Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

estaande programma’s en het ontstaan van nieuw beleid, kan belangrijke intraorganisationele
problemen veroorzaken in de implementatiefase. Beleidssplitsing, die
gepaard gaat met afsplitsing van een deel van het bestaande beleid of van een
bestaande organisatie, zou kunnen resulteren in problemen op interorganisationeel
vlak.
Het in kaart brengen van beleidsveranderingen
De beleidsanalyse houdt zich bezig met de structurering van slecht gestructureerde
problemen (‘wicked problems’; ‘intractable problems’). Dat zijn problemen die een
cognitieve, sociale en normatieve complexiteit kennen (Hoppe, 1989; Joldersma, 1993,
1997). Een voorbeeld hiervan is de bestrijding van voetbalvandalisme of de opvang
van asielzoekers in Nederland.
Van slecht gestructureerde problemen weten ‘we’ vaak niet genoeg af en bepaalde feiten
en redeneringen zijn omstreden (cognitieve complexiteit). Zo is niet zeker hoe de
voetbalpas, de persoonsgebonden Club Card (PCC), ter bestrijding van voetbalvandalisme,
zal worden toegepast en of die effectief kan zijn. Houd de pas vandalen weg?
Bij slecht gestructureerde problemen is altijd sprake van betrokkenen met
tegenstrijdige belangen. Meestal is niet slechts een overheid betrokken en kan die ene
een oplossingsrichting aanreiken (sociale complxiteit).
Daarnaast is er bij slecht gestructureerde problemen sprake van strijd tussen waarden
en normen, een strijd die vaak gekoppeld is aan belangen.
Om slecht gestructureerde problemen te bewerken tot goed gestructureerde
problemen wordt gebruik gemaakt van structureringsmethoden. Duidelijk is dat die
methoden niet alleen toegepast kunnen worden als er nog geen bepaalde
probleembenadering is gekozen maar ook na verloop van tijd, als een probleem
verschuift en een ‘heersende’ aanpak ter discussie komt. Een methode van
probleemherstructurering bij slecht gestructureerde beleidsproblemen in geval van
‘policy dynamics’ is ‘cognitive mapping’ (Eden, Jones & Sims, 1983; Eden, 1989; Eden,
Ackermann & Cropper, 1992; Van Zanten, 1996). William Dunn e.a. (1986) spreken
van gebruik van een beleidsgrid. Een ‘policy grid’ is een methode voor structurering van
slecht gestructureerde beleidsproblemen. Via zo’n aanpak is het (verschillend) denken
van betrokkenen over de wenselijke verschuiving in beleid ter bestrijding van
voetbalvanadalisme in kaart te brengen.
Literatuur over structurering van slecht gestructureerde problemen in geval van
beleidsveranderingen
50