijks tussen de schoolniveaus. In het toepassen van terugtrekken als methode om zwangerschap te voorkomen zijn wel grote verschillen, maar deze zijn door de geringe aantallen niet significant. Allochtone meisjes lopen meer kans op onbedoelde zwangerschap Uit de HBSC-studie blijkt dat het percentage autochtone en allochtone scholieren dat zegt ooit seks te hebben gehad nauwelijks verschilt.Ook de leeftijd waarop ze daar mee begonnen verschilt niet (tabel 3.5.4). Hoewel ook de meeste allochtone jongeren anticonceptie gebruiken, wordt er significant minder gebruikgemaakt van de pil, een effectief middel tegen onbedoelde zwangerschap. Wanneer onderscheid wordt gemaakt naar sekse en etnische afkomst blijken er grote verschillen in ervaring en beschermingsgedrag. Over het algemeen hebben allochtone jongens vaker en allochtone meisjes minder vaak ooit seksuele gemeenschap gehad in vergelijking met hun autochtone seksegenootjes (van Dorsselaer et al., 2007). Er zijn echter grote verschillen in ervaring binnen de groep allochtonen. Het zijn vooral Antilliaanse en Surinaamse jongens en meisjes en Marokkaanse jongens die relatief veel ervaring met seksuele gemeenschap hebben (zie de volgende paragraaf). Tabel 3.5.4: Percentage jongeren met seksueel gedrag naar etniciteit en schoolniveau in 2005 (Bron: Van Dorsselaer et al., 2007). Voortgezet onderwijs (12-16 jaar) Schoolniveau Autochtoon Allochtoon VMBO-b VMBO-t HAVO VWO Ooit seks gehad 14,2 16,3 24,5 14,5 12,0 5,8 Anticonceptie laatste keer b Pil 56,1 25,9 c 49,2 49,2 49,4 50,2 Condoom 78,8 89,5 c 84,3 83,9 73,2 78,4 Terugtrekken a N = 5.244 voortgezet onderwijs. 10,1 12,7 14,0 10,1 8,0 3,5 b Weergegeven als percentage van degenen die seks hebben gehad. c Verschil tussen jongens en meisjes is significant. N.B. door de geringe aantallen respondenten in sommige groepen zijn ook relatief grote verschillen tussen jongens en meisjes niet significant. Meer riskant seksueel gedrag onder Antilliaanse en Surinaamse jongeren en Marokkaanse jongens Uit de studie onder 12 tot 25 jarigen komt naar voren dat verschillende groepen allochtone jongeren extra aandacht verdienen vooral vanwege hun ruimere ervaring (De Graaf et al., 2005). Antilliaanse jongens hebben relatief vaak onbeschermde seks en tijdens een vaste relatie ook seks met een ander. 78 RIVM Rapport 270232001
Page 1 and 2:
Rapport 270232001/2008 C.T.M. Schri
Page 3 and 4:
© RIVM 2008 Delen uit deze publica
Page 5 and 6:
4 RIVM Rapport 270232001
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Ongezonde leefstijl en psychische p
Page 15 and 16:
de bevolking: ze zijn ook de volwas
Page 17 and 18:
Langdurige verzelfstandigde jeugdfa
Page 19 and 20:
Een aantal ziekten dat vooral op jo
Page 21 and 22:
met 19-jarigen om 240.000 privé-on
Page 23 and 24:
Zweden IJsland NEDERLAND Finland De
Page 25 and 26:
3.1 Overgewicht Carola Schrijvers e
Page 27 and 28: Zijn er internationale verschillen
Page 29 and 30: Vooral voor jeugdigen met ernstig o
Page 31 and 32: 50 40 30 20 10 0 Percentage BMI ove
Page 33 and 34: om fietsen, bleek bovendien uit een
Page 35 and 36: Partnerschap Overgewicht zijn beroe
Page 37 and 38: 3.2 Alcohol Monique Kuunders Het al
Page 39 and 40: 100 75 50 25 0 Percentage 2003 2005
Page 41 and 42: interpretatie van het begrip ‘dro
Page 43 and 44: Tabel 3.2.1: Korte en lange termijn
Page 45 and 46: (Van Dorsselaer et al., 2007). Een
Page 47 and 48: gesteld aan de tijdstippen en plekk
Page 49 and 50: 3.3 Roken Petra Eysink Bijna nieman
Page 51 and 52: Oostenrijk Duitsland Tsjechië Hong
Page 53 and 54: Passief roken is schadelijk voor de
Page 55 and 56: over erfelijke factoren heeft dus v
Page 57 and 58: Massamediale campagnes lijken effec
Page 59 and 60: 2006). Een voorbeeld van een dergel
Page 61 and 62: 3.4 Cannabis Margriet van Laar en A
Page 63 and 64: 40%. De leeftijd waarop leerlingen
Page 65 and 66: psychose na cannabisgebruik dan men
Page 67 and 68: Tabel 3.4.1: Percentage actueel geb
Page 69 and 70: Schoolprogramma’s zijn gangbaar e
Page 71 and 72: 3.5 Riskant seksueel gedrag Mirjam
Page 73 and 74: zeggen wel eens geld of een andere
Page 75 and 76: Koninkrijk. In dit land worden 26 v
Page 77: Wat is er bekend over risicofactore
Page 81 and 82: (Kocken et al., 2007). Het ZonMw Pr
Page 83 and 84: gezondheid, zoals bijvoorbeeld een
Page 85 and 86: 84 RIVM Rapport 270232001
Page 87 and 88: van jongeren en hun ouders over de
Page 89 and 90: Tabel 4.1.1: Percentage jongeren va
Page 91 and 92: ogenschijnlijke discrepantie is dat
Page 93 and 94: Wat is er bekend over de risicofact
Page 95 and 96: problemen en gedragsproblemen is he
Page 97 and 98: Samenvatting Van alle ziekten en st
Page 99 and 100: Tabel 4.2.1: Percentage jongeren va
Page 101 and 102: Tabel 4.2.5: Percentage kinderen va
Page 103 and 104: Wat zijn de schadelijke gevolgen va
Page 105 and 106: Met welke interventies en beleidsma
Page 107 and 108: elaties van jongeren. Stay in Love
Page 111 and 112: duidelijk verband tussen alcohol dr
Page 113 and 114: Tabel 5.2: Samengaan van ongezonde
Page 117 and 118: Maar aandacht voor ongezond gedrag
Page 119 and 120: Psychische gezondheid heeft betrekk
Page 121 and 122: negatieve zin snel. Op 12-jarige le
Page 123 and 124: onbeschermde seks te hebben soms me
Page 125 and 126: voortgezet onderwijs maken? Daarbij
Page 127 and 128: Tabel 6.1: Samenvatting van beschik
Page 129 and 130:
economische instrumenten (accijns,
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Brug J, Lenthe F van (eds.). Enviro
Page 135 and 136:
Fulpen M van, Bakker F, Breeman L,
Page 137 and 138:
Land H van 't, Ruiter C de, Berg M
Page 139 and 140:
Roza SJ, Hofstra MB, Ende J van der
Page 141 and 142:
Verhulst FC, Ende J van der, Koot H
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Ir. Johan Melse, RIVM Prof. dr. ing
Page 147 and 148:
jongeren worden allemaal op dezelfd
Page 149 and 150:
Het meten van de prevalentie van ps
Page 151:
RIVM Rijksinstituut voor Volksgezon
show all

RIVM rapport 270232001 Spelen met gezondheid - Leefstijl en ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?