20.09.2013 Views

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

is, hoe het kan dat voedsel in <strong>de</strong> keel blijft steken, enzovoort. Inzicht in <strong>de</strong><br />

stoornis maakt het makkelijker om het doel en <strong>de</strong> noodzaak <strong>van</strong> interventies<br />

te kunnen begrijpen (88). Daarvoor zijn diverse visuele mid<strong>de</strong>len beschikbaar.<br />

De beel<strong>de</strong>n <strong>van</strong> instrumenteel on<strong>de</strong>rzoek kunnen wor<strong>de</strong>n gebruikt (slikvi<strong>de</strong>o,<br />

endoscopie), tekeningen of animaties <strong>van</strong> het slikproces op vi<strong>de</strong>o of dvd, of een<br />

realistisch mo<strong>de</strong>l <strong>van</strong> een doorsne<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> mondholte, farynx en larynx.<br />

Conclusie<br />

Niveau 4 Experts zijn <strong>van</strong> mening dat voorlichting over het slikproces door<br />

mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> beeldmateriaal een nuttig on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling is.<br />

D Logemann 2000<br />

Overige overwegingen<br />

De ervaring <strong>van</strong> <strong>de</strong> werkgroeple<strong>de</strong>n is dat ook parkinsonpatiënten baat hebben<br />

<strong>bij</strong> uitleg over hun slikstoornis aan <strong>de</strong> hand <strong>van</strong> visueel materiaal.<br />

Aanbeveling 28<br />

Het wordt aanbevolen om voor het inzicht en <strong>de</strong> motivatie aan <strong>de</strong> patiënt<br />

en <strong>de</strong> mantelzorgers uitleg te geven over het normale proces <strong>van</strong> kauwen<br />

en slikken en wat er <strong>bij</strong> <strong>de</strong> patiënt fout gaat.<br />

Vraag 29<br />

Wat zijn zinvolle technieken om verslikken in vloeistoffen te vermin<strong>de</strong>ren?<br />

Logopedisten maken gebruik <strong>van</strong> drie algemeen geaccepteer<strong>de</strong> compensaties<br />

om verslikken in vloeistoffen te voorkomen, te weten veiligere hoofdhouding,<br />

kleinere bolusgrootte en dikkere consistenties (88;89;185). Een toevoeging<br />

voor parkinsonpatiënten kan zijn het vermij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> dubbeltaken.<br />

Vermij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> dubbeltaken<br />

Volgens <strong>de</strong> ervaring <strong>van</strong> <strong>de</strong> werkgroeple<strong>de</strong>n laten sommige parkinsonpatiënten<br />

die anamnestisch last hebben <strong>van</strong> verslikken (in vloeistoffen en/of speeksel),<br />

tij<strong>de</strong>ns een slikon<strong>de</strong>rzoek weinig problemen zien en verslikken ze zich<br />

evenmin nauwelijks tij<strong>de</strong>ns sliktests. Aangezien eten en drinken meestal in<br />

gezelschap plaatsvindt, kan verslikken het gevolg zijn <strong>van</strong> vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> aandacht,<br />

zoals <strong>bij</strong> dubbeltaken. Vermoe<strong>de</strong>lijk is dan sprake <strong>van</strong> slechts een minimale<br />

of mil<strong>de</strong> slikstoornis en zou <strong>de</strong> uitleg en <strong>de</strong> instructie ‘eerst alles goed<br />

wegslikken, dan praten’ voldoen<strong>de</strong> moeten zijn.<br />

Dysfagie<br />

101

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!