Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Conclusie<br />
Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat bewust ‘krachtig slikken’ een zinvolle<br />
compensatie kan zijn om <strong>de</strong> faryngeale passage te verbeteren en<br />
faryngeaal residu na het slikken te vermin<strong>de</strong>ren.<br />
C Hind 2001, Bülow 2001<br />
Niveau 4 Experts zijn <strong>van</strong> mening dat het vermij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> har<strong>de</strong> en taaie voeding<br />
en het gebruiken <strong>van</strong> zachtere voeding een voor <strong>de</strong> hand liggen<strong>de</strong><br />
compensatie is <strong>van</strong> faryngeale passageproblemen.<br />
D Huckabee 1999, Logemann 2000<br />
Overige overwegingen<br />
Hoewel het niet <strong>bij</strong> parkinsonpatiënten on<strong>de</strong>rzocht is, kan <strong>de</strong> instructie ‘krachtig<br />
slikken’ voor een parkinsonpatiënt al voldoen<strong>de</strong> zijn om <strong>de</strong> hypokinesie te<br />
doorbreken en bewust beter gebruik te maken <strong>van</strong> zijn motorische mogelijkhe<strong>de</strong>n,<br />
volgens <strong>de</strong> uitgangspunten <strong>van</strong> Morris & Iansek (1).<br />
Een an<strong>de</strong>re eenvoudige verbetering die <strong>de</strong> logopedist zou kunnen proberen is<br />
het wegslikken <strong>van</strong> residu met een extra slok vloeistof. Als echter sprake is <strong>van</strong><br />
dui<strong>de</strong>lijke faryngeale zwakte (maar dan is er vermoe<strong>de</strong>lijk eer<strong>de</strong>r sprake <strong>van</strong><br />
een parkinsonisme), zal dat geen meerwaar<strong>de</strong> hebben.<br />
Aanbeveling 31a<br />
Het verdient aanbeveling dat <strong>de</strong> logopedist <strong>de</strong> parkinsonpatiënt met faryngeale<br />
passageklachten leert om bewust en consequent krachtiger te slikken.<br />
Aanbeveling 31b<br />
Wanneer faryngeale passageklachten moeilijk gedragsmatig zijn te verbeteren,<br />
wordt aanbevolen om meer aangepaste voedselconsistenties te<br />
adviseren.<br />
Aanbeveling 31c<br />
Wanneer <strong>de</strong> logopedist <strong>de</strong> patiënt adviseert om voedselconsistenties aan<br />
te passen, is het aan te bevelen om een diëtist te vragen om <strong>de</strong> patiënt<br />
te adviseren hoe <strong>de</strong> volwaardigheid <strong>van</strong> <strong>de</strong> voeding het beste kan wor<strong>de</strong>n<br />
gehandhaafd.<br />
Dysfagie<br />
107
Change language