Statistisch en demografisch verslag 2010 - Centrum voor gelijkheid ...

wettig verblijf van de gemeenten zolang ze niet het statuut van vluchteling verkrijgen of
hun verblijf niet op een andere grond wordt geregulariseerd.
o Personen die voor korte tijd in België verblijven (minder dan drie maanden).
o Personen die niet verplicht zijn om zich in een gemeente in te schrijven, zoals de
diplomaten 70 .
De eerste drie beperkingen zijn natuurlijk de belangrijkste: 1/ vreemdelingen in irregulier
verblijf zonder verblijfsrecht, 2/ vreemdelingen in irregulier verblijf die hun situatie
gemakkelijk zouden kunnen laten regulariseren, zoals de EU-onderdanen, 3/ de asielzoekers.
Kunnen we deze categorieën veronachtzamen? Kunnen we de impact van deze beperkingen
inschatten?
4.6.2. Een nagenoeg onmogelijk te tellen ‘reële populatie’
De slechte registratie van de Europeanen is zeker de minst belangrijke factor. Het is bekend
dat sommige personen, EU-onderdanen, met name in en rond Brussel, de formaliteiten om
zich in een gemeente in te schrijven niet snel genoeg vervullen. Op termijn echter wordt de
inschrijving meestal uitgevoerd voor zij die zich op duurzame wijze in ons land vestigen.
Immers, enerzijds is deze inschrijving niet zo gemakkelijk te omzeilen, gelet op de bestaande
controleprocedures. Anderzijds biedt de inschrijving niet te veronachtzamen voordelen voor
het dagelijks leven (attest van woonst, gezinssamenstelling, mogelijkheid om
bewonersvoordelen te genieten zoals parkeerkaarten, voorrang of korting voor de toegang tot
bepaalde diensten…). Daar we over geen enkel ernstig element beschikken dat toelaat de
omvang van het niet-registreren of van de vertraging bij het registreren in te schatten, gaan we
ervan uit dat de impact op middellange termijn verwaarloosbaar is.
Het feit dat asielzoekers niet in de statistieken worden opgenomen, heeft natuurlijk een veel
grotere impact, ook al mogen we in detail aannemen dat dit niet heeft geleid tot een radicale
wijziging van het totale aantal vreemdelingen. Het feit dat asielzoekers niet in de statistieken
worden opgenomen heeft tot gevolg dat met bepaalde nationaliteiten slecht rekening wordt
gehouden; dit geeft zeker een vertekend beeld van de statistieken van bepaalde groepen waar
we de meeste asielzoekers vinden (bv. ex-Joegoslaven, Russen, Congolezen, Irakezen…). Het
voorbeeld van de Congolezen (Figuur 4.26) is heel opvallend. De evolutie van het aantal
Congolezen wordt immers ‘gebroken’ door de wijziging van definitie en de uitsluiting van de
asielzoekers in 1995. De voorgestelde statistieken over de instroom geven zeker en vast een
heel vertekend beeld, daar asielzoekers vandaag een grote groep onder de nieuwe
immigranten vormen. Met betrekking tot de in België aanwezige vreemdelingen echter (de
‘stock’), is deze impact van de uitsluiting van asielzoekers kleiner voor het totale aantal
vreemdelingen, evenals voor de grootste groepen vreemdelingen (met name de Marokkanen
en de Turken). Enerzijds immers behoren de asielzoekers slechts tot enkele nationaliteiten.
Anderzijds wordt een deel van de asielzoekers na verloop van tijd erkend of verkrijgen zij een
verblijfsvergunning en worden ze opgenomen in de statistieken. Ten slotte vertrekt een ander
deel van de asielzoekers weer of ‘komt in de illegaliteit terecht’ en verkeert dus niet langer in
rechtmatig verblijf in België. De asielzoekers die statistisch gezien een probleem vormen, zijn
die waarvan de aanvraag wordt onderzocht. Aangezien het aantal aanvragen de laatste tijd
70 De leden van internationale en Europese instellingen worden gewoonlijk in het Rijksregister ingeschreven via
de FOD Buitenlandse Zaken.
128