Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Dysartrie en communicatie
Samenvatting van de literatuur
Er bestaan diverse uitvoerige verstaanbaarheidtests voor dysartriepatiënten,
maar de enige subjectieve logopedische ernstschaal is de Therapy Outcomes
Measures (TOM), subschaal dysartrie van Enderby & John (140;141). De slechte
score is 0 (‘zeer ernstige dysartrie of anartrie’) en de beste score is 5 (‘geen
dysartrie’). Ongepubliceerd onderzoek laat zien dat de Nederlandse vertaling
en bewerking van de schaal met een gewogen kappa van 0.70 (en 0.90 voor
logopedisten met meer dan 10 jaar ervaring) een acceptabele interbeoordelaarbetrouwbaarheid
heeft (142). Zie bijlage 3.
Conclusie
Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat de Nederlandse vertaling en bewerking van de
TOM subschaal dysartrie een voldoende betrouwbare schaal is om ook
de ernst van een hypokinetische dysartrie uit te drukken.
C Knuijt, 2007
Overige overwegingen
Voor het evalueren van de Nederlandse vertaling en bewerking van de TOM
subschaal dysartrie is onder andere gebruikt gemaakt van samples van parkinsonpatiënten.
Naar mening van de werkgroep is de schaal daarom geschikt
om ook de ernst van hypokinetische dysartrieën te beoordelen.
Aanbeveling 7
De logopedist kan overwegen om de ernst van de dysartrie te scoren op de
Nederlandse vertaling van de subschaal dysartrie van de Therapy Outcomes
Measures (TOM).
Vraag 8
Op welke manier kan de stimuleerbaarheid van het spreken van een parkinsonpatiënt
het beste worden onderzocht?
Om te kunnen beoordelen in hoeverre de verstaanbaarheid door middel van
oefenen te verbeteren is (zie paragraaf 3.2) moet de stimuleerbaarheid van het
spreken worden onderzocht met ‘maximale prestatietests’. Bovendien levert
dat de logopedist die vertrouwd is met de diversiteit aan dysartrieën en neurologische
ziektebeelden, aanwijzingen op of er inderdaad sprake is van een
typische hypokinetische dysartrie dan wel van een gecombineerd beeld, zoals
te zien is bij atypische parkinsonismen (zie hoofdstuk 2). Evenals bij het beoordelen
van het ongestimuleerde spreken dient de logopedist bij de interpretatie
rekening te houden met leeftijd, geslacht, vermoeidheid en stress. Tevens
geldt ook hier de invloed van on-periode versus off-periode en de ziekte-ernst,
71