20.09.2013 Views

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

88<br />

<strong>Logopedie</strong> <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> <strong>Parkinson</strong><br />

Communicatiehulpmid<strong>de</strong>len kunnen in <strong>de</strong> logopedische behan<strong>de</strong>ling nuttig<br />

zijn.<br />

Samenvatting <strong>van</strong> <strong>de</strong> literatuur<br />

Sommige logopedisten gebruiken een pacing board of metronoom om <strong>de</strong><br />

parkinsonpatiënt te helpen om zijn boodschap in korte <strong>de</strong>len te vertellen of<br />

het accelereren in het spreken te vermin<strong>de</strong>ren. Deze techniek is al in 1983<br />

beschreven (167), maar niet wetenschappelijk on<strong>de</strong>rzocht.<br />

Een spraakversterker is bedoeld om verstaanbare, maar te zacht klinken<strong>de</strong><br />

spraak te versterken tot conversatievolume. Over het gebruik <strong>van</strong> spraakversterkers<br />

zijn alleen twee beschrijven<strong>de</strong> artikelen te vin<strong>de</strong>n uit 1968 en 1972.<br />

Green et al. (7), verwijzend naar het eer<strong>de</strong>re artikel (168), beschrijft dat een<br />

spraakversterker behulpzaam kan zijn wanneer gebrek aan volume het enige<br />

probleem is, ook <strong>bij</strong> parkinsonpatiënten. Want versterking <strong>van</strong> binnensmonds<br />

spreken leidt uiteraard niet tot een betere verstaanbaarheid.<br />

Conclusie<br />

Niveau 4 Het gebruik <strong>van</strong> een pacing board of metronoom kan behulpzaam zijn<br />

om accelereren tegen te gaan.<br />

D Lang, 1983, Iansek, 1997<br />

Niveau 4 Het gebruik <strong>van</strong> een spraakversterker kan – <strong>bij</strong> een a<strong>de</strong>quate articulatie<br />

– behulpzaam zijn om een te zachte stem te versterken tot een<br />

verstaanbaar niveau.<br />

D Greene, 1968, 1972<br />

Overige overwegingen<br />

Met behulp <strong>van</strong> PLVT/LSVT wordt het spreektempo automatisch lager, want<br />

luidheid combineert niet met een hoog spreektempo. Als het spreektempo<br />

niet met PLVT/LSVT te beïnvloe<strong>de</strong>n is, kan on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re een pacing board of<br />

metronoom gebruikt wor<strong>de</strong>n als cueing-strategie. Het is echter niet waarschij<strong>nl</strong>ijk<br />

dat <strong>de</strong>ze cue ook zinvol toepasbaar is in gewone conversatie buitenshuis.<br />

Toen veertig jaar gele<strong>de</strong>n logopedische behan<strong>de</strong>ling <strong>van</strong> parkinsonpatiënten<br />

nog beschouwd werd als ineffectief en nutteloos (7;168), was spraakversterking<br />

een voor <strong>de</strong> hand liggen<strong>de</strong> optie wanneer <strong>de</strong> articulatie voldoen<strong>de</strong><br />

a<strong>de</strong>quaat was. Inmid<strong>de</strong>ls is dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> verstaanbaarheid <strong>van</strong> parkinsonpatiënten,<br />

met PLVT/LSVT goed te verbeteren is, juist door lui<strong>de</strong>r te spreken te<br />

stimuleren. Wanneer <strong>de</strong> hypokinetische dysartrie zeer ernstig is en niet meer<br />

te stimuleren, betreft dat meestal alle spraakcomponenten, dus zowel <strong>de</strong> stemkwaliteit<br />

als het stemvolume, <strong>de</strong> articulatie en <strong>de</strong> prosodie. Het zal dus enkel<br />

in uitzon<strong>de</strong>rlijke gevallen voorkomen dat alleen het stemvolume niet meer te<br />

verbeteren is, terwijl <strong>de</strong> articulatie nog acceptabel is.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!