Drieslag Taal, Praktijkboek Taalbeleid Nederlands in het mbo (2010)

inleiding
8
inleiding
Hoe kunt u aan het werk met dit Praktijkboek?
Het idee achter dit boek is dat u als stafmedewerker,
taalcoördinator, taalcoach, opleidingmanager,
directielid of docent direct aan de slag kunt om de
taalontwikkeling in uw opleidingen te stimuleren.
Het boek staat daarom vol met handige tips, aanwijzingen,
raadgevingen en vooral veel praktische informatie
en voorbeelden.
Het boek biedt u allereerst twee stappenplannen,
waarin alle acties richting de realisering van de
Drieslag Taalbeleid Nederlands beknopt omschreven
worden. U vindt daar wat u zou kunnen doen, met
wie en waarom. Het eerste Stappenplan Taalbeleid
als teamopdracht (deel 1) biedt een overzicht van
het traject van een opleidingsteam: van de ontwikkeling
van een taalbeleidsvisie tot het individueel
ondersteunen van deelnemers met taalproblemen.
In het volgende Stappenplan Taalontwikkeling op
de werkplek (deel 2) worden de stappen uitgewerkt
voor de stage- of werkplek.
Er is niet een bepaalde en als enige juiste volgorde
waarin stappen genomen kunnen worden. De onderwijsverbetering
die ons voor ogen staat is in eerste
instantie gericht op veranderingen in de dagelijkse
onderwijspraktijk, de lessen en lesmaterialen. Dit is
een proces wat van boven naar beneden, van docent
naar directie en andersom plaatsvindt. Het ene
moment worden acties gestart vanuit een duidelijk
omschreven visie. Maar veel vaker vormen vele kleine
initiatieven van docenten en teams de basis voor het
ontwikkelen van een taalbeleidsvisie en taalbeleid.
Met andere woorden: ik raad u aan te beginnen bij
de stap die het meest beantwoordt aan uw behoefte
en die het beste aansluit op de ontwikkelingen die
op dit moment al plaatsvinden.
In de Opdracht aan directie en management (deel
3) komt een aantal valkuilen aan bod, uiteraard
opgevolgd door adviezen voor mogelijke preventieve
maatregelen gericht aan directieleden en het schoolbestuur.
Kort, bondig en overzichtelijk, opdat de
cruciale succesfactoren van taalbeleid bij het hoger
management in beeld kunnen komen.
Taalontwikkeling in het beroepsonderwijs is in de
kern een zaak van het zoeken naar andere meer
efficiënte didactische werkvormen. Om iets meer
achtergrondinformatie te bieden zijn in deel 4 –
Taalactiverende didactiek – een aantal didactische
handreikingen nader uitgewerkt: tekstbegrip, woordenschatuitbreiding,
het stimuleren van taalactiviteiten
door taaltaken, taal op de stage en toetsing en
beoordeling van het Nederlands. Deze paragrafen zijn
geschreven voor vak- en taaldocenten, examinatoren
en assessoren, materiaalontwikkelaars, praktijkbegeleiders
en studieloopbaanbegeleiders.
Gesprekken met dertig teamleden, taalcoaches, taalbeleidcoördinatoren,
afdelingsmanager, teamleiders
en directieleden hebben geresulteerd in een sprekende
verzameling citaten, verzameld in deel 5: Tips en
ervaringen uit de praktijk. U vindt hier verhalen over
verwachtingen, knelpunten, tips en wijze raad over
de invoering en borging van taalbeleid. Ter vermaak,
inspiratie en ter lering, zogezegd.
Drieslag Taal