Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

De derde en vierde benadering zijn nauw verbonden (Parsons, 1995: 570). We gaan
verder vooral in op de beleidsdynamiek-benadering. Elders is ingegaan op beleidsgericht
leren.
Analyse van radicale beleidsveranderingen
Sommige theorieën zijn te gebruiken voor de analyse van radicale veranderingen in
beleid. Drie theorieën over beleidsverandering lichtten we kort toe:
- de ‘punctuated equilibrium’ theorie van Baumgartner en Jones (1993),
- de ‘social learning’ theorie van Hall (1993) en
- de ‘policy advocacy coalition’ kader van Sabatier (1988).
Vraag: Waarom wordt de agendatheorie van John Kingdon door Yesilkagit (2002) niet
tot de theorieën over beleidsverandering gerekend?
Antwoord: Omdat bij Kingdon de agenda de afhankelijke variabele is en niet een
beleidsverandering, aldus Yesilkagit (Bestuurskunde, 2002, nr. 2).
De keuze voor deze drie theorieën vinden we ook bij Yesilkagit (2002). Hij baseert de
keuze op de volgende drie punten. In de eerste plaats vormt (radicale)
beleidsverandering de expliciete afhankelijke variabele in alle drie theorieën. In de
tweede plaats geven de theorieën beleidsprocessen weer als langdurige perioden van
incrementalisme afgewisseld door korte perioden van radicale beleidsveranderingen.
De laatste overeenkomst is dat radicale beleidsveranderingen door factoren die zich
buiten het beleidssubsysteem bevinden worden geïnitieerd.
Vraag: Ga na wat de kern is van deze theorieen en wat de overeenkomsten en
verschillen zijn.
•‘Punctuated equilibrium’-theorie
Citaat van Yesilkagit: ‘De ‘punctuated equilibrium’-theorie van Baumgartner en
Jones (1993) stelt dat perioden van incrementele beleidsvorming en -implementatie
binnen stabiele beleidssectoren worden afgewisseld door kortdurende instabiele en
chaotische momenten die eindigen met een radicale beleidsverandering. De
stabiliteit is het gevolg van het bestaan van een beleidsgemeenschap die voor een
langere periode een dominante positie inneemt (ofwel: een ‘beleidsmonopolie’ bezit)
in een beleidssubsysteem. De beleidsgemeenschap heeft gedurende deze periode niet
alleen de macht om de belangrijkste beleidsbeslissingen te nemen over het
beleidsprogramma waarover zij gaat maar ook om een positief beleidsbeeld over het
aangaande probleem te definiëren. Door samenloop van een aantal factoren kan het
evenwicht dat voor stabiliteit zorgt abrupt worden verstoord en de plaats van de
dominante beleidsgemeenschap worden ingenomen door een andere. De
belangrijkste verklarende factor in het model is de succesvolle uitdaging en
14