download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

Museumnieuws
Dekker voordat hij het pseudoniem Multatuli
koos. Eduard werd op 2 maart 1820 geboren in de
Korsjespoortsteeg te Amsterdam. Nadat hij enkele
klassen van het gymnasium doorlopen had en diverse
baantjes had vervuld, nam zijn vader hem
mee naar Nederlands-Indië, waar men verlegen
zat om jonge, intelligente mensen. Eduard kwam
als achttienjarige op Java aan en maakte al snel
carrière als ambtenaar. Van klerk werd hij controleur
en van controleur assistent-resident, een relatief
hoge functie in het binnenlands bestuur van
de kolonie. In de periode 1838 tot 1845 werd
Eduard diverse malen verlief d.
In Batavia bewoonde hij verschillende kamers,
waarvan één bij de familie Mulock Houwer. Eduards
kamergenoot Alexander Philippus Godon
herinnerde zich vele jaren later dat de jonge
Eduard spoedig intiem werd met de vier jaar
oudere Elizabeth, de vrouw des huizes. Zij waren
MO I
Afb. 1. Everdina Huberta Baronesse
van Wijnbergen (Tine).
Multatuli's eerste echtgenote.
Foto AK 450. Multatuli Museum,
Amsterdam.
bepaald handtastelijk met elkaar, en toen de heer
Mulock Houwer het stel eens betrapte op een
stoeipartij, gaf de jonge Eduard hem zo'n duw dat
hij tegen de muur viel en er een bloedende
hoofdwond aan overhield. Hierna werd zijn kamer
uiteraard opgezegd.
Spoedig daarop, in 1841, werd hij verlief d op Caroline
Versteegh, de dochter van een rijke suikerfabrikant.
Hij was haast krankzinnig van verliefdheid,
maar kreeg haar uiteindelijk niet, omdat haar vader
een huwelijk verbood. Ook nadat Eduard katholiek
was geworden om de kans op een huwelijk te vergroten,
ving hij telkens bot. Later schreef hij dat hij
Caroline geïdealiseerd had, of, in zijn eigen woorden:
zij was mij een heilige'.
Enkele jaren later, toen hij zich inmiddels met
Tine van Wijnbergen verloofd had, schreef hij zijn
aanstaande over Caroline: Tk had haar als een
ideaal lief, en idealen zijn er niet.' Toch zou het