Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

ze in vrij algemene termen gesteld zijn. De essentie van ieder afzonderlijk
beëindigingsproces komt hierbij toch onvoldoende uit de verf. Met betrekking tot de
beëindiging van de steenkoolindustrie in Zuid-Limburg speelden namelijk
verschillende incidentele factoren een grote rol. Zo is de rol van de vakbonden, de
Mijn Industrie Raad en de sociale, culturele, economische en religieuze homogeniteit
van het onderzoeksgebied van grote betekenis. Het zijn immers stuk voor stuk unieke
factoren, die alleen van toepassing zijn in dit specifieke proces van
beleidsbeëindiging. Daarom is het van belang dat bij beleidsvorming alle relevante
factoren in overweging worden genomen.
Met betrekking tot het verloop van het proces van de mijnsluitingen is nog een
andere conclusie te trekken. Deze is in het voorgaande opgesloten. Moharir
verwoordt die conclusie treffend als volgt:
‘Wat wij speciaal uit het proces van de mijnsluitingen kunnen leren is dat, wanneer de
geëigende voorwaarden daartoe zijn vervuld, in casu de participatie in de
beleidsvorming door alle betrokken groepen als voorwaarde voor het bereiken van
een globale overeenstemming tussen die groepen, een ‘verlicht’ leiderschap van die
belangengroepen, en een geïntegreerde aanpak van de problemen, het zeer wel
mogelijk is om radicale veranderingen door belangengroepen aanvaard te krijgen.
Met andere woorden, mits de laatste bij de besluitvorming betrokken worden
behoeven zij geen obstakels te vormen voor het doorvoeren van fundamentele
beleidsveranderingen’.
Tenslotte, kennis van de barrières die volgens DeLeon bij een proces van
beleidsbeëindiging optreden is in eerste instantie waardevol bij het ontwerpen van
(een proces van) beleidsbeëindiging. Maar men mag niet van de vooronderstelling
uitgaan dat ze allemaal in ieder proces gelden. De ene casus is de andere niet dat heeft
het voorbeeld van de mijnsluiting wel aangetoond. Beleidsvoerders die het
voornemen hebben om tot beleidsbeëindiging over te gaan, moeten daarmee rekening
houden.
Recente publicaties
- DeLeon, P., Afterward: the once and future state of policy termination, in:
International Journal of Public Administration, jrg. 20, 1997, pp. 33-46.
- Daniels, M.R., Implementating policy termination: health care reform in Tennessee,
in: Policy Studies Review, 1996, pp. 353-374.
- Daniels, M.R., Organizational termination and policy continuation: closing the
Oklahoma public training schools, in: Policy Sciences, 1995, pp. 301-316.
- Daniels, M.R., Terminating public programs: an American political paradox, M.E.
Sharpe, Armonk, 1997.
106