Logopedie bij de ziekte van Parkinson - Logopedie.nl

12
Logopedie bij de ziekte van Parkinson
5 Het tegelijk uitvoeren van motorische en cognitieve taken (dubbeltaken)
dient te worden vermeden, omdat de cognitieve aandacht nodig is om
motorische taken bewust uit te voeren.
Deze uitgangspunten zijn ook belangrijk in de logopedische behandeling (2).
Onderzoek en behandeling van beperkingen in het spreken
Subtiele veranderingen in spreken en cognitie bij parkinsonpatiënten kunnen
al snel van grote invloed zijn op de mate waarin de patiënt zich met spreken
op zijn gemak voelt (3). Dat onderstreept het belang van vroege verwijzing en
tijdige logopedische aandacht.
De huidige logopedische behandeltechnieken van hypokinetische dysartrie
concentreren zich op intensieve stimulering van de intensiteit van het spreken,
gedurende een periode van ten minste vier weken. Een dergelijk aanpak
is parkinson-specifiek, want doet een beroep op (tot de op zekere hoogte)
normale motoriek door die te activeren en uit te lokken door middel van cues.
Diverse studies (4) hebben de meerwaarde daarvan laten zien voor patiënten
met de idiopatische ziekte van Parkinson.
Parkinsonpatiënten variëren sterk in ziekte-ernst, fysieke en cognitieve belastbaarheid,
dysartrische kenmerken en verwachtingen ten aanzien van verbale
communicatie. Dat betekent dat de behandeling van de verstaanbaarheid kan
variëren van een eenmalig consult met adviezen, tot intensieve behandeling
van ten minste driemaal per week gedurende ten minste vier weken, tot periodieke
consulten met nadruk op begeleiding en instructie van de mantelzorgers
(gesprekspartners). De behandeling van communicatieve klachten als
gevolg van cognitief verval en taalstoornissen is beperkt tot hulp in de vorm
adviezen en specifieke aanpassingen. Een (met betrekking tot de ziekte van
Parkinson) ervaren logopedist mag door de verwijzer in staat worden geacht
om te beoordelen of en op welke wijze behandeling zinvol is en om die behandeling
te kunnen uitvoeren.
Onderzoek en behandeling van beperkingen van het slikken
Verslikken, lang blijven kauwen en andere typische slikklachten bij de ziekte
van Parkinson kunnen zorgwekkend en belastend zijn voor de patiënt en zijn
mantelzorgers (5). Logopedisten met ervaring in de behandeling van slikstoornissen
en de ziekte van Parkinson zijn in staat om na efficiënte diagnostiek
in kortdurende interventies adequate oefeningen, aanpassingen en cueing- en
bewegingstrategieën aan te bieden. De behandeling die daarop volgt zal in het
algemeen bestaan uit een eenmalig advies of een korte behandelperiode, zo
nodig in de thuissituatie.