Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Omdat <strong>de</strong> slikvi<strong>de</strong>o en FEES zelf referentietests zijn, is <strong>de</strong> diagnostische accuratesse<br />
of validiteit ten opzichte <strong>van</strong> een gou<strong>de</strong>n standaard niet te evalueren.<br />
Het gebruik <strong>van</strong> slikvi<strong>de</strong>o’s <strong>bij</strong> parkinsonpatiënten is wetenschappelijk waar<strong>de</strong>vol<br />
gebleken voor het beschrijven en analyseren <strong>van</strong> <strong>de</strong> pathofysiologie <strong>van</strong><br />
slikstoornissen. Talloze studies hebben door mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> radiologisch slikon<strong>de</strong>rzoek<br />
<strong>de</strong> typische kenmerken <strong>van</strong> slikstoornissen <strong>bij</strong> parkinsonpatiënten in<br />
kaart gebracht, waaron<strong>de</strong>r bradykinesie en stille aspiratie (181-184).<br />
Conclusie<br />
Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat het maken <strong>van</strong> slikvi<strong>de</strong>o’s <strong>bij</strong><br />
parkinsonpatiënten diagnostische meerwaar<strong>de</strong> heeft <strong>bij</strong> het aantonen<br />
en verklaren <strong>van</strong> faryngeale slikstoornissen en aspiratie <strong>van</strong> voeding.<br />
C Robbins 1986, Leopold 1996, 1997, Nagaya 1998<br />
Overige overwegingen<br />
Radiologisch en endoscopisch slikon<strong>de</strong>rzoek zijn complementair (88;179). Een<br />
goed gemaakte slikvi<strong>de</strong>o brengt alle slikfasen tot en met <strong>de</strong> slokdarmpassage<br />
in beeld, maar heeft stralingsbelasting als na<strong>de</strong>el. Endoscopisch on<strong>de</strong>rzoek is<br />
makkelijker uitvoerbaar, maar kan niet alle slikfasen laten zien. Voor bei<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rzoeken geldt dat ze alleen in een ziekenhuis uitvoerbaar zijn. Bovendien<br />
hebben <strong>de</strong>ze technieken volgens experts alleen diagnostische meerwaar<strong>de</strong> als<br />
ze wor<strong>de</strong>n uitgevoerd of geïnterpreteerd door een ervaren radioloog en logopedist,<br />
respectievelijk kno-arts en logopedist. In het algemeen is instrumentele<br />
slikdiagnostiek alleen geïndiceerd <strong>bij</strong> ver<strong>de</strong>nking <strong>van</strong> faryngeale en oesofageale<br />
slikstoornissen, zoals <strong>bij</strong>voorbeeld ernstig verslikken, stille aspiratie,<br />
moeizame faryngeale passage, cricofaryngeale hypertrofie of een Zenker’s<br />
divertikel (180). Stoornissen in het kauwen of in <strong>de</strong> orale transportfase daarentegen<br />
zijn voldoen<strong>de</strong> door mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> logopedische diagnostiek vast te stellen.<br />
Hoewel instrumentele diagnostiek uitermate waar<strong>de</strong>vol is om pathofysiologie<br />
<strong>van</strong> slikstoornissen te analyseren en beschrijven, is het voor <strong>de</strong> kliniek in het<br />
algemeen alleen zinvol als <strong>de</strong> uitkomst gevolgen heeft voor therapeutische<br />
beslissingen. Ook Clarke et al. (176) zijn <strong>van</strong> mening dat <strong>de</strong> slikstoornissen<br />
<strong>bij</strong> patiënten met <strong>de</strong> idiopatische <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> <strong>Parkinson</strong> meestal niet ernstig<br />
genoeg zijn om een slikvi<strong>de</strong>o te rechtvaardigen.<br />
Aanbeveling 27<br />
Bij een parkinsonpatiënt met een slikstoornis, waar<strong>van</strong> <strong>de</strong> aard en <strong>de</strong> ernst<br />
ondui<strong>de</strong>lijk is, kan <strong>de</strong> logopedist overwegen aanvullen<strong>de</strong> diagnostiek door<br />
mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> een slikvi<strong>de</strong>o of FEES te adviseren.<br />
Dysfagie<br />
99