20.09.2013 Views

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Conclusie<br />

Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat slikken met het hoofd iets naar bene<strong>de</strong>n<br />

gebogen verslikken in vloeistoffen kan voorkomen.<br />

B Logemann 2008<br />

C Welch 1993, Shanahan 1993<br />

Overige overwegingen<br />

Volgens experts kan slikken in een goe<strong>de</strong> zithouding met een gestrekte nek<br />

en het hoofd iets naar voren gebogen al voldoen<strong>de</strong> zijn om verslikken te voorkomen.<br />

Voor patiënten die moeite hebben met lipsluiting moet <strong>de</strong> logopedist<br />

goed bekijken of <strong>bij</strong> nekflexie <strong>de</strong> vloeistof niet juist makkelijker uit <strong>de</strong> mond<br />

loopt. Per patiënt moet wor<strong>de</strong>n bekeken welke mate <strong>van</strong> flexie net genoeg is.<br />

Bovendien is <strong>de</strong> compensatie alleen zinvol als <strong>de</strong> patiënt in staat is om het<br />

consequent vol te hou<strong>de</strong>n, zelfstandig of door een an<strong>de</strong>r gecued.<br />

Aanbeveling 29b<br />

Het wordt aanbevolen dat <strong>de</strong> logopedist <strong>bij</strong> een parkinsonpatiënt die zich<br />

snel verslikt in vloeistoffen, beoor<strong>de</strong>elt of nekflexie voldoen<strong>de</strong> is en kan<br />

wor<strong>de</strong>n volgehou<strong>de</strong>n om verslikken in vloeistoffen te verhelpen.<br />

Aanpassen volume en consistentie<br />

Het verkleinen <strong>van</strong> het bolusvolume of verdikken <strong>van</strong> <strong>de</strong> consistentie zijn veel<br />

gebruikte compensaties in <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling <strong>van</strong> orofaryngeale slikstoornissen<br />

(88;89;185;187).<br />

Samenvatting <strong>van</strong> <strong>de</strong> literatuur<br />

Een groot voedselvolume vraagt een snellere reactie <strong>van</strong> <strong>de</strong> farynx na het starten<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> slik dan een klein volume (191), dus kleine slokken nemen is een<br />

logische compensatie om verslikken te voorkomen. Fysiologisch on<strong>de</strong>rzoek<br />

heeft laten zien dat <strong>de</strong> bolustransporttijd tij<strong>de</strong>ns het slikken langer wordt, als<br />

<strong>de</strong> viscositeit <strong>van</strong> een vloeistof toeneemt (192). Daarmee kan een trage slikreflex<br />

(late faryngeale slik) wor<strong>de</strong>n gecompenseerd, omdat <strong>de</strong> vloeistof later <strong>de</strong><br />

farynx bereikt, zodat <strong>de</strong> faryngeale transportfase op tijd is om <strong>de</strong> vloeistof op<br />

te <strong>van</strong>gen en veilig naar <strong>de</strong> slokdarm te transporteren. Met an<strong>de</strong>re woor<strong>de</strong>n,<br />

<strong>de</strong> kans op verslikken is in<strong>de</strong>rdaad kleiner met een dik vloeibare vloeistof dan<br />

met een dun vloeibare vloeistof.<br />

Logemann et al. (2008) evalueer<strong>de</strong>n met slikvi<strong>de</strong>o’s verdikte vloeistoffen als<br />

compensatie <strong>bij</strong> 228 parkinsonpatiënten die zich verslikten in vloeistoffen. Bij<br />

46% <strong>van</strong> <strong>de</strong> patiënten bleef aspiratie direct uit <strong>bij</strong> drinken <strong>van</strong> nectardikte en<br />

<strong>bij</strong> 56% met honingdikte.<br />

Dysfagie<br />

103

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!