Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
is, hoe het kan dat voedsel in <strong>de</strong> keel blijft steken, enzovoort. Inzicht in <strong>de</strong><br />
stoornis maakt het makkelijker om het doel en <strong>de</strong> noodzaak <strong>van</strong> interventies<br />
te kunnen begrijpen (88). Daarvoor zijn diverse visuele mid<strong>de</strong>len beschikbaar.<br />
De beel<strong>de</strong>n <strong>van</strong> instrumenteel on<strong>de</strong>rzoek kunnen wor<strong>de</strong>n gebruikt (slikvi<strong>de</strong>o,<br />
endoscopie), tekeningen of animaties <strong>van</strong> het slikproces op vi<strong>de</strong>o of dvd, of een<br />
realistisch mo<strong>de</strong>l <strong>van</strong> een doorsne<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> mondholte, farynx en larynx.<br />
Conclusie<br />
Niveau 4 Experts zijn <strong>van</strong> mening dat voorlichting over het slikproces door<br />
mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> beeldmateriaal een nuttig on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling is.<br />
D Logemann 2000<br />
Overige overwegingen<br />
De ervaring <strong>van</strong> <strong>de</strong> werkgroeple<strong>de</strong>n is dat ook parkinsonpatiënten baat hebben<br />
<strong>bij</strong> uitleg over hun slikstoornis aan <strong>de</strong> hand <strong>van</strong> visueel materiaal.<br />
Aanbeveling 28<br />
Het wordt aanbevolen om voor het inzicht en <strong>de</strong> motivatie aan <strong>de</strong> patiënt<br />
en <strong>de</strong> mantelzorgers uitleg te geven over het normale proces <strong>van</strong> kauwen<br />
en slikken en wat er <strong>bij</strong> <strong>de</strong> patiënt fout gaat.<br />
Vraag 29<br />
Wat zijn zinvolle technieken om verslikken in vloeistoffen te vermin<strong>de</strong>ren?<br />
Logopedisten maken gebruik <strong>van</strong> drie algemeen geaccepteer<strong>de</strong> compensaties<br />
om verslikken in vloeistoffen te voorkomen, te weten veiligere hoofdhouding,<br />
kleinere bolusgrootte en dikkere consistenties (88;89;185). Een toevoeging<br />
voor parkinsonpatiënten kan zijn het vermij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> dubbeltaken.<br />
Vermij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> dubbeltaken<br />
Volgens <strong>de</strong> ervaring <strong>van</strong> <strong>de</strong> werkgroeple<strong>de</strong>n laten sommige parkinsonpatiënten<br />
die anamnestisch last hebben <strong>van</strong> verslikken (in vloeistoffen en/of speeksel),<br />
tij<strong>de</strong>ns een slikon<strong>de</strong>rzoek weinig problemen zien en verslikken ze zich<br />
evenmin nauwelijks tij<strong>de</strong>ns sliktests. Aangezien eten en drinken meestal in<br />
gezelschap plaatsvindt, kan verslikken het gevolg zijn <strong>van</strong> vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> aandacht,<br />
zoals <strong>bij</strong> dubbeltaken. Vermoe<strong>de</strong>lijk is dan sprake <strong>van</strong> slechts een minimale<br />
of mil<strong>de</strong> slikstoornis en zou <strong>de</strong> uitleg en <strong>de</strong> instructie ‘eerst alles goed<br />
wegslikken, dan praten’ voldoen<strong>de</strong> moeten zijn.<br />
Dysfagie<br />
101