20.09.2013 Views

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Omdat <strong>de</strong> slikvi<strong>de</strong>o en FEES zelf referentietests zijn, is <strong>de</strong> diagnostische accuratesse<br />

of validiteit ten opzichte <strong>van</strong> een gou<strong>de</strong>n standaard niet te evalueren.<br />

Het gebruik <strong>van</strong> slikvi<strong>de</strong>o’s <strong>bij</strong> parkinsonpatiënten is wetenschappelijk waar<strong>de</strong>vol<br />

gebleken voor het beschrijven en analyseren <strong>van</strong> <strong>de</strong> pathofysiologie <strong>van</strong><br />

slikstoornissen. Talloze studies hebben door mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> radiologisch slikon<strong>de</strong>rzoek<br />

<strong>de</strong> typische kenmerken <strong>van</strong> slikstoornissen <strong>bij</strong> parkinsonpatiënten in<br />

kaart gebracht, waaron<strong>de</strong>r bradykinesie en stille aspiratie (181-184).<br />

Conclusie<br />

Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat het maken <strong>van</strong> slikvi<strong>de</strong>o’s <strong>bij</strong><br />

parkinsonpatiënten diagnostische meerwaar<strong>de</strong> heeft <strong>bij</strong> het aantonen<br />

en verklaren <strong>van</strong> faryngeale slikstoornissen en aspiratie <strong>van</strong> voeding.<br />

C Robbins 1986, Leopold 1996, 1997, Nagaya 1998<br />

Overige overwegingen<br />

Radiologisch en endoscopisch slikon<strong>de</strong>rzoek zijn complementair (88;179). Een<br />

goed gemaakte slikvi<strong>de</strong>o brengt alle slikfasen tot en met <strong>de</strong> slokdarmpassage<br />

in beeld, maar heeft stralingsbelasting als na<strong>de</strong>el. Endoscopisch on<strong>de</strong>rzoek is<br />

makkelijker uitvoerbaar, maar kan niet alle slikfasen laten zien. Voor bei<strong>de</strong><br />

on<strong>de</strong>rzoeken geldt dat ze alleen in een ziekenhuis uitvoerbaar zijn. Bovendien<br />

hebben <strong>de</strong>ze technieken volgens experts alleen diagnostische meerwaar<strong>de</strong> als<br />

ze wor<strong>de</strong>n uitgevoerd of geïnterpreteerd door een ervaren radioloog en logopedist,<br />

respectievelijk kno-arts en logopedist. In het algemeen is instrumentele<br />

slikdiagnostiek alleen geïndiceerd <strong>bij</strong> ver<strong>de</strong>nking <strong>van</strong> faryngeale en oesofageale<br />

slikstoornissen, zoals <strong>bij</strong>voorbeeld ernstig verslikken, stille aspiratie,<br />

moeizame faryngeale passage, cricofaryngeale hypertrofie of een Zenker’s<br />

divertikel (180). Stoornissen in het kauwen of in <strong>de</strong> orale transportfase daarentegen<br />

zijn voldoen<strong>de</strong> door mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> logopedische diagnostiek vast te stellen.<br />

Hoewel instrumentele diagnostiek uitermate waar<strong>de</strong>vol is om pathofysiologie<br />

<strong>van</strong> slikstoornissen te analyseren en beschrijven, is het voor <strong>de</strong> kliniek in het<br />

algemeen alleen zinvol als <strong>de</strong> uitkomst gevolgen heeft voor therapeutische<br />

beslissingen. Ook Clarke et al. (176) zijn <strong>van</strong> mening dat <strong>de</strong> slikstoornissen<br />

<strong>bij</strong> patiënten met <strong>de</strong> idiopatische <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> <strong>Parkinson</strong> meestal niet ernstig<br />

genoeg zijn om een slikvi<strong>de</strong>o te rechtvaardigen.<br />

Aanbeveling 27<br />

Bij een parkinsonpatiënt met een slikstoornis, waar<strong>van</strong> <strong>de</strong> aard en <strong>de</strong> ernst<br />

ondui<strong>de</strong>lijk is, kan <strong>de</strong> logopedist overwegen aanvullen<strong>de</strong> diagnostiek door<br />

mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> een slikvi<strong>de</strong>o of FEES te adviseren.<br />

Dysfagie<br />

99

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!