Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

Het gevolg van dit meer genuanceerd denken over omgaan met risico’s, waarbij de
val vermeden wordt om na een ramp of incident ineens te komen tot lagere risico’s
die heel veel geld kosten, is de noodzaak tot communicatie. Burgers moeten weten
waarom in hun geval een bepaalde norm niet wordt gehaald. Natuurlijk is het
geruststellend om te ervaren of een burger binnen een norm valt, maar voor wie dat
niet geldt kan een afweging volgen tussen: aanvaard ik dat ik er buiten val of neem
ik zelf maatregelen zodat ik er binnen val? Krampachtig vasthouden aan
risiconormen heeft vaak een averechts effect naar burgers. Ze geloven het niet en
blijven ongerust.
Na de Bijlmerramp bleken burgers minder behoefte te hebben aan informatie dat de
kans op herhaling kleiner was geworden dan aan de verzekering dat het volgende
toestel niet weer op een grote woonwijk valt. De RIVM-onderzoekers adviseren dan
ook: Betrek omwonenden bij besluiten en toon durf om alternatieven te bedenken.
Een voorbeeld. In Rotterdam werden verontruste bewoners met succes betrokken bij
de plaatsing van gsm-masten.
Onbehaaglijk maar slimmer door UMTS-mast
‘De straling van de basissations voor UMTS-telefonie, de opvolger van de huidige
generatie gms-telefoons die op het ogenblik wordt geïnstalleerd, verlaagt het
lichamelijk welzijn. Het door proefpersonen gerapporteerde lichamelijk
onwelbevinden neemt met meer dan 40 procent toe vergeleken met de blootstelling
aan ‘nepstraling’. Dit blijkt uit een onderzoek van het TNO Fysisch en Electronisch
laboratorium onder leiding van prof.dr. A.P.M. Zwamborn.
Een lid van de wetenschappelijke adviesgroep van het project trekt de resultaten
echter in twijfel. Volgens dr. Jelte Bouma, onderzoekekr van de afdeling
gezondheidswetenschappen aan de RU Groningen, is het onderzoeksresultaat
onzeker omdat de vragenlijst naar lichamelijk welzijn niet is gevalideerd. Die kritiek
is volgens Zwamborn terecht: ‘We hebben een verandering gemeten, maar ik kan
niet zeggen hoe groot die verandering is’.
De TNO-onderzoekers maten het effect van de straling van gsm- en UMTSbasisstations
op lichamelijk welzijn en intellectuele functies. Zowel de straling van de
bestaande gsm-basisstations als de straling van de nieuwe UMTS-zenders verbetert
de alertheid en slimheid, maar die verschillen zijn klein en niet steeds statistisch
‘hard’.
Het lichamelijk onwelzijn bij een van de groepen proefpersonen steeg bij
blootstelling aan UMTS-straling van 7.5 naar 10.8 ‘onwelzijnspunten’ op een schaal
van 69.
Bron: NRC, 011003).
Conclusie
155