Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Conclusie<br />
Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat slikken met het hoofd iets naar bene<strong>de</strong>n<br />
gebogen verslikken in vloeistoffen kan voorkomen.<br />
B Logemann 2008<br />
C Welch 1993, Shanahan 1993<br />
Overige overwegingen<br />
Volgens experts kan slikken in een goe<strong>de</strong> zithouding met een gestrekte nek<br />
en het hoofd iets naar voren gebogen al voldoen<strong>de</strong> zijn om verslikken te voorkomen.<br />
Voor patiënten die moeite hebben met lipsluiting moet <strong>de</strong> logopedist<br />
goed bekijken of <strong>bij</strong> nekflexie <strong>de</strong> vloeistof niet juist makkelijker uit <strong>de</strong> mond<br />
loopt. Per patiënt moet wor<strong>de</strong>n bekeken welke mate <strong>van</strong> flexie net genoeg is.<br />
Bovendien is <strong>de</strong> compensatie alleen zinvol als <strong>de</strong> patiënt in staat is om het<br />
consequent vol te hou<strong>de</strong>n, zelfstandig of door een an<strong>de</strong>r gecued.<br />
Aanbeveling 29b<br />
Het wordt aanbevolen dat <strong>de</strong> logopedist <strong>bij</strong> een parkinsonpatiënt die zich<br />
snel verslikt in vloeistoffen, beoor<strong>de</strong>elt of nekflexie voldoen<strong>de</strong> is en kan<br />
wor<strong>de</strong>n volgehou<strong>de</strong>n om verslikken in vloeistoffen te verhelpen.<br />
Aanpassen volume en consistentie<br />
Het verkleinen <strong>van</strong> het bolusvolume of verdikken <strong>van</strong> <strong>de</strong> consistentie zijn veel<br />
gebruikte compensaties in <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling <strong>van</strong> orofaryngeale slikstoornissen<br />
(88;89;185;187).<br />
Samenvatting <strong>van</strong> <strong>de</strong> literatuur<br />
Een groot voedselvolume vraagt een snellere reactie <strong>van</strong> <strong>de</strong> farynx na het starten<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> slik dan een klein volume (191), dus kleine slokken nemen is een<br />
logische compensatie om verslikken te voorkomen. Fysiologisch on<strong>de</strong>rzoek<br />
heeft laten zien dat <strong>de</strong> bolustransporttijd tij<strong>de</strong>ns het slikken langer wordt, als<br />
<strong>de</strong> viscositeit <strong>van</strong> een vloeistof toeneemt (192). Daarmee kan een trage slikreflex<br />
(late faryngeale slik) wor<strong>de</strong>n gecompenseerd, omdat <strong>de</strong> vloeistof later <strong>de</strong><br />
farynx bereikt, zodat <strong>de</strong> faryngeale transportfase op tijd is om <strong>de</strong> vloeistof op<br />
te <strong>van</strong>gen en veilig naar <strong>de</strong> slokdarm te transporteren. Met an<strong>de</strong>re woor<strong>de</strong>n,<br />
<strong>de</strong> kans op verslikken is in<strong>de</strong>rdaad kleiner met een dik vloeibare vloeistof dan<br />
met een dun vloeibare vloeistof.<br />
Logemann et al. (2008) evalueer<strong>de</strong>n met slikvi<strong>de</strong>o’s verdikte vloeistoffen als<br />
compensatie <strong>bij</strong> 228 parkinsonpatiënten die zich verslikten in vloeistoffen. Bij<br />
46% <strong>van</strong> <strong>de</strong> patiënten bleef aspiratie direct uit <strong>bij</strong> drinken <strong>van</strong> nectardikte en<br />
<strong>bij</strong> 56% met honingdikte.<br />
Dysfagie<br />
103