Statistisch en demografisch verslag 2010 - Centrum voor gelijkheid ...

gedaan en zijn/haar verblijfsvergunning niet verlengt. Zo krijgen we inzicht in de legale
emigratiestromen naar het buitenland. Dezelfde procedures laten toe om op vrij gelijklopende
wijze inzicht te krijgen in de immigratie en emigratie van Belgen.
Zoals voor de migratiestromen is het RR ook de belangrijkste bron op basis waarvan we
kunnen nagaan hoeveel vreemdelingen en Belgen er op een bepaald ogenblik in ons land
wonen; in de demografie hebben we het over ‘stocks’, een vrij abstract begrip. In plaats van in
de databank op zoek te gaan naar de nieuw ingeschreven personen, wordt de databank
ondervraagd betreffende het aantal aanwezige personen op een welbepaalde datum. Evenzo
bestaat de eenvoudigste en meest geschikte manier om toegang te hebben tot de gegevens
over nationaliteitswijzigingen erin het RR te consulteren over het verkrijgen van de Belgische
nationaliteit door vreemdelingen en het verliezen door Belgen van hun Belgische nationaliteit.
Zo kan men inderdaad niet alleen het aantal dergelijke gebeurtenissen tellen, maar verkrijgt
men ook andere gegevens die in het RR worden opgenomen, zoals de leeftijd, het geslacht, de
vorige nationaliteit van de persoon die van nationaliteit is veranderd of de precieze wettelijke
procedure die werd gevolgd.
Gewoonlijk wordt de betrouwbaarheid van het registratiesysteem van de bevolking geacht
voldoende te zijn. Toch vestigen we de aandacht op een aantal beperkingen van het RR met
betrekking tot de vreemde populaties en de internationale migraties.
Om te beginnen komen personen in onwettig verblijf die op het Belgische territorium
verblijven niet voor in het RR zolang ze hun situatie niet regulariseren. Bijgevolg worden
sommige immigranten en vreemdelingen niet meegeteld of worden zij pas meegeteld op het
ogenblik waarop hun situatie wordt geregulariseerd; dit gebeurt soms pas jaren nadat ze de
facto in België zijn aangekomen.
Ook immigranten die voor minder dan 3 maanden naar het Rijk komen, worden niet
opgenomen in het RR. Andere immigranten die voor een kort verblijf van 3 maanden tot 1
jaar naar ons land komen, worden wel meegeteld.
Aan de betrouwbaarheid van de registratie kan ook worden getwijfeld met betrekking tot
migraties van korte duur of in de beginfase na de vestiging voor vreemdelingen die zich vrij
mogen bewegen binnen de EU-ruimte. Voor migranten van lange duur is de kans groot dat de
inschrijvingsprocedure vrij lang duurt om het vlotte verloop te bevorderen van de
formaliteiten die in het kader van het dagelijks leven moeten worden vervuld (openen van een
bankrekening, verkrijgen van een attest van woonplaats of van gezinssamenstelling,
voordelen van het nationale socialezekerheidsstelsel…). Voor migranten van korte duur wordt
deze inschrijving ongetwijfeld vaak uitgesteld of niet uitgevoerd 2 .
2 In verband hiermee maken we een onderscheid met de bijzondere situatie van het personeel van de Europese
instellingen in Brussel. Deze werknemers worden in het bevolkingsregister opgenomen op verzoek van hun
personeelsadministratie aan de FOD Buitenlandse Zaken of op hun eigen verzoek aan hun verblijfsgemeente.
Terwijl de registratie van de indiensttredingen en de definitieve vertrekken in het specifieke subregister van de
personeelsleden van de Europese instellingen correct lijkt, kan er worden getwijfeld aan de volledigheid van de
registratie van het precieze adres van de betrokkenen, die uitsluitend door de personeelsdienst van de Europese
Commissie wordt behandeld. Het adres van de Europese ambtenaren komt immers alleen op hun
verblijfsvergunning voor wanneer zij dat vragen en de kennisgeving van de adreswijzigingen zou wel eens
ontoereikend kunnen zijn. Ook het personeel van de diplomatieke zendingen en van de NAVO kan worden
ingeschreven in een specifiek subregister van het Rijksregister. Bij het opstellen van de officiële statistieken
betreffende migraties of betreffende de bevolking van het Rijk wordt er met geen enkel specifiek register van de
internationale organisaties rekening gehouden.
7